Guillotine

Onthoofding

De guillotine of valbijl werd uitgevonden door de geneesheer Joseph-Ignace Guillotin. Eigenlijk was de guillotine geen nieuwe uitvinding, maar een verbetering van bestaande ideeën. Tijdens de Franse Revolutie werden met dit apparaat duizenden tegenstanders terechtgesteld, waaronder ook koning Lodewijk XVI.

Bijl

Reeds eeuwen lang werd de doodstraf voltrokken door onthoofding. Meestal werd door de beul met een bijl het hoofd van de romp gescheiden. In Brussel en Dendermonde werd echter reeds in de dertiende eeuw een soort valbijl gebruikt. Ook in Italië (mannaia), Engeland (Scottish maiden) en Duitsland werden valbijlen toegepast.

Guillotine bij wet voorgeschreven

In Frankrijk heette de valbijl 'dolore'. De grootste door Joseph-Ignace Guillotin (1738-1814) voorgestelde verandering was om het mes van een schuine schede te voorzien. In 1792 werd de guillotine bij wet het voorgeschreven middel om de doodstraf uit te voeren. De guillotine werd gezien als een humaan middel om het beoogde doel te bereiken.

Franse revolutie

Tijdens de Franse Revolutie werden ongeveer 50.000 Fransen terechtgesteld door de guillotine, waaronder Lodewijk XVI en zijn vrouw. De executies vonden in Parijs plaats op de Place de la Révolution, het Plein van de Revolutie, het huidige Place de la Concorde. Daar kwamen steeds duizenden mensen op af. Het was een heel spektakel. Na afloop toonde men het afgehakte hoofd aan de menigte. Georg Heinrich Sieveking liet dit zien op een prent van de executie van Lodewijk XVI. Ook zijn echtgenote Marie Antoinette werd met de guillotine onthoofd.

Guillotine in Nederland

Ook in Nederland werd voor de voltrekking van de doodstraf onthoofding toegepast. Johan van Oldenbarnevelt werd op 13 mei 1619 onthoofd met behulp van een zwaard. "Maak het kort, maak het kort," zou de raadpensionaris nog gezegd hebben. Na de inlijving bij Frankrijk kwam de guillotine ook naar Nederland. Op 15 juli 1812 werd bij de Waag in Amsterdam voor het eerst gebruik van het werktuig gemaakt. Dit gebeurde dus aan het einde van de Franse Tijd. Korte tijd later werd Napoleon Bonaparte verslagen bij Waterloo. De Franse keizer werd niet vermoord, maar verbannen naar Sint-Helena, waar hij door Britse soldaten werd bewaakt.

PS

Wie leest weet meer en begrijpt beter. In onze gewaardeerde nieuwsbrief staan veel tips en wetenswaardigheden over geschiedenis en cultuur waar u echt iets aan heeft. Lees Door de Nederlandse Geschiedenis en Leven in de delta als u meer wilt weten over de geschiedenis van Nederland.

Ontvang elke werkdag gratis geschiedenis per e-mail

Lees verder: meer geschiedenis

Hoofdpagina Geschiedenis
Franse revolutie

Leven in de delta is een aantrekkelijke geschiedenisbundel en een reis door de tijd en door Nederland. U ziet Nederland door de ogen van een liefhebber van geschiedenis: beleef het verleden van ons land aan de hand van opzienbarende feiten en mooie verhalen.
Leven in de delta


Met 'Nederlandse kastelen: van motte tot buitenplaats' heeft Ben Hendriks een zeer toegankelijke studie geschreven over de geschiedenis van Nederlandse kastelen en het leven op kastelen door de eeuwen heen.
Nederlandse kastelen

Betrouwbare informatie kost veel tijd en geld, maar dankzij onze populaire producten heeft u op onze website toch gratis toegang.