Villandry

Neoclassicistische villa in Nijmegen

De neoclassicistische villa Villandry in de Nijmeegse wijk Kwakkenberg werd in 1902 gebouwd in opdracht van Charles Blanckenhagen. Het huis heeft een symmetrische gevel en een opvallend torentje. De architect zou zich hiervoor hebben laten inspireren door het torentje op het Koninklijk Paleis op de Dam.

Bewoner

Charles Blanckenhagen (1855-1921) werd geboren in Nederlands-Indië waar zijn familie grote belangen had. Later was hij commissaris van de suikerfabriek Djati. Blanckenhagen heeft niet lang in Villandry gewoond. Zijn eerste echtgenote overleed in 1901. Nog in het zelfde jaar hertrouwde hij, maar deze vrouw kon het slecht vinden met de dochter uit het eerste huwelijk. Zij liep weg en dit zorgde voor sensationele krantenberichten. Volgens De Gelderlander werd zij honds behandeld. Blanckenhagen won de rechtszaak tegen de krant, maar hij werd ook uit de ouderlijke macht gezet.

Herstellingsoord

Blanckenhagen verhuurde Villandry in 1909 aan een stichting die er een herstellingsoord voor spoorweg- en trampersoneel vestigde. Aan het einde van de Tweede Wereldoorlog werden daklozen in Villandry gehuisvest en daarna werd het huis gebruikt als noodziekenhuis. Na de oorlog is Villandry nog tot 1988 in gebruik geweest als hersteloord. Na een verbouwing werd het gemeentelijke monument in gebruik genomen als appartementencomplex.

Charles Blanckenhagen

Charles Blanckenhagen werd op 25 juli 1855 geboren in Surabaya op Java. Hij overleed op 24 september 1921 op 66-jarige leeftijd in Haarlem. Hij werd begraven op Oud Eik en Duinen in Den Haag. Blanckenhagen woonde toen al lang niet meer in de fraaie villa bij de Groesbeekseweg. Hij was in 1908 in gesprek geraakt met een commissie voor spoorwegpersoneel die een herstellingsoord wilden vestigen in Villandry. Het Nieuwsblad van het Noorden maakte daar melding van: "Het buitenverblijf, dat de commissie reeds bezocht heeft, is van vrij grote uitgestrektheid, ongeveer twintig hectare met daartoe behorende bouw- en weilanden en boomgaarden, dus wel geschikt in zo'n heerlijke en gezonde omgeving om tot een herstellingsoord te worden ingericht. Wellicht zullen de onderhandelingen tot een gunstig resultaat leiden, daar de heer Blackenhagen eigenaar van Villandry dit landgoed wel tegen een niet te hoge prijs aan de commissie zal afstaan, ook al met het oog op het goede doel, dat de commissie beoogd."

Tragedie

Charles Blanckenhagen was niet van onbesproken gedrag. Hij was op 4 januari 1887 in het huwelijk getreden met Anna Louise Caroline van der Goes. Uit dit huwelijk was een dochter voortgekomen, die werd vernoemd naar de moeder: Anna Louise Caroline Blanckenhagen. De echtgenote van Charles overleed in 1901 in Den Haag. Charles hertrouwde op 3 oktober 1901 in Den Haag met Theodorine Joséphine Caroline Françoise Frölich Hubert. In 1905 liep zijn 14-jarige dochter Anna Louise Caroline, geholpen door een dienstbode, weg van huis. "Mishandeling door de stiefmoeder werd als reden hiervan opgegeven," schreef het Nieuwsblad van het Noorden. "Bij rechterlijk vonnis werd de vader ontzet uit de voogdijschap en de stiefmoeder beticht van kindermishandeling."

Rechtszaak

Het plaatselijke dagblad De Gelderland had veel details over dit familiedrama naar buiten gebracht. Charles Blanckenhagen begon daarom een rechtszaak tegen de krant. In de eerste rechtszaak werd De Gelderlander veroordeeld tot het betalen van een schadevergoeding van 100 gulden. De krant tekende hoger beroep aan. Advocaat J. Wierdels trad op namens De Gelderlander. Hij wees het hof er op dat het feit van de kindermishandeling vaststond. "Het twaalfjarige meisje zat bijna de ganse dag opgesloten in een kamer zonder uitzicht, zelfs bij enige graden vorst moest het kind in een dun katoenen kleedje en bij open raam in die kamer doorbrengen. Het voedsel bestond uit opgewarmde restjes, vaak uit het eten, dat de honden hadden laten staan." Het kind was schamel gekleed; nauwelijks werd het lichaam bedekt. Het meisje miste iedere levensvreugde en het zag er bij de vlucht mager, bleek en ellendig uit, meende de advocaat. De Gelderlander werd in februari 1907 door de rechtbank veroordeeld tot betaling van vijftig gulden, omdat de krant zo uitvoerig had bericht over de mishandeling van het dochtertje. Deze artikelen hadden algemeen belang niet gediend, meende de rechtbank.

Brochure

Daar bleef het niet bij. Blanckenhagen vond nog steeds dat hem onrecht was aangedaan. Hij werd in bescherming genomen door J.F. van Benthem van den Bergh. Deze ingenieur schreef de brochure 'De familie Charles Blanckenhagen, slachtoffers van intriges'. De aanleiding voor deze brochure was het feit dat Charles Blanckenhagen door de ophef in juni 1907 niet werd herbenoemd als commissaris van de Maatschappij tot Exploitatie van de Suikerfabriek Djati. Hij was een goed commissaris en de heer Van Benthem zag niet in, waarom een persoonlijke kwestie invloed mocht hebben op de al of niet herbenoeming tot commissaris, schreef De Locomotief, een krant in Nederlands-Indië, op 27 augustus 1907. "De heer Van Benthem heeft daarop zoveel mogelijk gegevens verzameld in deze zaak en tracht aan de had daarvan in deze brochure aan te tonen, dat de zogenaamde mishandeling van het dochtertje van de familie B. door haar stiefmoeder en de daarop gevolgde zogenaamde ontvluchting van het kind 'berust op omkoperij, intriges, laster, kuiperij en infame leugens."

Grenswijziging

Blanckenhagen heeft later toch nog belangrijke functies bekleed. Hij werd bijvoorbeeld in 1908 als kandidaat naar voren geschoven voor een commissie die het voorstel van de grensveranderingen tussen de gemeenten Nijmegen, Ubbergen en Groesbeek moest beoordelen. Na deze grenscorrectie kwam het landgoed Villandry in Nijmegen te liggen.

PS

Wie leest weet meer en begrijpt beter. In onze gewaardeerde nieuwsbrief schenken wij regelmatig aandacht aan de geschiedenis en de monumenten in de prachtige dorpen en steden van Gelderland. Lees Nijmegen: Geschiedenis en wetenswaardigheden om meer te weten te komen over deze oude Nederlandse stad. Ook mensen die Nijmegen goed kennen zullen verrast worden met deze interessante uitgave over de Keizerstad aan de Waal. Villa Villandry komt ook voor in onze uitgave Nijmegen: Geschiedenis en wetenswaardigheden.

Ontvang elke werkdag gratis geschiedenis per e-mail

Lees verder: geschiedenis Nijmegen

Gelderland
Nijmegen

De rijke geschiedenis en de schoonheid van de oude Keizerstad is door Ruud van Capelleveen op een toegankelijke manier beschreven. 'Nijmegen: Geschiedenis en wetenswaardigheden' is niet alleen een goede aankoop voor geïnteresseerden die de stad willen bezoeken. Ook mensen die de stad goed menen te kennen zullen verrast worden door de laatste inzichten en de wetenswaardigheden die de auteur aanreikt.
Nijmegen


Deze uitgave over Gelderland van Ruud van Capelleveen is zeker niet saai te noemen. Gelderland heeft een rijke geschiedenis en ook landschappelijk veel te bieden. De auteur informeert u op onderhoudende wijze over de geschiedenis en wetenswaardigheden van de honderdvijftig meest interessantste plaatsen in Gelderland.
Bezienswaardigheden in Gelderland

Betrouwbare informatie kost veel tijd en geld, maar dankzij onze populaire producten heeft u op onze website toch gratis toegang.