Slag bij Heiligerlee in 1568

Veldslag in de Tachtigjarige oorlog

De Slag bij Heiligerlee in mei 1568 vond plaats bij Winschoten in de provincie Groningen. De slag eindigde in een overwinning voor de opstandelingen, die wij later Staatsgezinden gingen noemen. De Staatsgezinden werden aangevoerd door Lodewijk en Adolf van Nassau, twee broers van Willem van Oranje. Hun leger bestond vooral uit huurlingen, soldaten die voor geld vochten. Daarnaast deed een groep getrouwe troepen uit Duitsland mee aan de Slag bij Heiligerlee. Het Spaanse leger stond onder leiding van Jean de Ligne, graaf van Arenberg.

Overwinning

De Slag bij Heiligerlee was de eerste belangrijke overwinning van de Staatsgezinden tegen de Spaanse overheersers tijdens de Tachtigjarige Oorlog. Willem van Oranje streed zelf niet mee in Heiligerlee. Hij werkte vooral op de achtergrond. De prins was vooral een diplomaat: hij zocht steun bij de bevriende adel en zorgde voor de financiering. De aanvoering van zijn leger liet de prins over aan zijn legeraanvoerders Lodewijk en Adolf van Nassau.

Adolf van Nassau

In Heiligerlee sneuvelde Adolf van Nassau. Waarschijnlijk sloeg zijn paard op hol toen het Staatse leger de Spanjaarden insloten. Hierbij kwam Adolf tussen de Spanjaarden. Ook de aanvoerder van het leger van Filips II overleefde de strijd niet. Jean de Ligne en Adolf van Nassau werden opgebaard in het klooster van Heiligerlee. Jean de Ligne werd daarna begraven in de St. Catharinakerk in Zevenbergen. In 1614 werd zijn stoffelijke overschot overgebracht naar het familiegraf in de kloosterkerk van Edingen in Henegouwen. Adolf van Nassau zou met militaire eer zijn begraven bij de Wedderborg. Zijn lichaam is later waarschijnlijk bijgezet in de Grote Kerk van Emden.

Graaf Adolfmonument

In 1873 onthulde koning Willem III het Graaf Adolfmonument in Heiligerlee. Het door de kunstenaars Egenberger en Schenkenberg van Mierop ontworpen monument verbeeldt de Nederlandse maagd die zich ontfermt over de stervende Adolf van Nassau. Op het voetstuk staat een verklarende tekst: "De eerste zege in de Tachtigjarige Worsteling voor de vrijheid der Nederlanden. Graaf Adolf van Nassau bleef in den roemrijken slag."

Museum Slag bij Heiligerlee

Ter nagedachtenis aan de Slag bij Heiligerlee bouwde de Graaf Adolf Stichting in 1876 een kerkje. De luidklok en het torentje zijn een geschenk uit 1901 van de klokkengieterij van de gebroeders Van Bergen uit Midwolda. In 1996 opende men aan de Provincialeweg 55 het Museum Slag bij Heiligerlee. Het museum biedt de bezoeker veel informatie uit de zestiende eeuw. De collectie van het museum bestaat uit harnassen en wapens uit de tijd van de Tachtigjarige Oorlog. In een auditorium kan een korte film met het verhaal over de Slag bij Heiligerlee worden bekeken.

PS

Wie leest weet meer en begrijpt beter. In onze gewaardeerde nieuwsbrief staan veel tips en wetenswaardigheden over geschiedenis en cultuur waar u echt iets aan heeft. Lees Door de Nederlandse Geschiedenis en Leven in de delta als u meer wilt weten over de geschiedenis van Nederland. De Slag bij Heiligerlee staat ook in de interessante bundel 'Nederland in verleden tijd'.

Ontvang elke werkdag gratis geschiedenis per e-mail

Door de Nederlandse geschiedenis

'Door de Nederlandse geschiedenis' is een bundeling van de beste artikelen van Ruud van Capelleveen over de geschiedenis van Nederland. Deze auteur toont aan dat geschiedenis buitengewoon verfrissend en boeiend kan zijn.
Door de Nederlandse geschiedenis

Lees verder: meer geschiedenis

Hoofdpagina Geschiedenis
Tachtigjarige Oorlog

Leven in de delta is een aantrekkelijke geschiedenisbundel en een reis door de tijd en door Nederland. U ziet Nederland door de ogen van een liefhebber van geschiedenis: beleef het verleden van ons land aan de hand van opzienbarende feiten en mooie verhalen.
Leven in de delta


Met 'Nederlandse kastelen: van motte tot buitenplaats' heeft Ben Hendriks een zeer toegankelijke studie geschreven over de geschiedenis van Nederlandse kastelen en het leven op kastelen door de eeuwen heen.
Nederlandse kastelen

Betrouwbare informatie kost veel tijd en geld, maar dankzij onze populaire producten heeft u op onze website toch gratis toegang.