Slag bij Austerlitz in 1805

Derde Coalitieoorlog

De Slag bij Austerlitz vond op 2 december 1805 plaats tijdens de Derde Coalitieoorlog. Napoleon Bonaparte versloeg bij Austerlitz de Oostenrijkse en Russische legers. De veldslag werd genoemd naar de plaats Austerlitz. Tegenwoordig heet deze Tsjechische plaats Slavkov u Brna.

Effectieve campagne

In december 1804 had Napoleon zich in de Notre-Dame in Parijs laten kronen tot keizer van Frankrijk. Bovendien was hij koning van Italië geworden in plaats van president van de Cisalpijnse Republiek. Wie in Europa had gedacht dat Napoleon nu op zijn lauweren ging rusten, kwam bedrogen uit. In 1805 ondernam Napoleon een snelle en effectieve campagne tegen de Derde Coalitie, die na de Vrede van Amiens geleidelijk vorm begon aan te nemen. Uiteindelijk zou Frankrijk het in de Derde Coalitieoorlog (1805-1806) moeten opnemen tegen Oostenrijk, Rusland, Engeland, Napels, Sicilië en Zweden.

Slag bij Trafalgar

De Britse premier William Pitt de Jongere vreesde een Franse invasie in Engeland. Hij was in 1804 al begonnen om coalities te sluiten met landen die potentieel door Frankrijk bedreigd konden worden. Pitt kwam onder meer tot overeenstemming met Zweden en Rusland. Tot een Franse invasie is het nooit gekomen. Toen zijn admiraal Pierre de Villeneuve met zijn vloot naar de Middellandse Zee voer, greep de Britse vlootvoogd Horatio Nelson zijn kans. De Franse vloot werd op 21 oktober 1805 bij Gibraltar verslagen in de Slag bij Trafalgar. De Britten bewezen hiermee hun overmacht op zee, maar Napoleon zou zijn opponenten op land nog lang de baas blijven.

Aanloop

In de zomer van 1805 had Napoleon zijn invasieplan van Engeland opgegeven. Hij besloot tot een preventieve oorlog in Europa voor de coalitie die in Londen werd voorbereid schadelijk voor Frankrijk zou kunnen worden. Na een eerste slag in Beieren, de Slag bij Ulm, in oktober 1805, dwong hij Oostenrijk en Rusland tot een beslissende veldslag in Moravië. Deze veldslag zou de Slag bij Austerlitz gaan heten.

Strategie

Napoleon had de plaats tien dagen voor het treffen zorgvuldig uitgezocht. Terwijl de Russen en de Oostenrijkers zich in Moravië verenigden, was hij naar het noorden getrokken. De vijand werd daarmee uitgenodigd hem van Wenen af te snijden. Zijn opponenten namen de uitnodiging gretig aan: ze stapten in Napoleons valstrik. Bij Austerlitz moest Napoleon Bonaparte met 75.000 man vechten tegen 90.000 tegenstanders. De veldslag begon bij het eerste ochtendgloren op 2 december 1805 en duurde tot omstreeks vier uur, toen het donker begon te worden.

Tegenaanval

Dankzij de door Napoleon goed gekozen strategische opstelling van het leger in het dal, lokte hij de Oostenrijkers naar een minder verdedigde flank, waardoor bij de hoofdmacht van de tegenstanders de aandacht verschoof. Na te hebben afgewacht tot de hoofdmacht was uitgedund, startte Napoleon Bonaparte in de mist zijn befaamde tegenaanval. Een Franse troepenmacht van 17.000 man bezette de hoogte en splitste zo de troepen van de tegenstander in twee delen, die vervolgens vanaf de hoogte beide werden aangevallen.

Vrede van Presburg

Als noodgreep wierp de Russische tsaar Alexander nog zijn keizerlijke garde in de strijd. Deze garde richtte veel schade aan, maar kwam te laat om de Fransen te verdrijven. De legers van de Derde Coalitie werden onder een stralende winterzon door Napoleon verslagen. Napoleon Bonaparte tekende na de Slag bij Austerlitz op 26 december 1805 de Vrede van Presburg. Keizer Frans II van Oostenrijk moest veel gebieden opgeven. Het verdrag betekende tevens het einde van de Derde Coalitieoorlog.

Herinnering

De stralende zon boven het slagveld van Austerlitz zou nog lang het symbool van Napoleons veldheerstalent blijven, schreef Enzo Orlandi. De overwinning bevestigde de legende dat Napoleon onverslaanbaar zou zijn. In Parijs werd een brug over de Seine naar deze veldslag vernoemd: de Pont d'Austerlitz. Ook de spoorburg Viaduc d'Austerlitz over de Seine en het station Gare d'Austerlitz herinneren aan de briljantste overwinning van Napoleon. In Nederland leeft de veldslag voort in de naam van de Pyramide van Austerlitz.

Colonne Vendôme

Napoleon Bonaparte liet zelf een zuil oprichten op de Place Vendôme. Deze triomfzuil werd gemaakt van het brons van de twaalfhonderd kanonnen die werden buitgemaakt bij de Slag bij Austerlitz. De zuil werd in 1814 verwijderd en later omgesmolten tot een ruiterstandbeeld van Lodewijk XIV van Frankrijk op de Place des Victoires. Na het neerslaan van de Commune-opstand in 1871 plaatste men een nieuwe zuil op de Place Vendôme. Bovenop de Colonne Vendôme staat een beeld van Napoleon Bonaparte van beeldhouwer Auguste Dumont.

PS

Wie leest weet meer en begrijpt beter. In onze gewaardeerde nieuwsbrief staan veel tips en wetenswaardigheden over geschiedenis en cultuur waar u echt iets aan heeft. Hierin schrijven ook regelmatig over Frankrijk en Parijs. Lees Parijs: Geschiedenis en wetenswaardigheden als u meer wilt weten over deze interessante stad.

Ontvang elke werkdag gratis geschiedenis per e-mail

Lees verder: meer geschiedenis Frankrijk

Frankrijk
Napoleon Bonaparte

Elke keer als u de Franse hoofdstad bezoekt wordt u verrast door de allure, de schoonheid en de geschiedenis van Parijs. Deze stad is het resultaat van een ontwikkeling van tweeduizend jaar. In de wereldstad Parijs kunt u uren ronddwalen. Het is gemakkelijk om van deze stad te gaan houden. Over bijna elk gebouw in het centrum van Parijs is een interessant verhaal te vertellen.
Parijs


Leven in de delta is een aantrekkelijke geschiedenisbundel en een reis door de tijd en door Nederland. U ziet Nederland door de ogen van een liefhebber van geschiedenis: beleef het verleden van ons land aan de hand van opzienbarende feiten en mooie verhalen.
Leven in de delta

Betrouwbare informatie kost veel tijd en geld, maar dankzij onze populaire producten heeft u op onze website toch gratis toegang.