Huis 't Velde in Warnsveld
Tekst: Ben Hendriks
Kastelenkenner en auteur van Nederlandse kastelen: van motte tot buitenplaats en Kastelen in Nederland
Kastelenkenner en auteur van Nederlandse kastelen: van motte tot buitenplaats en Kastelen in Nederland
Havezate in Gelderland
Foto Ben Hendriks:
Het huis 't Velde in Warnsveld ligt ten oosten van het dorp aan de T-kruising van de weg naar Lochem, tegenover de weg naar Vorden. Aan de noordzijde van het park stroomt de Berkel, die uit het oosten komend hier haar weg vindt naar Zutphen, waar de rivier in de IJssel uitmondt.Geschiedenis
Al in 1326 is er sprake van een huis, waarvan de bezitter Hendrik van Suideras is. Hoewel over deze Hendrik niets bekend is, zal hij afkomstig zijn van het huis Suideras in Vierakker, hoewel het huidige huis daar uit pas omstreeks 1500 dateert. Een halve eeuw later blijkt een goed 't Velde in het bezit te zijn van Lutgert Kreynck, die gehuwd was met Jacob Lerinck. In verband met kinderloosheid van dit echtpaar gaat het huis over op andere leden van de familie Lerinck, een familie, waarvan verschillende leden belangrijke functies in Zutphen bekleedden. De laatste Lerinck, die het huis 't Velde bezat was gedurende tweeënvijftig (!) jaar schepen en raad van Zutphen. Na zijn dood komt het huis via zijn zuster in de familie van de Bentincks, maar al in 1646 wordt het goed verkocht aan de weduwe van Dirck van Keppel van Voorst.Bewoners
Even is een Schimmelpenninck van der Oye eigenaar van Keppel, maar zijn schuldeiser verkoopt het goed al snel door aan Arnold Joost van Keppel, die sinds 1686 eigenaar is van de naastgelegen havezate De Voorst. Hij was een gunsteling van stadhouder Willem III. Arnold Joost wilde zijn landgoed met 't Velde uitbreiden. Het huis 't Velde was bestemd voor zijn moeder Reiniera Anna Geertruid van Keppel-van Lintelo. Daartoe liet Arnold Joost het huis uitbreiden en aanpassen.In 1745 verkoopt een nazaat van Arnold Joost 't Velde aan een lid van de familie Van Dorth. Hij was de vader van de bekende freule van Dorth, die in 1799 in Winterswijk werd terechtgesteld vanwege haar Oranje-sympatieën; zij nam actief deel aan de contrarevolutie. Een andere bijzondere bewoner van 't Velde was Theodoor baron van Neuhoff, die in 1748 op het huis woonde. Theodoor was in 1736 door de inwoners van Corsica uitgeroepen tot hun koning, maar werd kort daarna verdreven. In verschillende huizen in Gelderland heeft hij daarna onderdak gezocht en gekregen.
Havezate
Het Huis 't Velde komt voor op de lijst van erkende havezaten in het kwartier van Zutphen. Op deze lijst staan in totaal 36 havezaten. Het recht van havezate gaf onder meer recht op een zetel in het bestuur van het kwartier en bovendien een aantal belastingvoordelen.Via een Van Heeckeren en een Van Nispen kwam 't Velde in 1824 aan mr. Johannes Alexander van Dijk. Deze familie liet het huis opnieuw moderniseren, maar alle veranderingen werden in de jaren 1962-1964 weer ongedaan gemaakt. Ook werd de pleisterlaag verwijderd, maar het huis werd toen wit gesausd om het contrast met het omliggende groen te bewaren.
Indeling
Voorzijde 't Velde in 1907
Het huidige huis is een samengesteld geheel, dat in verschillende tijden tot stand kwam. Het hoofdgebouw is oost-west gesitueerd. Aan de oostzijde is een vleugel naar het zuiden gebouwd en aan de noordzijde bevinden zich twee aan elkaar gebouwde kortere vleugels, die trapgevels hebben. Op de foto van de noordzijde uit 1920 is dit heel goed te zien. In de kelders van het gebouw stammen de oudste gedeelten uit de zestiende eeuw, maar bij de restauratie zijn sporen van een ouder gebouw aangetroffen.Boven het souterrain liggen nog twee verdiepingen en twee zolderverdiepingen. Het huis 't Velde is dus een hoog gebouw. Karakteristiek zijn de vroeg-renaissanceornamenten, die boven de vensters aan de voorzijde zijn aangebracht.
Geldersche Kasteelen
Achterzijde 't Velde in 1920
De huidige eigenares, de stichting het Geldersch Landschap verkreeg 't Velde van een van de laatste bewoners van het huis door aankoop in 1959. Het was het eerste kasteel van deze stichting, die het onder beheer stelde van de Stichting Vrienden der Geldersche Kasteelen. In 1962 werd begonnen met de restauratie van het huis, die in 1966 werd voltooid. Aanvankelijk werd 't Velde verhuurd aan het het Instituut voor Landbouwcoöperatie in Gelderland en Overijssel, maar intussen is 't Velde al vele jaren een onderkomen van de politieacademie, het huis wordt gebruikt als conferentie- en studiecentrum.Tuin van Bezinning
Achter het koetshuis werd in 2006 een Tuin van Bezinning geopend. Het is een nationaal monument, dat is bedoeld om politiemensen te herdenken, die tijdens het uitoefenen van het werk om het leven zijn gekomen.Openstelling
Het park rond het huis is voor het publiek opengesteld. Het huis is alleen te bekijken tijdens 'open dagen' en op monumentendag. Het koetshuis van 't Velde biedt onderdak aan een hotelafdeling, die meestal mogelijkheden heeft om ook onderdak te bieden aan particulieren.Gerelateerd
Bekijk ook andere kastelen en landgoederen in Gelderland. Andere interessante kastelen in Gelderland zijn bijvoorbeeld De Voorst in Eefde, Kasteel Ruurlo en Kasteel Keppel.PS
Wie leest weet meer en begrijpt beter. In onze gewaardeerde nieuwsbrief schenken we veel aandacht aan kastelen. Lees Nederlandse kastelen: van motte tot buitenplaats als u meer wilt weten over de geschiedenis van Nederlandse kastelen en het leven op kastelen door de eeuwen heen.Ontvang elke werkdag gratis geschiedenis per e-mail
Literatuur
Lees verder over kastelen: meer kasteelinformatie
Kastelen NederlandHuis 't Velde te Warnsveld Dossier
Leestip
Een informatieve gratis nieuwsbrief over geschiedenis. Interessante verhalen over Historische Plaatsen, Kastelen, Royalty, WO2 en Wetenschap.
Al twintig jaar een begrip in Nederland bij liefhebbers van geschiedenis.
Mis niets ...
Neem nu een abonnement op onze
Gratis Nieuwsbrief
Mis niets ...
Neem nu een abonnement op onze
Gratis Nieuwsbrief
Kastelen in Gelderland
In de grootste provincie van Nederland, Gelderland, staat een groot aantal kastelen en adellijke huizen. Deze kastelen zijn nauw verbonden met de Gelderse geschiedenis. Opvallend is ook de grote verscheidenheid. U wordt daar uitvoerig over geïnformeerd in Kastelen in Gelderland. In deze uitgave staan 150 interessante kastelen en landhuizen.Kastelen in Gelderland
Kasteelgeschiedenis
Met 'Nederlandse kastelen: van motte tot buitenplaats' heeft Ben Hendriks een zeer toegankelijke studie geschreven over de geschiedenis van Nederlandse kastelen en het leven op kastelen door de eeuwen heen.Kastelen: Van motte tot buitenplaats
Betrouwbare informatie kost veel tijd en geld, maar dankzij onze populaire producten heeft u op onze website toch gratis toegang.