Martinikerk in Sneek

Grootste middeleeuwse gebouw van Sneek

De Grote- of Martinikerk is het grootste middeleeuwse gebouw van Sneek. De kerk werd vernoemd naar Sint-Maarten, de schutspatroon van het historische stadje in Friesland. De kerk ligt op een terp in het centrum van Sneek. De bouwgeschiedenis van de Martinikerk gaat terug tot in de elfde eeuw, maar deze eerste kerk is verdwenen. Op deze plaatst werd in 1498 begonnen aan de bouw van een nieuwe kerk in gotische stijl. Deze nieuwe kerk kreeg net als zijn voorganger de in die tijd gebruikelijke basiliekvorm: een schip met zijbeuken.

Middeleeuwen

De Martinikerk werd gedeeltelijk gebouwd op de fundamenten van de oude kerk. De drie Romaanse torens uit dertiende eeuw bleven staan en werden opgenomen in de nieuwe Martinikerk. Rond 1530 werd de kerk voltooid.
Tijdens de reformatie in 1580 moesten de katholieken de Martinikerk verlaten. Het stadsbestuur bepaalde dat de protestanten de kerk voor hun kerkdiensten mochten gebruiken.

Reformatie

In 1681 stortte de oudste van de Romaanse torens en een deel van het dak in. Tijdens de restauratie van de kerk werd het gebouw aangepast aan het protestantse gebruik. De kerk werd korter en lager dan voorheen. Zowel het exterieur als het interieur van de Martinikerk werd in de jaren die volgden aangepast aan eisen die de nieuwe gebruikers aan een kerkgebouw stelden. De oude katholieke franje maakte plaats voor de zakelijke inrichting waarin het protestantse geloof wordt beleden: altaren en beelden verdwenen. Bij deze gelegenheid kreeg de Martinikerk ook nieuwe kerkbanken.

Orgel en carillon

In 1710 kreeg de kerk een fraai orgel van de beroemde orgelbouwer Arp Schnitger. Dit orgel begeleidt nog altijd de gemeente bij het zingen uit het gezangen- of psalmenboek. In de zomermaanden zijn er tegenwoordig op de maandagavond orgelconcerten.
In 1770 liet het stadsbestuur een koepeltje op de kerk bouwen om er een uurwerk en carillon in te plaatsen.

Vrijheid, gelijkheid en broederschap

In 1795 volgde de Bataafse Revolutie. Vrijheid, gelijkheid en broederschap zorgden voor een verdere versobering. De gebrandschilderde ramen werden vervangen door helder glas en de rouwborden en familiewapens op de kerkbanken werden verwijderd.

Klokken en carillon

Bijzonder is het houten klokhuis uit de Middeleeuwen, waarin de luidklokken van de Martinikerk hangen. De beiaard van de Martinikerk is met vijftig klokken het grootste carillon van Friesland en een van de grootste van Nederland.

Oorlogsmonument

Achter de Martinikerk staat een oorlogsmonument. Twee gedenkplaten in het muurtje met een sculptuur herinneren aan de Sneker slachtoffers uit de Tweede Wereldoorlog en de daarop volgende schermutselingen in Nederlands-Indië. De hoop op vrede wordt verbeeld door een vrouwenfiguur. Oorlog is immers een mannenaangelegenheid.

PS

Wie leest weet meer en begrijpt beter. In onze gewaardeerde nieuwsbrief staan veel tips en wetenswaardigheden over geschiedenis en cultuur waar u echt iets aan heeft. Lees Door de Nederlandse Geschiedenis en Leven in de delta als u meer wilt weten over de geschiedenis van Nederland.

Ontvang elke werkdag gratis geschiedenis per e-mail

Lees verder: geschiedenis Friesland

Friesland
Waterpoort in Sneek
Stadhuis Sneek

Leven in de delta is een aantrekkelijke geschiedenisbundel en een reis door de tijd en door Nederland. U ziet Nederland door de ogen van een liefhebber van geschiedenis: beleef het verleden van ons land aan de hand van opzienbarende feiten en mooie verhalen.
Leven in de delta


Met 'Nederlandse kastelen: van motte tot buitenplaats' heeft Ben Hendriks een zeer toegankelijke studie geschreven over de geschiedenis van Nederlandse kastelen en het leven op kastelen door de eeuwen heen.
Nederlandse kastelen

Betrouwbare informatie kost veel tijd en geld, maar dankzij onze populaire producten heeft u op onze website toch gratis toegang.