Kroningsoproer op 30 april 1980

Kroningsrellen tijdens Inhuldiging koningin Beatrix

Het Kroningsoproer op 30 april 1980 tijdens de inhuldiging van koningin Beatrix in de Nieuwe Kerk in Amsterdam is de ernstigste ordeverstoring in vredestijd in de tweede helft van de twintigste eeuw. Honderden politiemensen en relschoppers raakten die dag gewond. De schade van de Kroningsoproer bedroeg vele miljoenen.

Aftreden Juliana

Koningin Juliana maakte op de verjaardag van haar dochter, 31 januari 1980, in een rechtstreekse televisie-uitzending vanuit Paleis Soestdijk bekend dat zij op haar 71ste verjaardag, 30 april 1980, afstand zou doen van de troon ten gunste van haar dochter Beatrix. De overheid kreeg drie maanden de tijd voor de voorbereiding van de festiviteiten op Koninginnedag 1980. De dag zou anders verlopen dan de organisatoren hadden gehoopt.

Geen woning, geen kroning

Onder de leus 'Geen woning, geen kroning' gingen krakers, autonomen en radicale jongeren de straat op om te protesteren tegen de woningnood. De krakers wilden aandacht voor hun woonprobleem door de inhulding van de nieuwe vorstin te verstoren. Zij hadden al jarenlang geprotesteerd tegen hoge huren en woningnood. Hieruit was de kraakbeweging ontstaan. Op 30 april 1980 kregen zij hulp van autonomen, anarchisten en andere relschoppers die niet wilden demonstreren, maar vernielingen wilden aanbrengen. De dag eindigde hierdoor in omvangrijke krakersrellen.

Slagveld

De inhulding en de balkonscène werden niet verhinderd, maar Amsterdam veranderde in een slagveld. Die dag waren tienduizend politieagenten, marechaussees en militairen in de hoofdstad om de orde te bewaken. Dit lukte gedeeltelijk. Het gebied rond de Dam, waar de troonsafstand van Juliana en inhulding van Beatrix plaatsvonden, bleef afgegrendeld, maar daarbuiten werd voor miljoenen euro's schade aangericht door slopers en stenengooiers.

Inhuldiging Beatrix

Door al het geweld zouden we bijna vergeten dat er die dag nog iets belangrijks gebeurde. Om 10.06 uur ondertekende koningin Juliana in het Paleis op de Dam de akte van abdicatie en was haar dochter Beatrix formeel koningin. Tijdens een plechtige zitting van de Staten-Generaal en in het bijzijn van vertegenwoordigers van Europese landen en vorstenhuizen in de Nieuwe Kerk werd Beatrix 's middags ingehuldigd als Koningin der Nederlanden.

Radicalisering

De rellen vormden een omkeerpunt in de acceptatie van het fenomeen kraken. De kraakbeweging radicaliseerde verder, maar de steun van de bevolking nam af. Mede hierdoor stuitte de kraakbeweging op steeds meer tegenstand van de gemeente. Op de dag na de inhuldiging bezocht Beatrix gewonde ME'ers in het ziekenhuis. Het was haar eerste publieke optreden als koningin.

PS

Wie leest weet meer en begrijpt beter. In onze gewaardeerde nieuwsbrief schenken wij regelmatig aandacht aan geschiedenis van Amsterdam. Lees Amsterdam: Stadsgeschiedenis in 150 episoden als u uw bezoek aan Amsterdam wilt voorbereiden of meer wilt weten over de geschiedenis van Amsterdam. Het Kroningsoproer komt ook voor in onze uitgave Amsterdam: Stadsgeschiedenis in 150 episoden.

Ontvang elke werkdag gratis geschiedenis per e-mail

Vervolg uw reis door Amsterdam

Amsterdam Hoofdpagina
ABC van Amsterdam

Ruud van Capelleveen schrijft regelmatig een artikel over de rijke geschiedenis van de hoofdstad van Nederland. In dit e-book verzamelde hij 150 verhalen die zijn grote interesse en betrokkenheid tonen. Deze uitgave over Amsterdam bevat 150 episoden uit de rijke geschiedenis van Amsterdam aan de hand van interessante plaatsen en opmerkelijke verhalen. U kunt de geschiedenis van deze prachtige stad en zijn soms eigenwijze inwoners volgen vanaf de middeleeuwen tot in deze tijd.
Amsterdam


In 'Door de Nederlandse geschiedenis' vertelt Ruud van Capelleveen veel over de Nederlandse geschiedenis: over de moordenaar van Willem van Oranje, Balthasar Gerards, over raadpensionaris Johan van Oldenbarnevelt, die met prins Maurits in conflict raakte, over de invloed van koning Lodewijk Napoleon, die door zijn broer Napoleon Bonaparte aangewezen werd om de Franse belangen te dienen als koning over Nederland, over de Slavenhandel van de WIC en andere belangrijke episodes uit onze vaderlandse geschiedenis.
Door de Nederlandse geschiedenis

Betrouwbare informatie kost veel tijd en geld, maar dankzij onze populaire producten heeft u op onze website toch gratis toegang.