Reacties rapport-Deetman

Spijtbrief bisschoppen

Op zondag 18 december 2011 werd in bijna alle katholieke kerken de spijtbrief van de bisschoppen voorgelezen. De brief was een reactie op het rapport van Wim Deetman over het seksueel misbruik in de katholieke kerk. In deze brief zeggen de bisschoppen geschokt te zijn door het gedrag van de daders. Zij zijn ook "diep beschaamd voor de momenten waarop een aantal verantwoordelijken van de kerk niet de juiste maatregelen heeft getroffen om het leed te doen stoppen."

Affaire

De affaire kent alleen verliezers. De katholieke kerk verliest aanzien en de slachtoffers zijn ontevreden over de manier waarop de katholieke kerk met het misbruik omgaat. De daad en het woord vielen niet altijd samen. De misstanden zijn niet meer terug te draaien: de slachtoffers zullen het leed altijd blijven voelen. Betuigingen van spijt zijn de laatste jaren al vaak uitgesproken door de katholieke kerk, maar deze worden niet gehoord of verstaan. De uitbetaling van een schadebedrag kan bij enkelen mogelijk verlichting brengen. Betaling is immers een duidelijke erkenning voor hun slachtofferschap.

Slachtoffers

Wim Deetman gaf een dag na de officiële presentatie van zijn rapport uitleg aan meer dan driehonderd slachtoffers van seksueel misbruik in de Jaarbeurs in Utrecht. De emoties liepen hoog op. De slachtoffers zijn zwaar getekend. "Ik ben wel blij dat ik gezien heb dat ik niet de enige was," zei slachtoffer Jan in Kruispunt, een uitzending van de RKK. "Wilt u wraak?" "Ja," antwoordde hij.
Een groot aantal slachtoffers van het kindermisbruik in de katholieke kerk heeft zich verenigd in de stichting KLOKK (Koepel Landelijk Overleg Kerkelijk Kindermisbruik). De slachtoffers willen in deze koepel samen een vuist maken, "verbonden door het gezamenlijke doel op te komen voor slachtoffers van seksueel, fysiek of psychisch misbruik door medewerkers van de rooms-katholieke kerk in Nederland." KLOKK is zeer strijdbaar: op de website worden de slachtoffers van bepaalde, met volledige naam, genoemde daders opgeroepen zich te melden.
Bij het lezen van de hartenkreten en oproepen op deze website krijg je als buitenstaander een vervelend gevoel in je maag. De activiteiten van KLOKK nemen soms de vorm van een openbare lynchpartij aan.

Schaamte

Ook binnen de katholieke kerk zijn de emoties hoog opgelopen. De ophef in de media bedreigt hun levenswerk. Antoine Bodar vindt het onrechtvaardig dat de hele katholieke kerk wordt afgerekend op het seksueel misbruik. In een Kruispunt-uitzending op 18 december 2011 was Bodar zeer geëmotioneerd: "Die misdrijven zijn verschrikkelijk, maar je kunt niet de hele kerk daarop afrekenen, dat kun je niet doen." Wij als priesters zijn medeschuldig aan hetgeen de mensen vóór ons hebben gedaan. Wij weten zo goed hoe het moet. Wij vertellen de mensen dat de liefde het grootste is en dat we elkaar moeten liefhebben en noem maar op, zei Antoine Bodar. "De enige wijze waarop je geloof werkelijk kunt doen stralen is dat de daad en het woord samen vallen. Nou, dat is dus niet gebeurd en daarom vind ik dat wij schuldig zijn en het boetekleed moeten aanhouden." Antoine Bodar: "Ik vind dat wij schuld moeten belijden, maar dat betekent niet dat er geen goede priesters op de wereld zijn. En dat er ook priesters zijn die met God leven."

Veel slachtoffers

Het misbruikschandaal kent op alle niveaus veel slachtoffers: jong en oud. Bisschop Jan Bluyssen besloot af te zien van de viering van zijn gouden bisschopsjubileum. "Vanwege de actualiteit en uit respect voor de slachtoffers van het misbruik acht ik het in alle nederigheid niet gepast om mijn bisschopsjubileum groots te vieren," liet de emeritus weten. De bisschop moest in 1983 wegens gezondheidsredenen zijn ambt neerleggen. Sindsdien woont hij in het klooster Mariënburg in Den Bosch. Op 27 december 2011 stond een feestelijke eucharistieviering in de Sint-Janskathedraal in Den Bosch gepland. Het vijftigjarig bisschopjubileum is uniek in Nederland.

Voortvarend

Volgens aartsbisschop Wim Eijk is de katholieke kerk in de laatste jaren voortvarend geweest in het nemen van bestuurlijke maatregelen. De commissie-Deetman is daar een voorbeeld van. Wim Eijk: "Ik denk dat we heel veel gedaan hebben. Misschien was het beter geweest als we onze empathie uitdrukkelijker getoond hadden in het begin. Het gevoelsaspect heeft misschien, zeker naar buiten toe, ontbroken."
Deze traagheid kan ook het Vaticaan aangewreven worden. Het Vaticaan heeft nog niet gereageerd op het rapport van de commissie-Deetman.

PS

Wie leest weet meer en begrijpt beter. In onze gewaardeerde nieuwsbrief staan veel tips en wetenswaardigheden over geschiedenis en cultuur waar u echt iets aan heeft. Lees Door de Nederlandse Geschiedenis en Leven in de delta als u meer wilt weten over de geschiedenis van Nederland.

Ontvang elke werkdag gratis geschiedenis per e-mail

Lees verder: meer informatie over Kerk en Samenleving

Kerk en Samenleving
Katholieke Kerk

Leven in de delta is een aantrekkelijke geschiedenisbundel en een reis door de tijd en door Nederland. U ziet Nederland door de ogen van een liefhebber van geschiedenis: beleef het verleden van ons land aan de hand van opzienbarende feiten en mooie verhalen.
Leven in de delta


Met 'Nederlandse kastelen: van motte tot buitenplaats' heeft Ben Hendriks een zeer toegankelijke studie geschreven over de geschiedenis van Nederlandse kastelen en het leven op kastelen door de eeuwen heen.
Nederlandse kastelen

Betrouwbare informatie kost veel tijd en geld, maar dankzij onze populaire producten heeft u op onze website toch gratis toegang.