Kasteel Kaldenbroek in Lottum
Tekst: Ben Hendriks
Kastelenkenner en auteur van Nederlandse kastelen: van motte tot buitenplaats en Kastelen in Nederland
Kastelenkenner en auteur van Nederlandse kastelen: van motte tot buitenplaats en Kastelen in Nederland
Kasteel in Limburg
Foto Ben Hendriks: Kaldenbroek, zuidgevel
In het noorden van Grubbenvorst in Limburg, ligt in een oude Maasarm het huis Kaldenbroek. Je kunt het geen kasteel meer noemen, maar het is wel zeker een edelmanshuis. Nog geen twee kilometer ten noorden van het centrum van Grubbenvorst, aan de weg naar Lottum, is bij een zijweg naar links de route naar het huis goed aangegeven. Kaldenbroek ligt ongeveer 650 meter verderop, rechts aan deze zijweg.Middeleeuwen
De eerste vermelding van het huis Kaldenbroek dateert uit 1394. In de beleningsakte wordt Alart Vleck met het huis Kaldenbroek beleend door de hertog van Gelre. Er is dan sprake van een voorburcht met grachten, een erehof, die voor het huis ligt en een hoeve met land en drie Hollandse morgens broekland. In 1369 komt er al een Vlecke van Beke voor, die ongetwijfeld familie zal zijn van Alart Vleck. Het is merkwaardig, schrijft Flokstra, dat deze Vlecke van Beke volgens de heraut van Gelre, Claes Heine, vrijwel hetzelfde familiewapen voerde als leden van de families Van Broekhuijsen en Van Holthuisen, maar tot nog toe kon geen relatie tussen deze families worden vastgesteld.Daniel van Ghoor
Via de dochter van Alart Vleck van Kaldenbroek, Gertruid, die met Daniel van Ghoor trouwde, ging het huis Kaldenbroek over naar een andere familie. Deze Daniel was afkomstig van het kasteel Aldenghoor in Haelen. Kaldenbroek bleef een aantal generaties in handen van deze familie. Het eerste huis Kaldenbroek bestond toen uit een burcht en een voorburcht; beide waren geheel omgracht.Tractaat van Venlo
In 1543 was Alart van Ghoor, die op Kaldenbroek woonde, betrokken bij het Tractaat van Venlo. Dit tractaat maakte een eind aan de oorlog tussen keizer Karel V en Willem V van Kleef, de hertog van Gelre.Via een aantal verervingen kwam Kaldenbroek in 1635 vervolgens aan Willem Lodewijk van Efferen.
Rampjaar
Niet alleen in 1580, toen Spaanse troepen deze streek onveilig maakten, werd Kaldenbroek geplunderd, maar ook in het Rampjaar 1672 moest Kaldenbroek het ontgelden. Het kan zijn dat het huis toen op een eenvoudige wijze werd heropgebouwd en de basis werd voor de verschijning zoals we die nu kennen. Het huidige huis heeft een L-vorm en telt twee bouwlagen met daarboven een zadeldak. De opvallende, grote steunberen tegen de zuidgevel van het huis dateren van veel later tijd. Zij geven de zuidgevel van het huis een wat vreemd aanzien, maar deze steunberen waren nodig om het huis meer stevigheid te verlenen, toen de grachten rond het huis werden gedempt in de loop van de twintigste eeuw.Bewoners
Foto Ben Hendriks: Zuidgevel Kaldenbroek
Wegens schulden moest Kaldenbroek in 1687 publiekelijk worden verkocht. Het huis werd gekocht door Philip Carel van Wylich, baron van Lottum, maar het ging ook hem financieel niet voor de wind en in 1755 werd Kaldenbroek daarom in veiling gebracht. Hendrik Lodewijk van Baexum werd de nieuwe eigenaar. Door vererving kwam Kaldenbroek vervolgens in het bezit van Philip Ernest de la Marck, wiens kleinzoon het huis in 1820 verkoopt aan Pieter Johannes Schraven uit Broekhuizen. Zijn kinderen Gertrudis en Gerard erven het huis.Frans Schraven
Deze familie is vooral ook bekend door de geboorte op het huis Kaldenbroek op 13 oktober 1873 van Frans Schraven, die later bisschop werd in de R.K. Kerk en als missionaris in China terecht kwam. Op 16 december 1920 volgde zijn benoeming tot titulair bisschop van Amyclea en apostolisch vicaris van Zhengding. Tijdens de Japans-Chinese oorlog werd hij in 1937 met acht anderen door Japanse soldaten vermoord en verbrand. Hij had geweigerd om vrouwen, die onderdak hadden gezocht in de missiepost, als troostmeisjes aan de Japanners uit te leveren. Er is inmiddels een stichting opgericht die ijvert voor zijn heiligverklaring.Vakantiewoningen
Kaldenbroek komt in de twintigste eeuw enkele malen in ander handen en ten slotte werd het huis in 1970 gekocht door een exploitatiefirma. Dit bedrijf had plannen om rond Kaldenbroek een zeer groot aantal vakantiewoningen te laten bouwen, maar door de vele protesten stak de rechter daar een stokje voor: er mogen geen recreatiewoningen worden gebouwd.In 1974 werd de naast het hoofdgebouw staande schuur, die bouwvallig was geworden, definitief gesloopt. Deze aanvankelijk fraaie schuur was gebouwd met afwisselende baksteen- en mergelsteenlagen, de zogenaamde speklagen.
Wiel Joosten
Omdat er op het terrein geen grote aantallen vakantiewoningen mogen worden gebouwd, kwam Kaldenbroek in 1976 in het bezit van Wiel Joosten uit Grubbenvorst. Intussen was het huis behoorlijk in verval geraakt, maar Wiel Joosten restaureerde het huis en een aantal gebouwen en verkocht het huis in 1986 aan de Westfaalse familie Siepermann. Deze familie woonde hier aanvankelijk zelf, maar verhuurde daarna het huis Kaldenbroek als vakantiewoning.Marlies Stoot
Foto Ben Hendriks: Kaldenbroek, noordoosthoek
In 2003 kopen Arnoldus Pieters en zijn partner Marlies Stoot het westelijke deel van het kasteelterrein met het voor het huis staande gebouw. Zij richtten hierin een praktijkruimte in voor paranormale/hypnotherapie. Al jaren op rij organiseert de stichting Javea Nepal rond Kaldenbroek een Nepal festival.Haar levenspartner is inmiddels na een slepende ziekte helaas overleden, maar Marlies Stoot exploiteert hier nu een soort herberg, waarvan het terras een grote aantrekkingskracht op passerende natuurgenieters uitoefent. Het is een genot om hier een poosje te vertoeven in een heerlijk rustige omgeving.
PS
Wie leest weet meer en begrijpt beter. In onze gewaardeerde nieuwsbrief schenken we veel aandacht aan kastelen. Lees Nederlandse kastelen: van motte tot buitenplaats als u meer wilt weten over de geschiedenis van Nederlandse kastelen en het leven op kastelen door de eeuwen heen.Ontvang elke werkdag gratis geschiedenis per e-mail
Literatuur
Lees verder over kastelen: meer kasteelinformatie
Kastelen NederlandLeestip
Een informatieve gratis nieuwsbrief over geschiedenis. Interessante verhalen over Historische Plaatsen, Kastelen, Royalty, WO2 en Wetenschap.
Al twintig jaar een begrip in Nederland bij liefhebbers van geschiedenis.
Mis niets ...
Neem nu een abonnement op onze
Gratis Nieuwsbrief
Mis niets ...
Neem nu een abonnement op onze
Gratis Nieuwsbrief
Kasteelgeschiedenis
Met 'Nederlandse kastelen: van motte tot buitenplaats' heeft Ben Hendriks een zeer toegankelijke studie geschreven over de geschiedenis van Nederlandse kastelen en het leven op kastelen door de eeuwen heen.Kastelen: Van motte tot buitenplaats
Nederlandse Kastelen
Met 'Kastelen in Nederland' laten wij u genieten van de rijkdom van onze vaderlandse geschiedenis en in het bijzonder van de prachtigste en interessantste kastelen en huizen in Nederland.Dankzij de vele illustraties is de uitgave 'Kastelen in Nederland' ook een kijkspel. Hierdoor krijgt u niet alleen een goede indruk hoe het kasteel in het Nederlandse landschap staat, maar wordt u ook geattendeerd op de uiterlijke bouwkundige bijzonderheden.
Kastelen in Nederland
Betrouwbare informatie kost veel tijd en geld, maar dankzij onze populaire producten heeft u op onze website toch gratis toegang.