Kasteel Amstenrade

Classicistische stijl

Zoals Amstenrade zich nu voordoet, bestaat het pas ruim 200 jaar. In de jaren 1781 tot en met 1784 werd het kasteel drastisch verbouwd. Het was ooit de bedoeling dat er een U-vormige bouw zou ontstaan, een hoofdgebouw met twee vleugels. Maar daar kwam niets van terecht.

Classicistische stijl

Ten slotte werd in Luiks classicistische stijl een gebouw, bestaande uit twee vleugels gebouwd. Twee vleugels, die haaks op elkaar staan en beide aansluiten aan een vierkante hoofdtoren, die in het begin van de zeventiende eeuw was ontstaan. Die vierkante toren was het restant van een omgracht middeleeuws kasteel met een aan vier zijden bebouwde binnenplaats. De toren steekt met twee verdiepingen uit boven de twee vleugels en markeert daarmee duidelijk het kasteel.

Heren van Amstenrade

Hoewel al vroeg in de geschiedenis sprake is van de heren van Amstenrade is het begin van hun kasteel in nevelen gehuld. In 1271 wordt er een heer van Amstenrade genoemd, die uit een familie de Vrie zou stammen, maar vanaf 1350 waren het leden van de familie Huyn, die de eerste sterkte bewoonden. Of het allereerste kasteel Amstenrade op de plaats van het huidige kasteel stond, is in het geheel niet zeker.

Huyn

De Heren Huyn van Amstenrade waren de eeuwen door trouwe vazallen van de hertog van Brabant, die hen dan ook financieel ondersteunde. Toen in het begin van de vijftiende eeuw enkele Limburgse graafschappen zich met het hertogdom Limburg bij Brabant aansloten, werd de akte onder meer meeondertekend door Johan Huyn van Amstenrade. Dit gebied kreeg, vanuit Brabant gezien, de logische naam van "Landen van Overmaze". De Heren van Amstenrade bekleedden belangrijke posten in het Limburgse. Er werden zelfs twee leden van de familie Huyn benoemd tot landscommandeur van de balije van de Duitse Orde, die niet ver van Maastricht was gevestigd in de Commanderij van Alden Biesen.

Tachtigjarige Oorlog

In de Tachtigjarige Oorlog werden vele kastelen in het Limburgse, waaronder kasteel Amstenrade in 1574, leeggeplunderd door de troepen van Willem van Oranje, die de Spanjaarden uit het westen van het land probeerden weg te lokken. Tot 1581 bleef het kasteel Amstenrade in Staatse handen, maar toen werd het weer Spaans, mede met behulp van een lid van de familie Huyn, die in Spaanse dienst was.
In het midden van de zeventiende eeuw kregen de Huyns van Ferdinand III de graventitel aangemeten als dank voor de vele bewezen diensten, maar al in 1668 stierven de Huyns uit. Het kasteel kwam door vererving in handen van de Duitse familie Von Salm, maar al in 1732 kwam Amstenrade in het bezit van het Henegouwse geslacht van de prinsen De Ligne. Deze familie kwam echter bijna nooit op Amstenrade.

Amstenrade in verval

Het kasteel kwam leeg te staan en raakte daarom in verval. Er werden wel plannen gemaakt voor herstel, maar daar kwam niets van terecht. Rond 1780 werd het kasteel te koop aangeboden. Amstenrade kwam in handen van een Luikse bankier, Nicolaas Willems, die het kasteel liet herbouwen. Hij heeft er echter niet lang plezier aan kunnen beleven, want al in 1788 vererfde het kasteel aan de grafelijke familie De Marchant et d'Ansembourg, die ook uit het Luikse afkomstig was. Graaf Jean Baptiste uit deze familie, trouwde en vestigde zich op het kasteel. Hij liet het fraaie landschapspark rond het kasteel aanleggen, zoals we dat nu eigenlijk nog kennen.

Dienstgebouwen

De dienstgebouwen zijn op enige afstand van het kasteel gesitueerd. Achter kasteel Amstenrade is ook een grote oranjerie te vinden, die in neoclassicistische stijl werd ontworpen en aangelegd. Bij de aanleg van het park werden er ook enkele folly's geplaatst. Daarvan is alleen nog de kunstmatige grot, de "kloes" overgebleven.

Ligging Amstenrade

Tot op de huidige dag bewoont de familie De Marchant et d'Ansembourg nog het kasteel Amstenrade. Daarom is het kasteel vanzelfsprekend niet te bezichtigen. Het kasteel ligt in het centrum van het dorp Amstenrade, dat onder de gemeente Schinnen behoort. Het dorp ligt juist ten noorden van Hoensbroek aan de weg van Hoensbroek naar Sittard.

NSB'er op Amstenrade

Max de Marchant et d'Ansembourg sloot zich in 1933 aan bij de Nationaal-Socialistische Beweging (NSB), de partij van Anton Mussert. Ambtenaren mochten geen lid van de NSB zijn, daarom moest hij een jaar later zijn burgemeesterschap opgeven.
NSB'er op Amstenrade

PS

Lees Nederlandse kastelen: van motte tot buitenplaats als u meer wilt weten over de geschiedenis van Nederlandse kastelen en het leven op kastelen door de eeuwen heen.

Ontvang elke werkdag gratis geschiedenis per e-mail

Literatuur

Anne Rose Orbons e.a., Amstenrade, een adellijk woonhuis in Zuid-Limburg, Utrecht, 2003.

Lou Heynens, Kastelen in Zuid-Limburg in hernieuwde glans, Zutphen, 2005.

Wim Hupperetz e.a. (red.), Kastelen in Limburg, burchten en landhuizen (1000-1800), Utrecht, 2005.

Eigen documentatie.

Lees verder over kastelen: meer kasteelinformatie

Kastelen Nederland
Kasteel Amstenrade Dossier

Met 'Nederlandse kastelen: van motte tot buitenplaats' heeft Ben Hendriks een zeer toegankelijke studie geschreven over de geschiedenis van Nederlandse kastelen en het leven op kastelen door de eeuwen heen.
Kastelen: Van motte tot buitenplaats


Met 'Kastelen in Nederland' laten wij u genieten van de rijkdom van onze vaderlandse geschiedenis en in het bijzonder van de prachtigste en interessantste kastelen en huizen in Nederland.
Dankzij de vele illustraties is de uitgave 'Kastelen in Nederland' ook een kijkspel. Hierdoor krijgt u niet alleen een goede indruk hoe het kasteel in het Nederlandse landschap staat, maar wordt u ook geattendeerd op de uiterlijke bouwkundige bijzonderheden.
Kastelen in Nederland

Betrouwbare informatie kost veel tijd en geld, maar dankzij onze populaire producten heeft u op onze website toch gratis toegang.