Slag bij Smolensk in 1812

Russische veldtocht

Carl von Clausewitz noemde het beleg en de inname van de stad Smolensk tijdens de Russische veldtocht op 17 augustus 1812 een grote vergissing. Smolensk had immers geen strategische betekenis. Napoleon had haast gehad. Hij wilde het Russische leger verslaan voordat de gevreesde winter inviel.

Blunder

De historici die zich bezig hebben gehouden met het leven van Napoleon Bobaparte zijn bijna unaniem van mening dat de veldtocht in 1812 tegen Rusland de tweede belangrijke tactische blunder van Napoleon is geweest. Als eerste wordt steevast de inval in Spanje genoemd, waar Franse troepen in een jarenlange strijd met het door Arthur Wellesley, de latere hertog van Wellington, geleide Britse leger verwikkeld raakte. De veldtocht in Rusland kondigde het einde van Napoleon aan. Deze blunder was vermijdbaar geweest.

Rusland

Napoleon had zich kunnen inhouden, maar hij wilde persé het Heilige Rusland van de kaart van Europa vegen. Rusland moest naar het oosten opgeschoven worden. Eerder was Napoleon al twee keer met tsaar Alexander in gesprek geweest: in 1807 in Tilsit en in de herfst van 1808 in Erfurt. Inmiddels was de strijd op het Iberisch schiereiland nog niet beslist. Voordat hij in Spanje afrekende met Arthur Wellesley wilde Napoleon eerst Rusland verslaan. Hij wilde Rusland een nieuw verdrag opleggen, maar daarvoor waren één of twee beslissende veldslagen nodig, meende Napoleon.

Belegering

De Slag bij Smolensk was de eerste veldslag tijdens de Russische veldtocht van Napoleon Bonaparte in 1812. Op zijn verjaardag, 15 augustus 1812, bereikte Napoleon de Dnjepr. Hij wilde de rivier oversteken en daarna de Russen via Smolensk in de rug aanvallen. De Russische legerleiders Pjotr Bagration en Michael Andreas Barclay de Tolly hadden dit in de gaten en trokken zich terug in de stad Smolensk. Napoleon besloot de stad te belegeren.

Aanval

Napoleon Bonaparte stuurde drie legerkorpsen naar Smolensk. De middeleeuwse stad werd omgeven door een hoge vestingmuur met dertig zware bolwerken. De Franse aanval verliep stroef. Er waren te weinig stormladders. Wel bracht een artilleriebombardement grote schade aan. De Russische commandanten begrepen dat de stad verloren zou gaan. Zij lieten alle voorraden vernietigen en verlieten de stad. Tijdens deze terugtocht werden ook de bruggen over de Dnjepr vernietigd.

Vernietigde stad

Napoleon kreeg Smolensk, maar vond er alleen burgers bij de ruïne van hun huis. Smolensk was totaal verwoest. Hoewel er aan Russische kant meer doden vielen, zou het Franse verlies zwaarder wegen. Napoleon was ver van huis en kon zijn troepenmacht niet aanvullen. De Russen konden dit wel en dat zou later belangrijk blijken te zijn.

Terugtocht

Van een overwinning bij Smolesk was nauwelijks sprake. Het leger van tsaar Alexander kon zich in goede orde terugtrekken. Napoleon zou een week later het verlaten Moskou binnentrekken. De Russen hadden hun heilige stad echter in brand gestoken. De Grande Armée moest zich terugtrekken, maar Napoleon zou merken dat de route van deze terugtocht grotendeels door de Russen zou worden bepaald. Napoleon zou bovendien ontdekken dat hij zich had begeven in een onafzienbaar groot land, waar de winter ongenadig hard kon toeslaan. Het slechte weer zou tsaar Alexander bovendien zeer gunstig in de kaart spelen.

PS

Wie leest weet meer en begrijpt beter. In onze gewaardeerde nieuwsbrief staan veel tips en wetenswaardigheden over geschiedenis en cultuur waar u echt iets aan heeft. Hierin schrijven ook regelmatig over Frankrijk en Parijs. Lees Parijs: Geschiedenis en wetenswaardigheden als u meer wilt weten over deze interessante stad.

Ontvang elke werkdag gratis geschiedenis per e-mail

Lees verder: meer geschiedenis Frankrijk

Frankrijk
Napoleon Bonaparte

Elke keer als u de Franse hoofdstad bezoekt wordt u verrast door de allure, de schoonheid en de geschiedenis van Parijs. Deze stad is het resultaat van een ontwikkeling van tweeduizend jaar. In de wereldstad Parijs kunt u uren ronddwalen. Het is gemakkelijk om van deze stad te gaan houden. Over bijna elk gebouw in het centrum van Parijs is een interessant verhaal te vertellen.
Parijs


Leven in de delta is een aantrekkelijke geschiedenisbundel en een reis door de tijd en door Nederland. U ziet Nederland door de ogen van een liefhebber van geschiedenis: beleef het verleden van ons land aan de hand van opzienbarende feiten en mooie verhalen.
Leven in de delta

Betrouwbare informatie kost veel tijd en geld, maar dankzij onze populaire producten heeft u op onze website toch gratis toegang.