Vaalserberg en Drielandenpunt

Mergellandroute

Vooral in begin april, als de lente net inzet, is Zuid-Limburg op zijn mooist. Het groen is er al een beetje, maar nog niet zo, dat het uitzicht uw blik op de omgeving beperkt. En dat uitzicht is prachtig. U kunt de door de ANWB uitgezette Mergellandroute vanzelfsprekend het hele jaar door rijden. U zou kunnen beginnen bij Sint Geertruid, ten zuidoosten van Maastricht en dan via Mheer, Noorbeek, Slenaken en Epen naar Raren rijden. Daar gaat de Mergellandroute in de richting van Holset en Vijlen. In Raren kunt U ook rechtdoor rijden in de richting Vaals, waar U de richting van de Vaalserberg kunt inslaan.

Vaalserberg

Bij de Wilhelminatoren op de Vaalserberg ligt een grote parkeerplaats, waar U de auto gemakkelijk kwijt kunt. Een korte wandeling van nog geen kilometer brengt U naar het drielandenpunt. Dit is het punt waar de grenzen van Nederland, België en Duitsland elkaar ontmoeten. U staat hier op een hoogte van meer dan 320 meter boven de zeespiegel, echt het hoogste punt van Nederland.

Drielandenpunt

De drie grenspalen, die hier staan opgesteld, trekken veel bekijks en worden erg veel gefotografeerd. Het is ook een bijzondere plek, die nergens anders in Nederland haar gelijke vindt, want hier grenzen drie landen aan elkaar. Maar vroeger was de situatie nog veel interessanter, want er is een lange periode geweest dat deze plek het Vierlandenpunt werd genoemd.

Congres van Wenen

Na het Napoleontische tijdperk moesten de grenzen in Europa worden herzien. Daarvoor werd van oktober 1815 tot juni 1816 het Congres van Wenen gehouden. Ook de grenzen tussen Nederland en Duitsland moesten worden herzien. België bestond nog niet, dus het ging er destijds om de grens tussen Duitsland en Nederland definitief vast te stellen. Maar beide landen lagen wat dwars, want in Kelmis bij Moresnet lag een mijn, waar zinkerts werd gedolven en beide landen gunden deze mijn niet aan elkaar.
Het Congres van Wenen bepaalde daarom dat er een nieuw neutraal land zou worden geschapen, dat Neutraal Moresnet ging heten en door beide landen gezamenlijk bestuurd zou worden. Het was een strook grond die de vorm had van een taartpunt. De punt kwam uit op de plaats waar nu de drie grenspalen staan op de Vaalserberg en de brede zijde van de taartpunt lag bij Kelmis, tussen de nu Belgische plaats Moresnet en de Duitse grens. Het ging om een strook grond, met een oppervlakte van circa 340 ha, waarop ongeveer 250 mensen woonden.

Vierlandenpunt

Omdat België toen nog niet bestond, kwam er toen dus een Drielandenpunt, gevormd door de grenzen van Nederland, Neutraal Moresnet en Duitsland. In 1830 werd België geboren. De Belgische grens liep juist ten zuiden van Vaals en zo werd het Drielandenpunt het Vierlandenpunt, want op dit punt ontmoetten in het vervolg de grenzen van Nederland, België, Neutraal Moresnet en Duitsland elkaar. België trad toen toe tot het bestuur van Neutraal Moresnet.
Omstreeks 1885 raakte de zinkmijn uitgeput, waardoor de belangstelling voor Neutraal Moresnet bij Duitsland snel daalde. Bij de onderhandelingen na de Vrede van Versailles in 1920 erkende Duitsland dan ook de volledige onafhankelijkheid van België over Neutraal Moresnet. Vanaf dit tijdstip werd Neutraal Moresnet dan ook volledig opgenomen in het Koninkrijk België. Het Vierlandenpunt werd dus na ongeveer 90 jaar weer Drielandenpunt en dat is het sindsdien gebleven.

Boudewijntoren

Dichtbij de drie grenspalen staat, op Belgisch grondgebied, de Boudewijntoren. U kunt met de lift naar boven. Bij mooi weer kunt U daar van een prachtig uitzicht genieten. In het noordoosten ligt de stad Aken, in het noorden de plaats Vaals met naar het westen het Zuid-Limburgse heuvelland. En het zuidwesten en het zuiden bieden een blik op het Belgische heuvelland. Aan de voet van de Vaalserberg, op Belgisch grondgebied, duikt een spoorlijn de berg in, die er aan de oostkant weer uitkomt: dit is de spoorlijn van Luik naar Aken.

Toeristische tips

Zowel bij de Boudewijntoren, als bij de Wilhelminatoren zijn ruim voldoende horecagelegenheden om de inwendige mens van het nodige te voorzien. Ook aan de kinderen is gedacht. Er zijn grote speeltuinen aangelegd, waar kinderen zich kunnen uitleven.
Als U nu de drie grenspalen op de Vaalserberg ziet, is het toch leuk te weten, dat hier vroeger de grenzen van vier landen elkaar ontmoetten. Mocht u interesse hebben in de achtergronden van Neutraal Moresnet, dan kunt u overwegen het kleine Göhltal Museum aan de Maxstrasse 9 in het Belgische Neu-Moresnet te bezoeken. Daar kunt van alles vinden over de geschiedenis van het landje en de vele attributen, die aan dit merkwaardige landje herinneren. Informeer vooraf omtrent de openingstijden via het telefoonnummer (vanuit Nederland) 0032 87 657504. Men spreekt behalve Duits en Frans ook Nederlands.

PS

Wie leest weet meer en begrijpt beter. In onze gewaardeerde nieuwsbrief staan veel tips en wetenswaardigheden over geschiedenis en cultuur waar u echt iets aan heeft. Lees Door de Nederlandse Geschiedenis en Leven in de delta als u meer wilt weten over de geschiedenis van Nederland.

Ontvang elke werkdag gratis geschiedenis per e-mail

Lees verder: geschiedenis Limburg

Limburg

Leven in de delta is een aantrekkelijke geschiedenisbundel en een reis door de tijd en door Nederland. U ziet Nederland door de ogen van een liefhebber van geschiedenis: beleef het verleden van ons land aan de hand van opzienbarende feiten en mooie verhalen.
Leven in de delta


Met 'Nederlandse kastelen: van motte tot buitenplaats' heeft Ben Hendriks een zeer toegankelijke studie geschreven over de geschiedenis van Nederlandse kastelen en het leven op kastelen door de eeuwen heen.
Nederlandse kastelen

Betrouwbare informatie kost veel tijd en geld, maar dankzij onze populaire producten heeft u op onze website toch gratis toegang.