Kasteel Huis Almelo

Landgoed werd in tweeën gedeeld

Op 21 februari 1992 overleed mr. Willem Constantijn, graaf van Rechteren Limpurg, heer van Almelo en Vriezenveen. Hij was geboren op 9 januari 1898 te Brussel en werd dus 94 jaar oud. Enige tientallen jaren geleden werd dwars door het landgoed van de graven van Rechteren Limpurg de weg Hengelo-Almelo-Vriezenveen aangelegd, de huidige N36. De weg kruiste de Graven-allee, de oorspronkelijke, twee en een halve kilometer lange oprijlaan van het Huis Almelo. Hierdoor werd de Graven-allee dus in twee delen gesneden en kwam de voorgevel van het Huis dichtbij de provinciale weg te liggen. Het landgoed werd in tweeën gedeeld.

Graaf Willem Constantijn

De graaf maakte bij de met hem gesloten overeenkomst - de weg liep ten slotte over zijn landgoed - een voorbehoud. Als hij zou overlijden wilde hij begraven worden in de grafkelder van de familie. Daartoe zou de begrafenisstoet, van het huis komende, de 'nieuwe weg' moeten kruisen. Om deze begrafenis toch in stijl te laten plaats vinden wilde de graaf het verkeer op de aan te leggen provinciale weg dan enige tijd laten stilleggen. En dat gebeurde. Het verkeer op de N36 werd op 27 februari 1992 rond het middaguur enige tijd stil gelegd, zodat de begrafenisstoet, die van de Grote Kerk van Almelo, via Huize Almelo naar de grafkelder vertrok, niet werd verstoord. In alle rust kon de stoet de gang naar de grafkelder maken en werd de graaf van Rechteren Limpurg in stijl begraven.

Echt kasteel

Het huis Almelo is een echt kasteel. Het is nog steeds een omgracht complex, dat destijds wel een belegering kon doorstaan. In de loop van de tijd werd het uiterlijk, zoals met zo vele kastelen, bouwkundig aangepast. Het kasteel is niet echt oud, want het dateert pas uit het begin van de dertiende eeuw. Wel zijn leden van de familie Van Almelo al ongeveer een eeuw eerder bekend, maar of zij ter plekke van het huidige huis Almelo hebben gewoond, is niet bekend. Door grote huwelijken te sluiten wisten leden van dit geslacht zich op te werken van ministerialen (dienstmannen) tot miles (ridders) en ten slotte slaagde een van de leden van het geslacht er in om Heer van Almelo te worden.

Rechteren

Omstreeks het midden van de veertiende eeuw huwde een dochter van de Van Almelo's met Evert van Heeckeren van de Ehze. De naam Rechteren komt voor het voetlicht als één van de Heeckerens er in slaagt om heer van het kasteel Rechteren te worden. Tegen het einde van de zestiende eeuw komt het huis door financiële problemen van Hendrik van Rechteren in handen van de familie Van Westerholt, maar de Van Rechterens probeerden steeds weer het Huis Almelo terug in de familie te brengen. Dat lukte pas na een proces omstreeks 1620. Johan van Rechteren was er in geslaagd het huis weer in de familie te krijgen. Hij was een sterke persoonlijkheid, waardoor er met hem een rustige en voorspoedige tijd voor het Huis aanbrak.

Patriotten en Oranjegezinden

Onder stadhouder Willem V begon een periode van Vrijheid, gelijkheid en broederschap. De patriotten meenden dat hun tijd gekomen was en er ontstonden overal in Twente schermutselingen tussen de patriotten en de Oranjegezinden. Sophia, gravin van Rechteren had haar boeren bewapend en verweerde zich tegen de patriotten die de macht over wilde nemen. In wezen ging het in Twente om de macht van de oude feodale heersers, die hun rechten op de burgerij niet zomaar wilden opgeven. De Pruisen kwamen te hulp om de patriottistische beweging in te dammen. Ten slotte kwam ook Twente onder de macht van de Fransen. Nederland werd een Koninkrijk onder Lodewijk Napoleon en de rechten van de adel werden behoorlijk ingeperkt. In 1805 overleed Sofia. Haar zoons woonden niet op het Huis Almelo, zodat het huis enige jaren leeg kwam te staan, maar uiteindelijk kwam er toch weer een graaf van Rechteren op het Huis te wonen.

Ligging en openstelling

In 2008 waren en plannen om dicht bij het huis Almelo een groot flatgebouw te bouwen, die de historische omgeving zwaar zouden aantasten. Ook de Nederlandse Kastelenstichting heeft tegen deze plannen verweer gevoerd, maar of het gevaar voor de toekomst geheel geweken, is, zal nog moeten blijken. Het huis Almelo ligt aan de oostkant van het centrum van de stad Almelo. Het wordt nog steeds particulier bewoond en is daarom voor het publiek niet toegankelijk. Het is echter van de weg af goed te zien.

Huis Almelo in de negentiende eeuw

De familie Van Rechteren kon zich veel permitteren. Het interieur van Huis Almelo werd voorzien van Italiaanse schoorsteenmantels met vergulde omlijstingen. Bij een verbouwing in 1883 werd de middenpartij met zandstenen pilasters en fronton een eind naar voren gebracht.
Huis Almelo in de negentiende eeuw

PS

Wie leest weet meer en begrijpt beter. In onze gewaardeerde nieuwsbrief schenken we veel aandacht aan kastelen. Lees Nederlandse kastelen: van motte tot buitenplaats als u meer wilt weten over de geschiedenis van Nederlandse kastelen en het leven op kastelen door de eeuwen heen. Kasteel Huis Almelo is opgenomen in Kastelen in Nederland.

Ontvang elke werkdag gratis geschiedenis per e-mail

Kastelen in Nederland 5

Ben Hendriks toont in 'Kastelen in Nederland' de mooiste en interessantste kastelen en buitenplaatsen van Nederland. Ook deze uitgave is weer een genot voor de liefhebber van Nederlandse kastelen. Ben Hendriks laat weer zien dat er in ons land talrijke pareltjes staan.
Kastelen in Nederland 5

Literatuur

Dr. K.A. Kalkwiek en A.I.J.M. Schellart, Atlas van de Nederlandse kastelen, Alphen aan den Rijn, 1980.

Jhr. A.J. Gevers en A.J. Mensema, De havezaten in Twente en hun bewoners, Zwolle, 1995.

Eigen documentatie.

Lees verder over kastelen: meer kasteelinformatie

Kastelen Nederland

Met 'Nederlandse kastelen: van motte tot buitenplaats' heeft Ben Hendriks een zeer toegankelijke studie geschreven over de geschiedenis van Nederlandse kastelen en het leven op kastelen door de eeuwen heen.
Kastelen: Van motte tot buitenplaats


Met 'Kastelen in Nederland' laten wij u genieten van de rijkdom van onze vaderlandse geschiedenis en in het bijzonder van de prachtigste en interessantste kastelen en huizen in Nederland.
Dankzij de vele illustraties is de uitgave 'Kastelen in Nederland' ook een kijkspel. Hierdoor krijgt u niet alleen een goede indruk hoe het kasteel in het Nederlandse landschap staat, maar wordt u ook geattendeerd op de uiterlijke bouwkundige bijzonderheden.
Kastelen in Nederland

Betrouwbare informatie kost veel tijd en geld, maar dankzij onze populaire producten heeft u op onze website toch gratis toegang.