Audley End
Tekst: Ben Hendriks
Auteur van Engelse koningen en koninginnen en Nederlandse kastelen: van motte tot buitenplaats
Auteur van Engelse koningen en koninginnen en Nederlandse kastelen: van motte tot buitenplaats
Prachtig Engels landhuis
Foto Ben Hendriks: Voorzijde Audley End
Audley End, ongeveer twintig kilometer ten zuiden van Cambridge, was ooit één van de grootste huizen van Engeland. In die tijd was het gebruik dat edelen er voor zorgden dat er een goed onderkomen in hun kasteel of landhuis was ingericht, dat geschikt was om de koning te ontvangen. De eigenaar van Audley End in de zeventiende eeuw maakte het wel erg bont, door twee grote vleugels in zijn landhuis op te nemen: één vleugel voor de koning en één voor de koningin. Behalve door koning Jacobus I, werd het huis ook met een bezoek vereerd door koningin Elizabeth I. Het huidige Audley End, hoe fraai ook, is nu slechts een klein deel van het huis dat er ooit stond.De Mandeville
Sinds Normandische tijden was het gebied, waarop nu het landhuis Audley End staat, het eigendom van de familie De Mandeville. Zij bewoonden hier een kasteel. In 1139 stichtte Geoffrey de Mandeville dichtbij de rivier de Cam een Benedictijner abdij. In dezelfde tijd ontwikkelde zich in de nabijheid de stad Walden, die omstreeks de zeventiende eeuw de naam Saffron Walden kreeg, omdat in de stad veel saffraan werd verhandeld. Saffraan werd destijds veel gebruikt als een kleurstof en als een medicijn.Hendrik VIII
Het landgoed was door koning Hendrik VIII omstreeks 1540 aan sir Thomas Audley gegeven, nadat Hendrik VIII de abdijen in zijn land had laten vernietigen. De bouwheer van Audley End was Thomas Howard, lord Audley. De bouw had plaats van 1603 tot 1614. Uit kleine opgravingen in 1950 is gebleken, dat Audley End werd gebouwd op de fundamenten van de abdij van Walden. De dertiende-eeuwse abdijkerk werd aanvankelijk opgenomen in de nieuwbouw van het huis. Toen het huis gereed was, was Audley End het grootste landhuis van Engeland. Toen Jacobus I op bezoek kwam bij Thomas Howard, die Minister van Financiën was, grapte hij dat het huis veel te groot was voor een koning, maar waarschijnlijk groot genoeg voor een minister van financiën. In 1667 werd Audley End gekocht door koning Jacobus II, maar die liet zich bijna nooit op het huis zien. In 1701 werd het huis teruggegeven aan de Howard-familie. Zij lieten tweederde deel van het huis slopen.Bewoners Audley End
In 1745 werd het lot van Audley End gered door Elizabeth, gravin van Portsmouth. Zij had een deel van het intussen wat verwaarloosde landgoed geërfd en betaalde 10.000 pond om de rest van de erfenis in haar bezit te krijgen. Omdat zij geen kinderen had, zou het huis na haar dood overgaan aan John Griffin Whitwell, de oudste zoon van haar zuster. Elizabeth liet het huis flink herbouwen, omdat het in de loop der tijd danig was vervallen. Alle veranderingen hadden plaats in de Engelse Jacobean stijl, een tweede fase van de Engelse renaissance. Haar opvolger raadpleegde de befaamde architecten Robert Adam en 'Capability' Brown. Zij zorgden er voor dat het huis de vorm en gratie kreeg, die Audley End nu nog steeds uitstraalt. John Griffin Whitwell werd de eerste baron Braybrooke. In een volgende generatie wordt de familienaam gewijzigd in Neville. De negende baron Braybrooke, Henry Seymour Neville, vond dat het huis te groot was om door de familie te worden bewoond. Het huis ging over aan de staat. Het huis kan sinds 1960 door het publiek worden bezichtigd. De staat heeft sinds de aankoop veel onderhoudswerk aan het huis laten uitvoeren.Twee vleugels
Het huidige huis, dat met zijn voorgevel is gericht op het westen, bestaat uit twee vleugels, die aan de voorzijde worden afgesloten door een gebouw, waarin zich de grote hal bevindt. Op de verdieping vinden we aan de noordzijde de kapel en aan de zuidzijde de grote salon. In de vleugels bevinden zich verschillende soorten kamers, zoals de ontvangstkamers, de bibliotheek, de slaapkamers en dergelijke. Vooral de centrale hal van Audley End is schitterend. De hal was vroeger het ceremoniële middelpunt van het huis. Aan de noordzijde zien we de befaamde houten wand in Jacobean stijl en daartegenover een open stenen wand met links en rechts de treden van de dubbele trap naar de eerste verdieping. Daarboven zijn vensternissen uitgespaard, waardoor de hal aan deze zijde een schijnbare vergroting krijgt. Op het plafond zijn tussen de balken fraaie gekleurde tekeningen aangebracht van familiewapens. De oostzijde van de hal hangt vol familieportretten en voorwerpen.Inrichting
Foto Ben Hendriks: Achterzijde Audley End
De inrichting van de overige vertrekken is ook met grote zorg in stand gehouden. Aan alle wanden hangen verschillende schilderijen, waar onder zeer bijzondere. Zo vinden we in de ontvangkamer op de eerste verdieping een schilderij van Jan van Goyen van het Valkhof te Nijmegen en het Dogenpaleis in Venetië van Canaletto.
In de kapel treffen we nog een hiërarchische situatie aan. Op een comfortabele tribune kunnen leden van de familie plaatsnamen, terwijl op de orgelgalerij daarboven plaatsen zijn gecreëerd voor de bedienden.
Aan de noordzijde zijn in vorige eeuwen allerlei gebouwen en gebouwtjes aangebouwd, die de Service-wing, de dienstvleugel wordt genoemd. Hierin, en in een deel van de noordvleugel op de begane grond van het hoofdgebouw, vinden we een restaurant, een keuken, een wasserij, een kamer voor melkproducten en een winkeltje.Tuinen Audley End
Foto Ben Hendriks: Tempel bij Audley End
Achter het huis Audley End is een prachtige tuin ingericht, Op gladgeschoren grasstroken wisselen ronde bedden met kleurige bloemen en planten elkaar af. In het midden is een bescheiden fonteincombinatie aangelegd. Het geheel wordt aan de noord en zuidzijde omzoomd door bomen en struiken. Vooral aan de zuidzijde staan enkele bijzonder bomen.
Vanuit deze tuin heeft de bezoeker een fraai zicht op de tempel of Concord, die in de verte op de glooiende heuvel ten oosten van het huis is gebouwd.
Als de bezoeker vanaf de ingang naar het huis rijdt, passeert hij een bescheiden monument. Dit monument herinnert aan de oorlogsdagen van de Tweede Wereldoorlog toen Audley End het hoofdkwartier herbergde van de Poolse sectie van een bijzondere oorlogseenheid. Deze eenheid dropte strijders in het bezette Duitsland, die daar onder riskante omstandigheden speciale taken moesten vervullen. Het verblijf van deze eenheid op Audley End was zo geheim, dat zelfs de bewoners van het nabijgelegen Saffron Waldon niet wisten wat voor eenheid er op het huis was ondergebracht. Het monument eert de Polen, die hun leven voor Europa onder moeilijke omstandigheden hebben gegeven.Bezoek Audley End
Foto Ben Hendriks: Tuin bij Audley End
Zoals vermeld, werd het huis na de Tweede Wereldoorlog aan de Staat overgedragen en geschikt gemaakt voor bezoek door het publiek. Een bezoek aan Audley End is verfrissend, omdat er prachtige dingen te zien zijn in een huis dat overzienbaar is. Een huis ook, dat is gelegen in een schitterend golvend landschap aan de rivier de Cam.PS
Wie leest weet meer en begrijpt beter. In onze gewaardeerde nieuwsbrief schenken we regelmatig aandacht aan het Britse koninklijke huis en de kastelen, landhuizen en paleizen in Groot-Brittannië. Lees Groot-Brittannië: Geschiedenis en Wetenswaardigheden als u uw vakantie in Engeland wilt voorbereiden of meer wilt weten over de geschiedenis van dit interessante land.Ontvang elke werkdag gratis geschiedenis per e-mail
Lees verder: geschiedenis Groot-Brittannië
Geschiedenis Groot-BrittanniëEngelse kastelen
Leestip
Een informatieve gratis nieuwsbrief over geschiedenis. Interessante verhalen over Historische Plaatsen, Kastelen, Royalty, WO2 en Wetenschap.
Al twintig jaar een begrip in Nederland bij liefhebbers van geschiedenis.
Mis niets ...
Neem nu een abonnement op onze
Gratis Nieuwsbrief
Mis niets ...
Neem nu een abonnement op onze
Gratis Nieuwsbrief
Kastelen in Groot-Brittannië
Groot-Brittannië is rijk aan kastelen en landhuizen. De scheiding tussen de gefortificeerde kastelen uit de middeleeuwen en de later ontstane buitenplaatsen voor de adellijke families is misschien in geen ander Europees land zo duidelijk afgebakend. Dat komt door het besluit van koning Hendrik VIII om zich in 1534 af te keren van Rome.Kastelen in Groot-Brittannië
Groot-Brittannië
'Groot-Brittannië: Geschiedenis en wetenswaardigheden' is een interessante uitgave geworden, die recht doet aan de vele facetten die zo kenmerkend zijn voor de Britse samenleving. Dit digitale boek brengt u in de stemming om ook zelf eens te gaan kijken en zal de lezers die Engeland al bezocht hebben toch nog verrassen met diepere inzichten. De vele afbeeldingen maken het lezen tot een groot feest: u ziet waar het over gaat.Groot-Brittannië
Betrouwbare informatie kost veel tijd en geld, maar dankzij onze populaire producten heeft u op onze website toch gratis toegang.