Mergelp in 1904

Prentbriefkaart

Aan de voet van de oude motte Mergelp op de Duivelsberg bij Berg en Dal staat een pannenkoekenrestaurant. Een van de muren in het restaurant is bedekt met reproducties van oude ansichtkaarten. Eén van die oude kaarten is de hierbij afgebeelde ansicht van Mergelp. De prentbriefkaart dateert uit 1904, wat blijkt uit een notitie op de kaart. In die tijd was de Duivelsberg nog Duits gebied. Het gebied behoorde tot Wyler, dat onder de gemeente Kranenburg ressorteert.

Keteldal

In het Keteldal in Beek, enige honderden meters westelijk van Mergelp, lag vroeger de grens met Duitsland. In dit dal staat nog steeds een houten handwijzer met het opschrift 'Laat vriendschap heelen, wat grenzen deelen.' De grens met Duitsland die hier lag, is sinds 1949, naar het oosten opgeschoven.

Tweede Wereldoorlog

Direct na de Tweede Wereldoorlog werd al gesproken over vergoedingen, die door Duitsland betaald moesten worden aan de landen die bezet waren geweest. Eén van de eisen, die toen gesteld werd was het overdragen van grensgebieden. Er werden verschillende clubjes gevormd, die eisen gingen stellen, die soms wel erg ver gingen. Ten slotte werden een aantal annexaties (grenscorrecties) toegepast, waarvan de gebieden bij Tüddern in Zuid-Limburg (de Selfkant) en Elten bij Zevenaar wel de meest bekende zijn. En zo werd ook, op basis van het 'Protocol van Parijs' van 1949, de Duivelsberg Nederlands gebied. Al enkele jaren later begonnen er onderhandelingen met Duitsland met het doel om al die grenscorrecties weer terug te draaien. Ten slotte gebeurde dat in 1963. Alleen het gebied van de Duivelsberg bleef om verschillende redenen Nederlands en is dat tot op de dag van vandaag nog steeds.

Landjepik

In zijn boek 'Landjepik. De Nederlandse Annexatie van Duitsland, 1845-1949' van Hans Smits (Just Publishers, 2012 - isbn 978 90 8975 2314) wordt de geschiedenis van de annexaties uitvoerig uit de doeken gedaan.

Duivelsberg

Op de prentbriefkaart zien we dat er meer dan een eeuw geleden, in 1904, op de bovenste van de dubbele motte een soort kiosk is gebouwd, waar het uitzicht over het gebied ten noorden van de Duivelsberg (de Duffelt) geweldig moet zijn geweest. Gelukkig is het gebouwtje verdwenen en is de motte gerestaureerd. Hij wordt nu onderhouden door Staatsbosbeheer, die ook uitvoerige informatie over de historische achtergrond van Mergelp op informatieborden heeft vermeld. Hoewel we niet precies weten wat er op de motte gestaan heeft, is het wel vrijwel zeker dat er kort na het jaar 1000 een houten torentje stond, dat we wellicht een kasteel mogen noemen. De motte is vooral bekend door de strijd die Adela en Balderik hebben gevoerd om de heerschappij in het gebied van de splitsing van Waal en Rijn.

Historisch gebied

Hoe dan ook, het gebied rond Mergelp is schitterend om te beleven, vooral om er te wandelen. Als U dat doet, realiseert U zich dan dat hier duizend jaar voordat het echtpaar Adela en Balderik hier een motte lieten aanleggen, zo rond het begin van onze jaartelling dus, al Romeinen rondliepen. Niet ver hier vandaan werden door hen dakpannen gemaakt voor de legerplaatsen, die zij in Nijmegen hadden ingericht.
De Duivelsberg is dus een rijk historisch gebied.

PS

Lees Nederlandse kastelen: van motte tot buitenplaats als u meer wilt weten over de geschiedenis van Nederlandse kastelen en het leven op kastelen door de eeuwen heen.

Ontvang elke werkdag gratis geschiedenis per e-mail

Lees verder over kastelen: meer kasteelinformatie

Nederlandse Kastelen
Kasteel en geschiedenis

Met 'Nederlandse kastelen: van motte tot buitenplaats' heeft Ben Hendriks een zeer toegankelijke studie geschreven over de geschiedenis van Nederlandse kastelen en het leven op kastelen door de eeuwen heen.
Kastelen: Van motte tot buitenplaats


Met 'Kastelen in Nederland' laten wij u genieten van de rijkdom van onze vaderlandse geschiedenis en in het bijzonder van de prachtigste en interessantste kastelen en huizen in Nederland.
Dankzij de vele illustraties is de uitgave 'Kastelen in Nederland' ook een kijkspel. Hierdoor krijgt u niet alleen een goede indruk hoe het kasteel in het Nederlandse landschap staat, maar wordt u ook geattendeerd op de uiterlijke bouwkundige bijzonderheden.
Kastelen in Nederland

Betrouwbare informatie kost veel tijd en geld, maar dankzij onze populaire producten heeft u op onze website toch gratis toegang.