Max Planck (1858-1947)

Duitse natuurkundige

De Duitse natuurkundige Max Planck ontving voor zijn ontwikkeling van de kwantumtheorie in 1918 de Nobelprijs voor Natuurkunde. Zijn ontdekking wordt door velen gezien als het begin van de moderne natuurkunde. Het door hem geleide Kaiser-Wilhelm-Gesellschaft kreeg na zijn dood de naam Max-Planck-Gesellschaft.

Studie

Max Karl Ernst Ludwig Planck werd op 23 april 1858 geboren in Kiel. Max was de zoon van een professor in de rechten. Hij bracht het grootste deel van zijn jeugd door in München. Hij studeerde aan de universiteiten van München en Berlijn. Helmholtz en Kirchhoff waren zijn belangrijkste leraren.

Thermodynamica

Max Planck begon zijn loopbaan als docent in München en Kiel. In 1889 werd Planck professor in de theoretische natuurkunde in Berlijn. In 1913 werd Max Planck rector van de Universiteit van Berlijn. Planck verrichtte veel onderzoek naar de wetten van de thermodynamica en de uitstraling van energie door zwarte lichamen.

Energiedistributie van straling

Rond 1900 verwierp Max Planck de klassieke principes met betrekking tot het spectrum. Eerdere onderzoekers hadden reeds aangetoond, dat de golflengte van elektronische straling korter werd naarmate de temperatuur van een lichaam stijgt. In 1893 vond Wilhelm Wien een formule voor de energiedistributie van straling vanuit zwarte lichamen voor het violette eind van het spectrum en John William Strutt en James Jeans introduceerden een formule voor het rode gebied. Er bestond echter geen formule voor het hele spectrum.

Kwantumtheorie

De oplossing voor dit probleem was de kwantumtheorie van Max Planck die inhield, dat energie wordt uitgestraald in kleine eenheden. Deze eenheden noemde hij kwanta, het Latijnse woord voor hoeveelheden. Volgens de opvatting van Planck hing de hoeveelheid kwantumenergie en de hoeveelheid fotonen af van de golflengte van die straling: hoe korter de straling, hoe groter de energie per kwantum. In een vergelijking legde hij de stralingsfrequentie, de golflengte en de energie per kwantum vast. Max Planck publiceerde zijn theorie onder de titel 'Zur Theorie des Gesetzes der Energie-Verteilung im Normal-Spektrum'. In 1918 werd hij hiervoor onderscheiden met de Nobelprijs voor natuurkunde.

Startpunt moderne natuurkunde

De ontdekking van Max Planck wordt door wetenschappers aangemerkt als het startpunt van de moderne natuurkunde en gebruikt om een breed scala van verschijnselen te verklaren. Voorbeelden hiervan zijn de verspreiding van röntgenstralen, de baan van elektronen om de atoomkern en het gedrag van atomen en atoomkernen.

Tweede Wereldoorlog

Nadat Adolf Hitler aan de macht kwam bleef Max Planck, in tegenstelling tot veel collega's, in Duitsland. Tot grote teleurstelling van veel wetenschappers, heeft Planck zich nooit uitgelaten over de door Adolf Hitler uitgevaardigde anti-Joodse maatregelen. In 1944 ging zijn woning en hiermee ook zijn wetenschappelijke archief door een bombardement verloren. Later dat jaar verloor hij zijn zoon Erwin. Erwin Planck was betrokken bij een mislukte aanslag op Adolf Hitler. Hij werd beschuldigd van verraad en terechtgesteld.

Nalatenschap

Na de oorlog werd Max Planck voorzitter van het Kaiser-Wilhelm-Gesellschaft, waar hij ook voor de oorlog al gewerkt had. Na zijn dood kreeg deze onderzoekinstelling de naam Max-Planck-Gesellschaft. De laatste jaren woonde Planck bij zijn achternicht in Göttingen. Max Planck overleed op 4 oktober 1947 op 89-jarige leeftijd in Göttingen aan de gevolgen van een val en verschillende beroertes. Zijn graf bevindt zich op het Stadtfriedhof van Göttingen, waar ook een aantal andere Nobelprijswinnaars begraven zijn.

PS

Wie leest weet meer en begrijpt beter. In onze gewaardeerde nieuwsbrief schenken wij regelmatig aandacht aan ontdekkingen en wetenschappers. Lees Wetenschap: 150 belangrijke wetenschappers en ontdekkingen om meer te weten te komen over interessante wetenschappers en ontdekkingen. Max Planck komt ook voor in onze uitgave Wetenschap: 150 belangrijke wetenschappers en ontdekkingen.

Ontvang elke werkdag gratis geschiedenis per e-mail

Lees verder: meer Wetenschap

Wetenschap en Ontdekkingen

In 'Wetenschap: 150 belangrijke wetenschappers en ontdekkingen' beschrijft Ruud van Capelleveen wonderlijke ontdekkingen en opmerkelijke levens van wetenschappers die het dagelijkse leven veranderden.
De auteur legt deze lastige onderwerpen uit in begrijpelijk Nederlands, zodat ook u nu kunt begrijpen waarom deze wetenschappers zo belangrijk zijn en deze uitvindingen zo bruikbaar waren.
Wetenschap


In 'Door de Nederlandse geschiedenis' vertelt Ruud van Capelleveen veel over de Nederlandse geschiedenis: over de moordenaar van Willem van Oranje, Balthasar Gerards, over raadpensionaris Johan van Oldenbarnevelt, die met prins Maurits in conflict raakte, over de invloed van koning Lodewijk Napoleon, die door zijn broer Napoleon Bonaparte aangewezen werd om de Franse belangen te dienen als koning over Nederland, over de Slavenhandel van de WIC en andere belangrijke episodes uit onze vaderlandse geschiedenis.
'Door de Nederlandse geschiedenis' is een bundeling van de beste artikelen van Ruud van Capelleveen over de geschiedenis van Nederland.
Door de Nederlandse geschiedenis

Betrouwbare informatie kost veel tijd en geld, maar dankzij onze populaire producten heeft u op onze website toch gratis toegang.