De geschiedenis van De Kelder

Huis Hagen of de Kelder

In juli 2013 verscheen een fraaie uitgave op A-4 formaat over het Huis Hagen of de Kelder bij Doetinchem. Het boekje 'De geschiedenis van De Kelder ... Het Huys ende havezathe Haeghen in den richteramte van Deutecom, buyrschap Langerack gelegen met huysen, hoven, bouwhuysen ende weydelanden...' werd geschreven door jonkheer F.F.A. Beelaerts van Blokland, die hierbij steunde op teksten van Gerhard Velhorst. Het boekje werd samengesteld door René Jansen.

Bewoners

De publicatie bevat een uitgebreide beschrijving van verschillende geslachten die het Huis Hagen of De Kelder bewoond hebben en is rijk geïllustreerd met gekleurde prenten, kaarten en kaartfragmenten en foto's.

Geschiedenis

Het huis Hagen ontstond vermoedelijk omstreeks het midden van de vijftiende eeuw. Een van de eerste bewoners was Henrick op den Kerle. Van zijn naam werd vermoedelijk de naam De Kelder afgeleid. Aan het einde van de vijftiende eeuw komt de naam Haegen in Doetinchem voor bij schepenen en burgemeesters. Aangenomen wordt, dat de dragers van deze naam afkomstig zijn van het huis Hagen. Volgende geslachten, die in het boekje worden beschreven zijn Van Voorst, Bentinck, Boshoff en van Der Schuyren. In 1662 draagt de weduwe van Hans Christiaan van der Schuyren het huis Hagen op aan de Staten van Gelderland, waarna het huis als havezate in de leenregisters wordt opgenomen.

Johan Derk van der Capellen

Vanaf 1680 is het Huis Hagen in het bezit van de familie Van der Capellen, een familie die tot 1800 eigenaar van het huis blijft. Verschillende Van der Capellens bezaten havezaten in Gelderland en Overijssel. De familie is niet alleen erg bekend in het oosten van ons land, maar ook nationaal en zelfs internationaal is de familienaam bekend. De meest belangrijke en intrigerende figuur was Johan Derk van der Capellen. Hij had nationale en internationale contacten en heeft door zijn adviezen een belangrijke bijdrage geleverd aan de afschaffing van de slavernij in Amerika. In de twintigste eeuw bleek ook dat Johan Derk van der Capellen de schrijver was van het veel opzien barende pamflet 'Aan het volk van Nederland', dat in 1781 werd verspreid. Dit pamflet was een goed gedocumenteerd stuk, dat in feite een aanklacht was tegen de stadhouder, prins Willem V; zijn macht werd afgekeurd en hij werd hierin verantwoordelijk gesteld voor de wantoestanden, die in de Republiek waren ontstaan. Johan Derk is wel eigenaar van het Huis Hagen geweest, maar heeft het huis nooit bewoond. Hij had - met veel moeite en na lange tijd - een havezate verworven in Overijssel, waardoor hij kon worden opgenomen in de Staten van Overijssel.

Beelaerts van Blokland

Via de familie Van Pallandt, de opvolgers van de familie Van Capelle als eigenaren van Huis Hagen, komt het huis aan de familie Beelaerts van Blokland. Ook deze geschiedenis wordt uitvoerig in het boekje beschreven.
Het eerste gezin Beelaerts van Blokland, dat in het bezit was van het huis, gebruikte Hagen af en toe als buitenhuis. In 1914 stellen ze het huis beschikbaar aan de gemeente Doetinchem. De gemeente gebruikt Hagen als clubhuis voor de Doetinchemse padvinders. Het nieuwe clubhuis wordt geopend door prins Hendrik, de prins-gemaal van Koningin Wilhelmina op 13 juli 1919, want hij was beschermheer van de Nederlandse padvinderij.

Hagen in 1900

Hagen in brand

Het noodlot voor Hagen slaat toe in de nacht van 8 op 9 december 1934. Er breekt brand uit in Huis Hagen en het huis brandt gedeeltelijk af. Jaren later bleek wat de oorzaak van de brand was geweest. Na schilderwerkzaamheden werd besloten de open haard wat op te stoken om het verfwerk sneller te laten drogen. Daardoor werd een balk in de schoorsteen oververhit, waardoor er brand ontstond. Huis Hagen liep erg veel schade op. Dank zij de steun van de directeur van de uitgeverij Misset kon Hagen weer worden opgebouwd. Er wordt dan in het kasteeltje het Streekmuseum De Kelder gevestigd. Tegen het einde van de Tweede Wereldoorlog nemen de Duitsers het huis in beslag en gebruiken het als opslagplaats. Enkele jaren na de oorlog wordt het Streekmuseum weer heropend, maar in 1976 wordt het museum verplaatst naar de binnenstad van Doetinchem.

Floris François Anne Beelaerts van Blokland

De huidige bewoner van Huis Hagen, alias De Kelder, is de schrijver van het boekje, jonkheer Floris François Anne Beelaerts van Blokland. Hij ging Huis Hagen bewonen en besloot tot een algehele restauratie van het huis en het landgoed, althans wat daar nog van over was, want in verband met de hoge successierechten heeft de familie een groot deel van het landgoed moeten verkopen aan de Stichting het Geldersch Landschap. In verband met brandveiligheidsproblemen kreeg de jonkheer geen toestemming om het Huis Hagen zelf te betrekken; hij nam daarom zijn intrek in het boerderijtje 'het Pallandje' dat was vrijgekomen en uitvoerig gerestaureerd. Het boekje wordt besloten met een lijst van de eigenaren van het Huis Hagen of De Kelder van 1450 tot heden.

Voorzijde Huis Hagen

Huidige functie

Huis Hagen of De Kelder en de bijgebouwen op het landgoed worden verhuurd voor allerlei doeleinden, zoals huwelijksvoltrekkingen en huwelijksarrangementen, partijen, feesten en andere (vrolijke) bijeenkomsten. Informatie daarover wordt verstrekt door het Rentmeesterskantoor Witte bv in Hoog-Keppel (telefoon 0314 38 21 21 - info@witterentmeesters.nl).

Publicatie

Het is jammer dat er in de tekst een onjuistheid (koning Willem V in plaats van stadhouder Willem V) en enkele taal- en spelfouten voorkomen, maar deze doen niets af aan de fraaie uitvoering van het boekwerk. Speciaal de duidelijke kaartfragmenten, prenten en foto's zijn met zorg gedrukt en daardoor van uitstekende kwaliteit. Wij zijn de auteur van het boekwerkje dankbaar dat hij ons een exemplaar daarvan ter beschikking wilde stellen.

PS

Wie leest weet meer en begrijpt beter. In onze gewaardeerde nieuwsbrief schenken we veel aandacht aan kastelen. Lees Nederlandse kastelen: van motte tot buitenplaats als u meer wilt weten over de geschiedenis van Nederlandse kastelen en het leven op kastelen door de eeuwen heen.

Ontvang elke werkdag gratis geschiedenis per e-mail

Lees verder over kastelen: meer kasteelinformatie

Nederlandse Kastelen
Literatuur over kastelen
Nederlandse kastelen: van motte tot buitenplaats

Met 'Nederlandse kastelen: van motte tot buitenplaats' heeft Ben Hendriks een zeer toegankelijke studie geschreven over de geschiedenis van Nederlandse kastelen en het leven op kastelen door de eeuwen heen.
Kastelen: Van motte tot buitenplaats


Met 'Kastelen in Nederland' laten wij u genieten van de rijkdom van onze vaderlandse geschiedenis en in het bijzonder van de prachtigste en interessantste kastelen en huizen in Nederland.
Dankzij de vele illustraties is de uitgave 'Kastelen in Nederland' ook een kijkspel. Hierdoor krijgt u niet alleen een goede indruk hoe het kasteel in het Nederlandse landschap staat, maar wordt u ook geattendeerd op de uiterlijke bouwkundige bijzonderheden.
Kastelen in Nederland

Betrouwbare informatie kost veel tijd en geld, maar dankzij onze populaire producten heeft u op onze website toch gratis toegang.