Johan Barthold Jongkind in Parijs

Johan Barthold Jongkind ging naar Parijs om er te studeren bij Eugène Isabey. Dit kon dankzij een beurs van koning Willem II en de aanbeveling van Andreas Schelfhout. Eugène Isabey bleef Jongkind ook helpen toen hij al was doorgebroken op de Salon van Parijs.
Johan Barthold Jongkind in Parijs
Salomon van Ruysdael bij Arnhem

'Winterlandschap bij Arnhem' is ook bekend onder de titel 'IJsgezicht buiten de muren van Arnhem.' We zien dat de sterke stadsmuren aan de oever van de Rijn wel degelijk nodig waren, want in de zestiende en zeventiende eeuw bevroor de rivier regelmatig. De stad zou anders in de wintermaanden een wel heel gemakkelijke prooi zijn.
Salomon van Ruysdael bij Arnhem
Stilleven van Paul Cézanne

Het stilleven met de appelmand van Paul Cézanne maakt onderdeel uit van de Helen Birch Bartlett-collectie van het Art Insitute in Chicago. Op het eerste gezicht ging Cézanne met dit schilderij de strijd aan met zwaartekracht, perspectief en andere logische veronderstellingen die wij van de werkelijkheid koesteren.
Stilleven van Paul Cézanne
Hendrikus van de Sande Bakhuyzen in de wei

Hendrikus van de Sande Bakhuyzen schilderde zijn 'Zelfportret in een weidelandschap met vee' in opdracht van een Amerikaanse verzamelaar. Charles Sharpless uit Philadelphia bezat al een landschap met boeren en een paard van Hendrikus van de Sande Bakhuyzen.
Hendrikus van de Sande Bakhuyzen in de wei
Santo Spirito van John Singer Sargent

De Amerikaanse kunstenaar John Singer Sargent kon heel precieze portretten schilderen. Door zijn realistische aanpak kreeg hij veel opdrachten. Sargent schilderde vooral de rijke en adellijke Britten. Dat waren de beroemde personen van die tijd. Daarnaast ontstond vrij werk in houtskool, olie- en waterverf.
Santo Spirito van John Singer Sargent
Hans von Aachen en de heilige Sebasitaan

Hans von Aachen toonde de heilige Sebastiaan met een pijl in zijn lichaam. Zijn moordenaars staan in een dichte kring om hem heen. Vanuit de hemel daalt een engel met veer en rozenkrans. Sebastiaan is vaak met een pijl in de borst afgebeeld.
Hans von Aachen en de heilige Sebasitaan
De ontvoering van Europa door Jordaens

Het Museum voor Schone Kunsten in Rijsel bezit een fraai schilderij van Jacob Jordaens. De kunstenaar schilderde 'De ontvoering van Europa', dat ook bekend is onder de titel 'Europa en haar nimfen spelen met de stier', in 1643. Jordaens baseerde dit kunstwerk op een klassieke vertelling van Ovidius.
De ontvoering van Europa door Jordaens
Verdedigingswerk van Albrecht Dürer

Albrecht Dürer was een veelzijdige kunstenaar: hij maakte schilderijen, aquarellen, tekeningen en vooral veel houtsneden en gravures. Deze prent uit 1527 toont zijn ontwerp voor een verdedigingswerk in een oorlog. U ziet dat de soldaten zich aan de onderzijde en aan de rechterzijde van de prent klaarmaken voor de aanval op de vesting.
Verdedigingswerk van Albrecht Dürer
Sehnsucht van Oskar Zwintscher

De titel van dit schilderij van Oskar Zwintscher is onvertaalbaar. Het begrip staat, volgens het Duitse woordenboek Duden, voor de ziekte van het lijdzaam begeren; de immense hunkering naar een persoon of zaak waar men van houdt of die men begeert. Deze begeerte gaat, vanwege de onbereikbaarheid, samen met een intens gevoel van pijn en kan leiden tot zelfdoding.
Sehnsucht van Oskar Zwintscher
Goudvissen van Modersohn-Becker

Paula Modersohn-Becker kon het geduld opbrengen om langdurig aan een stilleven te werken. Het Von der Heydt-Museum in Wuppertal bezit het prachtige 'Stilleven met goudvissen in glas' van een van de belangrijkste vertegenwoordigers van het vroege expressionisme.
Goudvissen van Modersohn-Becker
Kleur van Delacroix uit Marokko

In 1832 reisde een diplomatieke Franse missie naar Marokko, om betrekkingen aan te knopen met sultan Muley-er-Rahman van Marokko. De 36-jarige Eugène Delacroix reisde als historieschilder mee met het diplomatieke gezantschap.
Kleur van Delacroix uit Marokko
Vermeer en dame met wijnglas

In de collectie van het Herzog Anton Ulrich-Museum in Braunschweig hangt een fraai schilderij van Johannes Vermeer. De Nederlandse kunstenaar schilderde dit werk volgens de experts in 1659 of 1660. In Nederland is dit schilderij ook bekend onder de titel 'Dame en twee heren'.
Vermeer en dame met wijnglas
Malle Babbe van Frans Hals

Malle Babbe werd in 1874 aangekocht door de Gemäldegalerie in Berlijn. De uit Vlaanderen afkomstige kunstenaar schilderde het werk omstreeks 1634 in Haarlem, waar hij zich omstreeks 1586 met zijn familie vestigde.
Malle Babbe van Frans Hals
Eugène Delacroix in Afrika

Eugène Delacroix wordt gezien als de belangrijkste Franse kunstenaar van de romantiek. In 1832 maakte hij met een diplomatiek Frans gezelschap een reis naar Marokko. Dit gebeurde ter gelegenheid van de verovering van Algerije door koning Lodewijk Filips. In feite was het een rondreis. Delacroix bezocht zowel Spanje, Algerije als Marokko.
Eugène Delacroix in Afrika
Andreas Schelfhout bij Brederode

De romantische ruïne van kasteel Brederode in Santpoort-Zuid bij Haarlem inspireerde Andreas Schelfhout tot een fraai schilderij. Op een kaart van deze omgeving uit onze tijd is de plek niet terug te vinden waar Schelfhout stond. In de onmiddellijke omgeving stroomt geen rivier en het is zeer de vraag of dit vroeger wel het geval was.
Andreas Schelfhout bij Brederode
Winterlandschap van Jan van de Cappelle

Jan van de Cappelle is vooral bekend als zeeschilder, maar hij schilderde ook andere voorstellingen. Het Mauritshuis in Den Haag heeft een winterlandschap van Jan van de Cappelle uit 1653. Zijn kleine dorpsgezichten en winterlandschappen worden nog altijd niet beschouwd als grote meesterwerken.
Winterlandschap van Jan van de Cappelle
Paul Gauguin bekent kleur

Paul Gauguin wordt door kunstkenners ingedeeld bij het postimpressionisme. In zijn werk valt het ongebruikelijke kleurgebruik op, dat later door fauvisten en expressionisten werd overgenomen. Toen zijn navolgers furore maakten was Gauguin net overleden.
Paul Gauguin bekent kleur
Martelaarsgracht van Jan van der Heyden

Een groot aantal landschappen van Jan van der Heyden is niet thuis te brengen. De kunstenaar putte veelal uit zijn fantasie, maar lijkt ook gebruik gemaakt te hebben van prenten en tekeningen en hetgeen hij tijdens zijn reizen had gezien. De afbeelding van de Martelaarsgracht met de Oude Haarlemmersluis toont een stukje verdwenen Amsterdam.
Martelaarsgracht van Jan van der Heyden
Jan van Goyen bij Middelgeest in Voorschoten

Jan van Goyen (1596-1656) schilderde in 1642 een schilderij van het inmiddels verdwenen kasteel Middelgeest in Voorschoten. Dit kasteel werd ook wel Roucoop of Rouwkoop genoemd. Het kasteel stond aan de Vliet, een kanaal dat in de middeleeuwen werd gegraven als verbinding tussen de Oude Rijn en de Schie.
Jan van Goyen bij Middelgeest in Voorschoten
Graflegging van Fra Bartolommeo

In 1516 schilderde Fra Bartolommeo zijn impressie van de graflegging van Christus. Het schilderij is te vinden in de collectie van het Pitti in Florence. Fra Bartolommeo was een diepgelovige kunstenaar. Zijn geloofsijver was zo groot, dat het zijn ontwikkeling als kunstenaar in de weg stond.
Graflegging van Fra Bartolommeo
Berckheyde in Sint Bavo in Haarlem

De in Haarlem geboren en werkzame kunstenaar Job Adriaensz. Berckheyde was net als zijn jongere broer Gerrit Berckheyde een specialist in het schilderen van kerkinterieurs en stadsgezichten.
Berckheyde in Sint Bavo in Haarlem
Panorama van Hercules Seghers

De Nederlandse kunstenaar Hercules Seghers bezocht nooit het buitenland. Wat hij wist over buitenlandse landschappen had hij gezien op prenten en schilderijen van andere kunstenaars. Bovendien moet hij veel fantasie hebben gehad. Voor zijn tijdgenoten waren zijn landschappen zeer vertrouwenwekkend.
Panorama van Hercules Seghers
Lot en zijn dochters van Rubens

Peter Paul Rubens maakte net als veel van zijn tijdgenoten uit de Lage Landen een studiereis naar Rome. Hij bezocht onder meer Venetië, Florence en Rome. In Italië kopieerde Rubens werken van Italiaanse meesters, maakte hij kennis met de kunst uit de oudheid en zag hij het werk van Caravaggio.
Lot en zijn dochters van Rubens
Diego Velazquez en de hofdames

Diego Velazquez schilderde in 1656 een schilderij aan het Spaanse hof met Margaretha, Theresia de oudste dochter van de Spaanse koning Filips IV en diens echtgenote Maria Anna van Oostenrijk. De kunstenaar was geen vreemde voor de koninklijke familie. Zijn schoonvader introduceerde hem omstreeks 1622 aan het Spaanse hof en daar kreeg hij al snel meer aanzien.
Diego Velazquez en de hofdames
Overstroming bij Port Marly

De impressionist Alfred Sisley (1839-1899) schilderde in de jaren zeventig enkele werken over de overstroming bij Port Marly, een plaats aan de Seine, ten westen van Parijs. Het eerste schilderij met dit thema ontstond in 1872. Hij zou er zes schilderen. Het hierboven afgebeelde werk ontstond in 1876.
Sisley: Overstroming bij Port Marly
Renoir: Lunch van de roeiers

Renoir schilderde zijn vrienden in het mondaine restaurant La Fournaise te Chatou. Het was een populaire ontmoetingsplaats. Chatou kon in twintig minuten per trein bereikt worden. Renoir kwam er regelmatig, maar kon het eigenlijk niet betalen.
Renoir: Lunch van de roeiers
Alma Tadema: Mozes gevonden

Mozes gevonden uit 1904 is een Bijbelse voorstelling. Het toont de net uit de Nijl geviste Mozes in zijn rieten mandje. Mozes die later de Israëlieten bij de uittocht uit Egypte zou begeleiden, werd door zijn moeder te vondeling gelegd, omdat vanwege de geboortepolitiek alleen dochters mochten blijven leven.
Alma Tadema: Mozes gevonden
Alfred Sisley bij Hampton Court

In 1874 was het werk van Alfred Sisley te zien op de eerste tentoonstelling van de impressionisten bij Nader. Later dat jaar bezocht hij Londen. Sisley was van juli tot oktober in de Britse hoofdstad. Hij schilderde er vijftien werken.
Alfred Sisley bij Hampton Court
Zeeschilder Hendrik Willem Mesdag

Mesdag observeerde het reddingswezen en het Scheveningse strandleven. In 1870 zond hij twee zeestukken naar de grote tentoonstelling in het Palais de l'Industrie aan de Champs Elysées in Parijs. Deze tentoonstelling werd zijn eerste grote succes.
Zeeschilder Hendrik Willem Mesdag
Willem Roelofs bij Abcoude

Willem Roelofs, een schilder van de Haagse School, legde aan het einde van de jaren vijftig van de negentiende eeuw twee vissers vast bij een molen aan het Gein. Het Gein is een zes kilometer lang riviertje tussen Driemond en Abcoude.
Willem Roelofs bij Abcoude
Renoir op de hellende weg

Het schilderij van Renoir doet denken aan Monets 'Klaprozen' uit 1873. Monet en Renoir gingen vanaf 1869 regelmatig met elkaar op pad. Tussen 1871 en 1877 schilderden zij regelmatig samen in Argenteuil, de plaats waar Claude Monet destijds woonde. Het schilderij is niet erg groot.
Renoir op de hellende weg
Werefkin in de rode stad

Marianne von Werefkin schilderde haar eerste expressionistische werken in 1907. Twee jaar later ontstond het schilderij 'Rode stad'. In 1912 sloot zij zich met haar partner, de kunstenaar Alexej von Jawlensky, aan bij de Blaue Reiter. Deze kunstenaarsgroep was een jaar eerder opgericht door Wassily Kandinsky, August Macke en Franz Marc.
Werefkin in de rode stad
Jan Mankes met uil in 1911

De in Meppel geboren kunstenaar Jan Mankes liet een klein oeuvre van honderdvijftig schilderijen na. Daarnaast zijn er honderd tekeningen en vijftig prenten. Jan Mankes was tuberculosepatiënt. Hij zou op 23 april 1920 op 30-jarige leeftijd aan deze ziekte bezwijken.
Jan Mankes met uil in 1911
Fregat op het IJ bij Amsterdam

Ludolf Bakhuizen was een specialist van zeegezichten. Hij maakte verschillende schilderijen met schepen op het IJ. Het schilderij met het fregat De Ploeg heeft een vreemde voorgrond. We zien aan de linkerkant vijf mensen en twee honden. De dame in de prachtige jurk valt wel op in deze omgeving.
Fregat op het IJ bij Amsterdam
Breitner in De Clercqstraat

We weten niet precies wanneer George Breitner dit schilderij van de De Clercqstraat in Amsterdam maakte. Wel weten we dat de straat, vernoemd naar de letterkundige Willem de Clercq (1795-1844) werd aangelegd op de plaats van de Lange Bleekerssloot met de hierbij gelegen blekerijen. De Lange Bleekersloot werd in 1895 gedempt. Toen George Breitner hier rondliep stonden er slechts enkele huizen.
Breitner in De Clercqstraat
Jan Mankes in Friesland

Tussen 1909 en 1915 woonde Jan Mankes met zijn ouders in Het Meer, een buurtschap bij Heerenveen, dat bestond uit enkele huizen langs de Schoterlandse Compagnonsvaart. Het Meer werd in de jaren vijftig van de twintigste eeuw opgeslokt door Heerenveen. De naam van een buitenwijk herinnert nog aan de buurtschap.
Jan Mankes in Friesland
Ondergaande zon van Egon Schiele

In het Leopold Museum in de Oostenrijkse hoofdstad Wenen hangt een fraai landschap van Egon Schiele, de kunstenaar die bekend werd door zijn gestileerde expressionistische voorstellingen. Schiele groeide op in Tulln an der Donau, waar zijn vader hoofd van de spoorwegen was. Op 16-jarige leeftijd ging hij naar de academie voor beeldende kunst in Wenen.
Ondergaande zon van Egon Schiele
Jozef Israëls met zieke voet

Jozef Israëls maakte dit zelfportret met zieke voet omstreeks 1898. De aquarel is net zo somber als de meeste van zijn vissersschilderijen uit Zandvoort en Katwijk.
Jozef Israëls met zieke voet
Sargent op het strand van Cancale

Cancale is een vissersplaats in Bretagne met mossel- en oesterkwekerijen. De kunstenaar John Singer Sargent (1856-1925) bezocht Cancale in 1878. Enkele jaren eerder was hij in Parijs gaan studeren bij de portretschilder Carolus-Duran. In 1874 deed hij toelatingsexamen voor de kunstacademie.
Sargent op het strand van Cancale
Jozef Israëls in het bos

Jozef Israëls wordt meestal in verband gebracht met droevige grijze schilderijen, waarin hij het zware leven van de vissers aan de Noordzeekust vastlegde. In een museum in Mexico Stad hangt een schilderij dat veel zonniger is.
Jozef Israëls in het bos
Sargent: Portrettist van de elite

John Singer Sargent bracht het grootste deel van zijn leven door in Europa. Hij was de zoon van Amerikaanse ouders, werd in 1856 geboren in Florence en overleed in 1925 in Londen. John Singer Sargent kreeg zijn opleiding in Parijs en vestigde zich daarna in Engeland, waar hij de belangrijkste portrettist van zijn generatie werd. Hij beschikte over een fabelachtige techniek, waarmee hij als geen ander de rijkdom en status van de Britse elite kon etaleren.
John Singer Sargent: Portrettist van de elite
Tijger in de storm van Henri Rousseau

De Franse kunstenaar Henri Rousseau werkte bij de douane. Hij schilderde in zijn vrije tijd en begon daar pas mee toen hij veertig jaar was. Tijger in een tropische storm is het eerste schilderij van Henri Rousseau met een junglescène. Hij zou er later nog een aantal maken.
Tijger in de storm van Henri Rousseau
Anton Mauve in Den Haag en Laren

Het Gemeentemuseum van Den Haag bezit een prachtig schilderij van Anton Mauve: Vrouw met geitje in Laren. Mauve werd in 1838 in Zaandam geboren. Hij groeide op in Haarlem. Hij was een neef van Vincent van Gogh.
Anton Mauve in Den Haag en Laren
Gerard Bilders in Oosterbeek

Weiland bij Oosterbeek is niet alleen een topstuk in het oeuvre van Gerard Bilders, maar ook een belangrijk kunstwerk in de Nederlandse kunstgeschiedenis, want dit schilderij markeert de overgang tussen romantiek en Haagse School.
Gerard Bilders in Oosterbeek
Tulpenmanie op schilderij van Brueghel

De Zuid-Nederlandse kunstenaar Jan Brueghel de Jonge (1601-1678) koos in de jaren veertig voor een actueel onderwerp: de Tulpenmanie die in de Gouden Eeuw in Holland en Utrecht tot krankzinnige toestanden leidde. De prijzen van tulpen bereikten hierbij extreme hoogten.
Tulpenmanie op schilderij van Brueghel
Schelfhout op de Waalsdorpervlakte

De landschapschilder Andreas Schelfhout kwam uit Den Haag. Hij was er als zoon van de uit Gent afkomstige lijstenmaker en vergulder, Jean-Baptiste Schelfaut geboren. Zijn moeder was de tante van de Haagse kunstenaar Bart van Hove. Het schilderij met de manoeuvres van het Haagse garnizoen op de Waalsdorpervlakte ontstond rond 1862.
Schelfhout op de Waalsdorpervlakte
Kegelen met Jan Steen

De Nederlandse kunstenaar Jan Steen is vooral geliefd om zijn overdadig drukke binnenhuistaferelen. Hij schilderde echter ook andere genrestukken, zoals een schilderij waarop het oude Hollandse kegelspel te zien is.
Kegelen met Jan Steen
Wasgoed van Piet Mondriaan

Piet Mondriaan schilderde aan het einde van zijn loopbaan abstracte voorstellingen. Zijn werk wordt veel gebruikt door kunstschrijvers om uit te leggen hoe je van de werkelijkheid tot abstractie komt. De periode voordat hij begon te experimenteren met enkel vorm en kleur zijn zeker zo interessant.
Wasgoed van Piet Mondriaan
Isaac Israëls: Militair afscheid

Isaac Israëls schilderde in 1882 een groot doek van een militaire begrafenis. Het schilderij is te vinden in het Kunstmuseum Den Haag. Isaac Israëls koos een vreemd moment in de doorgaans strakke procedure die gevolgd wordt bij het verlenen van de laatste eer aan een kameraad.
Isaac Israëls: Militair afscheid
Jongkind in Overschie

Johan Barthold Jongkind werkte een groot aantal jaren in Frankrijk. Na 1869 zou hij Nederland nooit meer bezoeken, maar hij bleef tot zijn overlijden in 1891 regelmatig Hollandse landschappen schilderen. Hij gebruikte hiervoor schetsen, die hij tijdens zijn reizen en in zijn Nederlandse jaren maakte. Overschie bij maneschijn schilderde hij in 1871 in Parijs.
Jongkind in Overschie
Uitzicht op Haarlem

Andreas Schelfhout heeft verschillende landschappen met Haarlem geschilderd. De kunstenaar wordt gerekend tot de Hollandse romantiek en wordt beschouwd als een voorloper van de Haagse School. Hij kreeg veel lof van zijn tijdgenoten. Zijn werk werd beoordeeld als waarheidsgetrouw. "Dat is de natuur op de daad betrappen," schreef een criticus bij het zien van een winterstuk.
Uitzicht op Haarlem
Rivierlandschap met veerpont

Salomon van Ruysdael schilderde een groot aantal rivierlandschappen. Het schilderij werd lange tijd in verband gebracht met Herwen en Aerdt, maar uiteindelijk wijzigde men de naam van het schilderij, want Salomon van Ruysdael had zich te weinig gehouden aan de topografische werkelijkheid.
Rivierlandschap met veerpont
Rembrandt: Boerderij in zonlicht

Rembrandt van Rijn kon prachtig tekenen. De tekening van de boerderij in het zonlicht uit de collectie van het Museum voor Schone Kunsten in Boedapest werd omstreeks 1635 getekend. Rembrandt maakte niet veel reizen en tekende vooral voor zijn plezier. Als tekenaar was hij productief en briljant, schreef Robert Wallace. Er zijn ongeveer veertienhonderd tekeningen bekend.
Rembrandt: Boerderij in zonlicht
Mondriaanmode Saint Laurent

De universele kunst van Piet Mondriaan kreeg veel navolging. Fabrikanten gebruikten zijn typerende kleuren en vormen voor allerlei producten: van eetgerei tot lampenkappen en gordijnen. De Franse couturier Yves Saint Laurent baarde in 1966 opzien met zijn Mondriaanmode. Hij stuurde vijf modeljurken naar Nederland om deze in het Kunstmuseum Den Haag te presenteren.
Mondriaanmode Saint Laurent
Schwartze door Isaac Israëls

Jarenlang hing een portret van Isaac Israëls naast de telefoon van Lizzy Ansingh. Hierop zien we de kunstenares Thérèse Schwartze op een balkon aan de Singel met de Munttoren op de achtergrond. Zij huurde deze kamer om een groot werk te maken dat niet in haar atelier aan de Prinsengracht paste.
Schwartze door Isaac Israëls
Monet bij Charing Cross Bridge

De Franse impressionist Claude Monet heeft een groot aantal schilderijen aan de Theems gemaakt. Hier schiep hij onder meer het werk 'Impressie, zonsopgang', waaraan de impressionisten hun naam ontleenden. Ook in latere jaren bezocht hij Londen. Het bijna abstracte Charing Cross Bridge ontstond in 1899.
Monet bij Charing Cross Bridge
Corot bij Rotterdam

De Franse kunstenaar Camille Corot bezocht Nederland een paar maal. Hij schilderde er in 1854 een prachtig werk met huisjes langs een kanaal in de buurt van Rotterdam. Camille Corot schilderde graag landschappen met rivieren en beken.
Corot bij Rotterdam
Caesar van Everdingen: Lycurgus

Caesar van Everdingen (1616-1678) schilderde vooral historiestukken en portretten. Hij werkte lange tijd in Haarlem. Het schilderij over Lycurgus ontstond aan het einde van zijn leven, toen hij weer in zijn geboortestad Alkmaar woonde.
Caesar van Everdingen: Lycurgus
Isaac Israëls op het strand

Isaac Israëls was de voornaamste Nederlandse impressionist. Hij werd vooral door zijn vader Jozef Israëls opgeleid. In 1886 studeerde hij korte tijd aan de academie, maar hij werd daar weggestuurd, omdat hij inmiddels te volleerd was.
Isaac Israëls op het strand
Eva Gonzalès: Middagthee

De Franse kunstenares Eva Gonzalès (1849-1883) was de dochter van de schrijver Emmanuel Gonzalès. Ze werd opgeleid bij Charles Chaplin in Parijs en kreeg ook korte tijd les van Édouard Manet.
Eva Gonzalès: Middagthee
Vrouw voor zonnebloemen

Isaac Israëls schilderde in 1917 een prachtig portret van een vrouw voor de zonnebloemen van Vincent van Gogh. Het schilderij bevindt zich in de collectie van Museum De Fundatie in Zwolle.
Vrouw voor zonnebloemen
Portret van D. Calisch-Hijmans

Isaac Israëls schilderde in 1898 een prachtig portret van Dorothea Calisch. Zij was de echtgenote van de flamboyante advocaat en procureur Nicolaas Arnold Calisch. Het schilderij van Isaac Israëls bevindt zich nu in de collectie van het Kröller-Müller Museum.
Portret van D. Calisch-Hijmans
Repin: Ivan de Verschrikkelijke

Ilja Repin schilderde een groot aantal historische voorstellingen. In 1885 schilderde hij een impressie van Ivan de Verschrikkelijke en zijn vermoorde zoon. Dit schilderij werd in mei 2018 vernield door een dronken 37-jarige museumbezoeker van de Tretjakovgalerij in Moskou.
Repin: Ivan de Verschrikkelijke
Joodse bruiloft in Marokko

Eugène Delacroix schilderde 'Joodse bruiloft in Marokko' in 1839 op basis van aantekeningen en schetsen die hij tijdens een reis naar Marokko en Algerije had gemaakt. Dit schilderij wordt vaak gebruikt als voorbeeld van het oriëntalisme in de westerse kunst.
Joodse bruiloft in Marokko
Andreas Schelfhout in Beek

De landschapsschilder Andreas Schelfhout schilderde vooral in zijn atelier. Tijdens zijn reizen maakte hij schetsen in de open lucht die hij later uitwerkte in olieverf. Deze schetsen werden door hem bewaard in een boek dat hij Liber Veritatis, Latijn voor Boek der waarheid, noemde.
Andreas Schelfhout in Beek
Bergatelier van Kirchner

De Duitse kunstenaar Ernst Ludwig Kirchner (1880-1938) maakte een groot aantal krachtige schilderijen. Het zijn beelden die je nooit meer vergeet als je ze eenmaal gezien hebt. Het Bergatelier is een van zijn laatste doeken. De kunstenaar maakte korte tijd later een einde aan zijn leven.
Bergatelier van Kirchner
Sneeuw bij Erich Heckel

Erich Heckel was in 1905 een van de oprichters van Die Brücke in Dresden. De vier expressionistische kunstenaars wilden een brug slaan tussen de traditionele Duitse kunst en het moderne expressionisme. Vandaar de naam Brücke: Duits voor brug.
Sneeuw bij Erich Heckel
Nieuwe Kerk door Saenredam

De in Assendelft geboren kunstenaar Pieter Saenredam is vooral bekend geworden door zijn stadsgezichten en kerkinterieurs. Hij was de eerste kunstenaar die het kerkinterieur als onderwerp koos. Zijn schilderij van de Nieuwe Kerk in Haarlem is daar een mooi voorbeeld van.
Nieuwe Kerk door Saenredam
Théodore Géricault: Derby in Epsom

De Franse kunstenaar Théodore Géricault behoorde met Eugène Delacroix tot de toonaangevende kunstenaars van zijn tijd. Géricault was een schilder van de romantische school. Hij zette zich daarmee af tegen het classicisme van Jean-Auguste-Dominique Ingres.
Théodore Géricault: Derby in Epsom
Louise de Broglie door Ingres

De Franse kunstenaar Jean-Auguste-Dominique Ingres schilderde omstreeks 1845 een portret van de liberale schrijfster en salonhoudster Louise de Broglie. Zij was een telg van een vooraanstaande Frans-Zwitserse familie.
Louise de Broglie door Ingres
Bacchus en Diana

De ontmoeting van Bacchus, de god van de wijn, en Diana, de Romeinse godin van de jacht, was een populair thema in de zeventiende eeuw. Het Rijksmuseum in Amsterdam bezit een fraaie uitwerking van dit onderwerp van de Vlaamse kunstenaar Hendrick van Balen.
Bacchus en Diana
Albert Edelfelt in de Luxemburgse tuinen

De Finse kunstenaar Albert Edelfelt studeerde enkele jaren in Parijs. Zijn werk was regelmatig te zien in de Franse salons. Het bekendste schilderij van Albert Edelfelt is 'Van de Luxemburgse tuinen'. Edelfelt schilderde dit olieverfschilderij in 1887.
Albert Edelfelt in de Luxemburgse tuinen
Anton Mauve in Scheveningen

Anton Mauve werkte tussen 1872 en 1885 in Den Haag en omgeving. Het prachtige schilderij met de ezelstandplaats op het strand in Scheveningen toont het begin van het strandtoerisme. Het is een aantrekkelijk schilderij.
Anton Mauve in Scheveningen
Atelier Pieter Frederik van Os

Anton Mauve (1838-1888) schilderde het atelier van de Haarlemse kunstenaar Frederik van Os omstreeks 1856. Mauve was van 1854 tot 1857 leerling van Pieter Frederik van Os, die ook bekend is als leermeester van Jan de Haas (1832-1908).
Atelier Pieter Frederik van Os
Gerrit Berckheyde in Haarlem

Deze plek is goed herkenbaar. Gerrit Berckheyde stond met zijn rug naar het stadhuis toen hij een schets voor zijn schilderij in wording maakte. Wat ontbreekt is het beeld van de drukker Laurens Coster, want dat werd pas geplaatst in de negentiende eeuw.
Gerrit Berckheyde in Haarlem
Herfstdag van Leo Gestel

De Nederlandse kunstenaar Leo Gestel begon zijn kunstenaarsbestaan in 1904 op een zolderetage in de Tweede Jan Steenstraat in Amsterdam. De zolder van Gestel werd een plek waar kunstenaars en kunstliefhebbers elkaar ontmoetten.
Herfstdag van Leo Gestel
Hollands meisje met ontbijt

Jean-Étienne Liotard (1702-1789) maakte in 1756 een reis naar Nederland. In ons land schilderde hij een meisje aan het ontbijt. Het schilderij werd in december 2016 door het Rijksmuseum aangeschaft.
Hollands meisje met ontbijt
Kerststal van Schongauer

Martin Schongauer schilderde de stal in Bethlehem met Maria, Jozef, de os en ezel. De herders bidden voor het zojuist geboren kind Jezus. Het is een van de meest uitgebeelde voorstellingen in de kunst.
Kerststal van Schongauer
Mauve: schapen in Laren

Anton Mauve werkte jarenlang in Laren. Hij was een van de oprichters van de Larense School, een verzamelnaam voor een groep kunstenaars die aan het einde van de negentiende en aan het begin van de twintigste eeuw werkzaam waren in en rond het dorp Laren in Noord-Holland.
Mauve: schapen in Laren
Russell en Van Gogh

De Australische kunstenaar John Peter Russell (1858-1930) groeide op in Sydney. Hij kwam naar Europa om daar kunstonderwijs te volgen. Hij studeerde eerst aan de Slade School of Fine Art in Londen en daarna bij Fernand Cormon in Parijs. John Peter Russell ontmoette daar Vincent van Gogh.
Russell en Van Gogh
Thérésa in het café van Degas

De zangeres Thérésa was al over haar hoogtepunt heen toen zij door Edgar Degas rond 1875 bij een caféconcert werd vastgelegd. De als Emma Valladon (1837-1913) geboren zangeres had haar memoires al in 1865 geschreven, toen zij het toppunt van haar carrière bereikte.
Thérésa in het café van Degas
Weissenbruch aan de Lek

Jan Weissenbruch schilderde het rivierlandschap aan de Lek tussen 1850 en 1854. Op de wal staan het oude en het nieuwe Waardhuis. Het pand staat er al sinds de middeleeuwen.
Weissenbruch aan de Lek
Willem Vester: Landschap bij Oosterhout

Tegenwoordig brengt het werk van Willem Vester op een veiling goed op, maar hij verkocht destijds soms slecht. Hij had daarom van allerlei bijbaantjes. Vester schilderde in een romantische stijl, die enige verwantschap vertoont met het werk van de schilders van de Haagse School.
Willem Vester: Landschap bij Oosterhout
Damrak: Jacob van Ruisdael

Jacob van Ruisdael genoot veel aanzien in Amsterdam. In 1660 kreeg hij de opdracht om een aantal schilderijen aan te leveren voor het nieuwe stadhuis, het latere Paleis op de Dam.
Damrak: Jacob van Ruisdael
Vincent in de rode wijngaard

De rode wijngaard is een schilderij van Vincent van Gogh. Het is een van de weinige werken die tijdens zijn leven echt werd verkocht. Hij ruilde wel regelmatig werk met andere kunstenaars en gebruikte zijn schilderijen ook als betaalmiddel om verf en kwasten aan te schaffen.
Vincent in de rode wijngaard
Doorkijkje van Pieter de Hooch

Pieter de Hooch maakte in 1655 in Delft kennis met Johannes Vermeer. Als u zijn schilderij De binnenplaats van een huis in Delft vergelijkt met Het straatje van Johannes Vermeer, ziet u enige overeenkomst. Het ontstaansjaar van beide schilderijen is 1658.
Doorkijkje van Pieter de Hooch
Jachttafereel van Rochussen

Charles Rochussen was de zoon van de rijke zeep- en zoutfabrikant Hendrik Rochussen. Hij werd in 1814 geboren in Kralingen. Charles volgde een opleiding aan de academie in Den Haag. Hij woonde na zijn studie lange tijd in Amsterdam. In 1869 vestigde hij zich in Rotterdam, de plaats waar zijn familie woonde.
Jachttafereel van Rochussen
Trein in landschap van Gabriël

Paul Gabiël kon er wat van. In 1887 ontstond een schitterend schilderij van een vaart met daarlangs een spoorlijn met telegraafpalen. Aan de horizon is de trein in aantocht. Een visser leunt tegen een hek en ziet het gevaarte op zich afkomen.
Trein in landschap van Gabriël
Paul Gabriël in Abcoude

De kunstenaar Paul Gabriël (1828-1903) behoorde tot de Haagse school. Zijn beroemdste schilderij is waarschijnlijk zijn impressie van de molen aan de poldervaart uit 1888, dat u wel zult kennen.
Paul Gabriël in Abcoude
George Hitchcock in Holland

De Amerikaanse kunstenaar George Hitchcock studeerde aan de Academie Julian in Parijs en vanaf 1880 bij Hendrik Willem Mesdag in den Haag. Hij vestigde zich in 1883 met zijn vrouw in Egmond aan den Hoef.
George Hitchcock in Holland
Adolph Menzel en Frederik II

De Duitse kunstenaar Adolph Menzel werkte in een realistische stijl. Hij schonk veel aandacht aan lichtwerking. Aan het begin van zijn loopbaan schilderde hij vooral veel portretten en landschappen. In zijn latere werk verheerlijkte hij de macht van Pruisen.
Adolph Menzel en Frederik II
Nieuwe Wereld van Theodoor de Bry

De Luikse illustrator Theodoor de Bry (1528-1598) kende de Nieuwe Wereld niet. Hij baseerde zich op reisverslagen en vulde deze gegevens aan met zijn fantasie. Zijn prenten waren niet precies, maar bepaalden het beeld van de Nieuwe Wereld.
Nieuwe Wereld van Theodoor de Bry
Stand van Rietveld en Huszár

In 1924 publiceerde het destijds toonaangevende tijdschrift Architecture Vivante een ingekleurd ontwerp van Gerrit Rietveld en Vilmos Huszár voor de Grote Berlijnse Kunsttentoonstelling in 1923. Het ontwerp voor de tentoonstelling in Berlijn werd niet uitgevoerd.
Stand van Rietveld en Huszár
Muze van Apollinaire

De Franse schrijver en dichter Guillaume Apollinaire, een pseudoniem voor Wilhelm Albert Wlodzimierz Apolinary Kostrowicki, ontmoette bijna alle beroemde kunstenaars van zijn tijd.
Muze van Apollinaire
Laatste oordeel van Floris

Het 'Laaste oordeel' is het laatste grote werk van de Vlaamse kunstenaar Frans Floris. Dit kunstwerk uit 1565 maakt nu deel uit van de collectie van de Koninklijke Musea voor Schone Kunsten in Brussel.
Laatste oordeel van Floris
Camille Monet op een tuinbank

Claude Monet maakte in 1873 een prachtig schilderij van zijn echtgenote. Camille zit op een tuinbank in de bloementuin bij het huis in Argenteuil. Op dit schilderij zijn ook nog een vrouw en een man te zien. Over hun identiteit en de betekenis van dit schilderij is veel geschreven.
Camille Monet op een tuinbank
Brug van Jacob van Ruisdael

Het bekendste schilderij van Jacob Ruisdael is zijn weergave van de molen bij Wijk bij Duurstede uit 1670; een nauwkeurig gecomponeerde voorstelling en zeker geen exacte weergave van de werkelijkheid.
Brug van Jacob van Ruisdael
Nocturne in zwart en goud

James McNeill Whistler werkte vijf jaar aan een schilderij met een nachtelijk vuurwerk in het stadspark Cremorne Gardens bij de Battersea Bridge in Londen. Dit werk wordt nu beschouwd als een hoogtepunt van het estheticisme, maar werd heftig bekritiseerd in zijn tijd.
Nocturne in zwart en goud
Vincent van Gogh: Veld met klaprozen

Vincent van Gogh schilderde in juni 1889 een veld met klaprozen in Saint-Rémy. Dit schilderij werd in 1911 aangeschaft door de Kunsthalle Bremen. Het is een van de aantrekkelijkste schilderijen van Vincent van Gogh uit zijn laatste periode.
Vincent van Gogh: Veld met klaprozen
Molen van Rembrandt

Rembrandt van Rijn werkte altijd lang aan zijn etsen en tijdens het ontstaansproces nam hij vaak meerdere testafdrukken. Dat is niet het geval bij de ets met de windmolen. Er zijn wel verschillende afdrukken van bekend, maar deze zijn allemaal van dezelfde staat.
Molen van Rembrandt
Opinie over Kunst
Vorige afleveringen Opinie over Kunst
PS
Wie leest weet meer en begrijpt beter. In onze
gewaardeerde nieuwsbrief staan veel tips en wetenswaardigheden over geschiedenis en cultuur waar u echt iets aan heeft. Lees
Kunstbegrip en
Kijken naar Kunst als u meer wilt weten over kunstenaars en kunststromingen.
Ontvang elke werkdag
gratis geschiedenis per e-mail
Lees verder: meer over kunst en kunstenaars
Kunst