Jimmy Carter (1924-2024)

Amerikaanse president

Jimmy Carter was lid van de Democratische Partij. In 1976 versloeg hij de zittende zittende president, de republikein Gerald Ford. Jimmy Carter was de 39ste president van de Verenigde Staten van Amerika (1977-1981). Bij de volgende verkiezingen werd hij verslagen door de Republikeinse kandidaat Ronald Reagan. Na zijn presidentschap zette Carter zich in als activist. In 2002 werd hij onderscheiden met de Nobelprijs voor de Vrede vanwege zijn inzet voor mensenrechten.

Opleiding

James Earl Carter werd op 1 oktober 1924 geboren in het White Sanatorium in Plains in Georgia, waar zijn moeder Lillian Gordy Carter (1898-1983) als verpleegster werkte. Zijn vader James Earl Carter Sr. (1894-1953) was een zakenman. Carter studeerde aan de United States Naval Academy (1943-1946) en diende jarenlang in de Amerikaanse marine. Jimmy Carter trad in 1946 in Plains in het huwelijk met Rosalynn Smith. Zij kregen vier kinderen.

Pinda's en Politiek

Na het overlijden van zijn vader in 1953 besloot Carter de pindaboerderij van zijn vader in Georgia voort te zetten en verliet de marine. Jimmy Carter was een trouwe aanhanger van John F. Kennedy. Carter werd in 1963 lid van de Senaat van Georgia. Hij was van 1971 tot 1975 gouverneur van zij geboortestaat, waarna hij zich kandidaat stelde voor de presidentsverkiezingen van 1976. Tijdens de verkiezingen versloeg Carter de zittend president Gerald Ford.

Binnenland

Jimmy Carter kwam in een moeilijke tijd aan de macht. De bevolking van de Verenigde Staten had door de nederlaag in Vietnam en het Watergate-schandaal het geloof in de politiek totaal verloren. Jimmy Carter erfde ook de economische en financiële problemen van zijn voorgangers. De oorlog in Vietnam had veel geld gekost. De rentelasten liepen op en door een oliecrisis en de onwil of onvermogen van het bedrijfsleven om te investeren leidde dat tot stagflatie. De inflatie was zo hoog dat de economische groei vertraagde. De werkloosheid was hoog. De binnenlandse politiek van Jimmy Carter was gericht op structurele verbeteringen en stabilisering van de economie.

Camp David-akkoorden

De belangrijkste daad van Jimmy Carter in zijn buitenlandse politiek was het leiden van de vredesonderhandelingen tussen Egypte en Israël in Camp David. Het is de verdienste van Carter dat de Egyptische president Anwar Sadat en de Israëlische premier Menachem Begin met elkaar in gesprek kwamen. Dit resulteerde in de Camp David-akkoorden.

Eagle Claw

Jimmy Carter kreeg tijdens zijn regeringsperiode te maken met een omwenteling van het regime in Iran. Sjah Mohammad Reza Pahlavi werd in november 1978 afgezet. Hij vestigde zich in het land dat hem altijd had gesteund, de Verenigde Staten van Amerika. Mohammad Reza Pahlavi had politiek asiel verkregen om medische behandelingen te ondergaan. Hij zou op 27 juli 1980 in Caïro aan kanker overlijden. Als reactie op de asielverlening werd de Amerikaanse ambassade in Teheran bestormd. Een vijftigtal Amerikaanse diplomaten werd gegijzeld. De Amerikaanse regering zette een bevrijdingsoperatie op touw. Operatie Eagle Claw mislukte jammerlijk op 25 april 1980. De gijzelaars zouden pas op 20 januari 1981, de dag waarop Carter aftrad, worden vrijgelaten.

Verkiezingen

Onder meer vanwege de mislukte bevrijdingspoging van de gijzelaars in de ambassade in Teheran (Iran) in 1980 leed Jimmy Carter tijdens de verkiezingen in 1981 een grote nederlaag. De voormalige acteur Ronald Reagan volgde Jimmy Carter in 1981 op als president van de Verenigde Staten.

Nobelprijs

Na zijn presidentschap richtte Jimmy Carter zich op humanitaire bezigheden. Zijn Carter Center zette zich in voor de mensenrechten, de verbreiding van democratie, het oplossen van internationale conflicten en de bestrijding van ziektes. Jimmy Carter werd hiervoor in 2002 beloond met de Nobelprijs voor de Vrede. In het juryrapport roemde het Nobelcomité de tientallen jaren van onverflauwde inzet in het vinden van vreedzame oplossingen voor internationale conflicten en het bevorderen van democratie, mensenrechten en economische en sociale ontwikkeling.

New Baptist Covenant

Carter speelde een bemiddelende rol in het Ogaden-geschil tussen Somalië en Ethiopië. Hij zette zich ook in voor vrede in Bosnië en Herzegovina. Jimmy Carter maakte ook bezwaar tegen de door George W. Bush ontketende oorlog tegen Saddam Hoessein. Bij humanitaire acties speelde geloof een belangrijke rol. Samen met Bill Clinton nam Carter in april 2006 het initiatief voor het 'New Baptist Covenant' om aandacht te vragen voor armoedebestrijding, milieuzaken en conflicten wereldwijd. Dit initiatief wordt door twintig miljoen Amerikaanse baptisten gesteund.

Latere jaren

Jimmy Carter werd op 22 maart 2019 de oudste oud-president van de Verenigde Staten ooit. Zijn echtgenote Rosalynn Carter overleed op 19 november 2023. Zij was gediagnosticeerd was dementie. Op dat moment ging het al heel slecht met Jimmy Carter. Hij trok zich uit de openbaarheid terug. Na een reeks ziekenhuisopnamen ontving hij thuis palliatieve zorg. Jimmy Carter overleed op 29 december 2024 in Plains, Georgia.

PS

Wie leest weet meer en begrijpt beter. In onze gewaardeerde nieuwsbrief staan veel tips en wetenswaardigheden over geschiedenis en cultuur waar u echt iets aan heeft. Lees Door de Nederlandse Geschiedenis en Leven in de delta als u meer wilt weten over de geschiedenis van Nederland.

Ontvang elke werkdag gratis geschiedenis per e-mail

Lees verder: meer Politiek

Politiek

Leven in de delta is een aantrekkelijke geschiedenisbundel en een reis door de tijd en door Nederland. U ziet Nederland door de ogen van een liefhebber van geschiedenis: beleef het verleden van ons land aan de hand van opzienbarende feiten en mooie verhalen.
Leven in de delta


Met 'Nederlandse kastelen: van motte tot buitenplaats' heeft Ben Hendriks een zeer toegankelijke studie geschreven over de geschiedenis van Nederlandse kastelen en het leven op kastelen door de eeuwen heen.
Nederlandse kastelen

Betrouwbare informatie kost veel tijd en geld, maar dankzij onze populaire producten heeft u op onze website toch gratis toegang.