Pyramide van Austerlitz
Monument op Utrechtse Heuvelrug
Foto Ruud van Capelleveen: De Pyramide van Austerlitz
De Franse generaal Auguste de Marmont richtte in 1804 op de Utrechtse Heuvelrug bij Woudenberg een legerkamp op, waar enkele bataljons werden getraind om een eventuele nieuwe inval van de Britten in Nederland te kunnen afslaan. Auguste de Marmont zette zijn mannen aan het werk. Zij moesten een aarden monument opwerpen in de vorm van een piramide.Slag bij Castricum
Enkele jaren eerder, in augustus 1799, was een Brits-Russische troepenmacht in Noord-Holland binnengevallen. De Fransen konden deze aanval slechts met grote moeite afslaan. Het geallieerde leger nam Den Helder in en op 3 oktober 1799 werd Alkmaar bezet. Na een paar kleinere schermutselingen vond op 6 oktober bij Castricum de beslissende veldslag plaats. Deze slag werd door generaal Guillaume Brune, de bevelhebber van het Frans-Bataafse leger gewonnen. Door het slechte weer konden de geallieerden niet zomaar vertrekken. Op 10 oktober tekenden de strijdende partijen de Conventie van Alkmaar. De verslagen geallieerden mochten met behoud van oorlogsbuit vertrekken.Marmontberg
Om een volgende aanval gemakkelijker te kunnen pareren werden in de jaren die volgden enkele verdedigingswerken in Noord-Holland aangelegd. Bovendien werd het gecombineerde Franse en Bataafse leger beter getraind. Om de verveling van zijn soldaten tegen te gaan, verzon Auguste de Marmont in 1804 een bijzondere opdracht: de aanleg van de Pyramide van Austerlitz. De Franse generaal had deelgenomen aan de Egyptische veldtocht van Napoleon en baseerde de vorm van het monument op de piramide van Gizeh. In 27 dagen bouwden zijn manschappen met aarde en graszoden op het hoogste punt van de Utrechtse Heuvelrug een monument dat refereerde aan de grootsheid van Frankrijk en voorlopig Mont Marmont of Marmontberg werd genoemd. Op de top van de Marmontberg bouwde men een houten obelisk.Auguste de Marmont
Auguste de Marmont (1774-1852) vertrok in de zomer van 1805 naar Zuid-Duitsland. Tijdens de Slag bij Austerlitz bracht Napoleon de Russen en Oostenrijkers een vernietigende nederlaag toe. De Mormont werd in 1806 door Napoleon Bonaparte tot generaal gouverneur van Dalmatië, een streek in Kroatië, benoemd. In 1807 sloeg hij bij Castelnuovo een aanval van de Russen af. Als dank ontving hij de titel hertog van Ragusa. Na de Slag bij Wagram in juli 1809 kreeg hij het commando over een deel van de Grande Armée. Hiermee versloeg hij de Oostenrijkers bij Znaim. Later kreeg hij de leiding over de legereenheden in Frankrijk. In 1814 was hij verantwoordelijk voor de verdediging van Parijs. Na de Julirevolutie in 1830 volgde hij koning Karel X naar het buitenland. Auguste de Marmont overleed in 1852 in Venetië.Austerlitz
Napoleon Bonaparte benoemde in 1806 zijn jongere broer Lodewijk Napoleon tot koning van Holland. Lodewijk Napoleon herdoopte het legerkamp op de Utrechtse Heuvelrug in Austerlitz en de naam van de Marmontberg werd veranderd in Pyramide van Austerlitz. Auguste de Marmont tekende bezwaar aan, want hij was formeel nog steeds eigenaar van landgoed Henschoten, het terrein waarop de piramide was gebouwd. In 1816 verkocht hij zijn bezit aan Hubert van Asch van Wijk, de latere burgemeester van Utrecht. De houten obelisk uit 1804 verviel en werd in 1808 verwijderd. In 1894 liet Johannes de Beaufort, de latere eigenaar van het landgoed Henschoten, een stenen obelisk op de piramide plaatsen.Leeuw van Waterloo
De Pyramide van Austerlitz stond model voor de Leeuw van Waterloo, de enorme piramideheuvel die koning Willem I in het Belgische Eigenbrakel liet oprichten ter herinnering aan de Slag bij Waterloo. Op de top van deze vijfenveertig meter hoge heuvel staat een leeuw. De leeuw symboliseert de Nederlandse deelname aan het treffen waarbij Napoleon werd verslagen door het coalitieleger van Engeland, Pruisen en Nederland. Generaal David Hendrik Chassé leidde de Nederlandse derde divisie, die een gat in Wellingtons troepen opvulde. De prins van Oranje, de latere koning Willem II, raakte tijdens de slag gewond en werd een held in Nederland. Koning Willem liet de Leeuw van Waterloo in 1826 daarom bouwen op de plek waar de prins gewond was geraakt.Toeristische attractie
De Pyramide van Austerlitz in Woudenberg werd een begrip voor generaties Nederlanders. Het monument op de Utrechtse Heuvelrug werd in menig schoolreisje opgenomen. Het was educatief en leuk, want bij de historische piramide was sinds 1879 een horeca-etablissement met speeltuin met de gelijknamige naam, Pyramide van Austerlitz, gevestigd. In latere jaren verloren het pretpark en het monument hun grote aantrekkingskracht, maar de speeltuin en het restaurant bestaan nog altijd. De Pyramide van Austerlitz werd een rijksmonument en kreeg in recente jaren een grote opknapbeurt. Bij helder weer kan men vanaf de top van de piramide erg ver kijken. De Pyramide van Austerlitz ligt aan de Zeisterweg 98 in Woudenberg.PS
Wie leest weet meer en begrijpt beter. In onze gewaardeerde nieuwsbrief staan veel tips en wetenswaardigheden over geschiedenis en cultuur waar u echt iets aan heeft. Lees Door de Nederlandse Geschiedenis en Leven in de delta als u meer wilt weten over de geschiedenis van Nederland.Ontvang elke werkdag gratis geschiedenis per e-mail
Lees verder: geschiedenis Utrecht
UtrechtLeestip
Een informatieve gratis nieuwsbrief over geschiedenis. Interessante verhalen over Historische Plaatsen, Kastelen, Royalty, WO2 en Wetenschap.
Al twintig jaar een begrip in Nederland bij liefhebbers van geschiedenis.
Mis niets ...
Neem nu een abonnement op onze
Gratis Nieuwsbrief
Mis niets ...
Neem nu een abonnement op onze
Gratis Nieuwsbrief
Geschiedenis Nederland
Leven in de delta is een aantrekkelijke geschiedenisbundel en een reis door de tijd en door Nederland. U ziet Nederland door de ogen van een liefhebber van geschiedenis: beleef het verleden van ons land aan de hand van opzienbarende feiten en mooie verhalen.Leven in de delta
Nederlandse Kastelen
Met 'Nederlandse kastelen: van motte tot buitenplaats' heeft Ben Hendriks een zeer toegankelijke studie geschreven over de geschiedenis van Nederlandse kastelen en het leven op kastelen door de eeuwen heen.Nederlandse kastelen
Betrouwbare informatie kost veel tijd en geld, maar dankzij onze populaire producten heeft u op onze website toch gratis toegang.