Pieter Teyler in Haarlem

Geschiedenis van Haarlem

Na de dood van zijn echtgenote, Helena Wijnands Verschaave, in 1756 wilde Pieter Teyler (1702-1778) na zijn dood iets nalaten voor Haarlem. Het echtpaar had geen kinderen. Daarom bepaalde Teyler in zijn testament dat er voor het beheer van zijn fortuin en zijn woonhuis aan de Damstraat bij het Spaarne een stichting moest worden opgericht. De nalatenschap van Pieter Teyler had een waarde van twee miljoen gulden: een voor die tijd ongelooflijk hoog bedrag. Het legaat moest besteed worden aan drie doelen: godsdienst, armenzorg en kunst en wetenschap.

Testament

Pieter Teyler van der Hulst, zoals deze filantroop voluit heette, werd op 25 maart 1702 geboren in Haarlem. Pieter groeide op in een doopsgezinde familie. Zijn voorouders waren in de zestiende eeuw om religieuze redenen naar ons land uitgeweken. Hij was de zoon van Isaac Teyler en Maria van der Hulst. Na de dood van zijn moeder in 1721 voegde Pieter haar familienaam Van der Hulst toe aan zijn eigen naam. Pieter Teyler trad in 1728 in het huwelijk met de uit Amsterdam afkomstige Helena Wynands Verschaave.

Succesvol koopman

Pieter Teyler was een succesvol koopman in wol en zijde. Pieter Teyler begon zijn loopbaan in de textielzaak van zijn vader. Na diens dood in 1750 zette hij het bedrijf alleen voort. Toen de handel in deze producten in verval raakte, richtte Teyler zich op het beleggen en het uitlenen van zijn vermogen. Hier verdiende hij een fortuin mee. In 1750 was hij één van de weinige Nederlandse investeerders die ter vermindering van de staatsschuld meer dan 200.000 gulden in Engelse fondsen belegde. Dit bleek een uitermate lucratieve belegging: Pieter Teyler verdiende erg veel geld en kon de gemeenschap veel nalaten.

Legaat

Van de fondsen voor armenzorg uit het legaat van Pieter Teyler werd in 1787 het Teylers Hofje in Haarlem opgericht. Teyler bestemde het hofje aan de Koudenhorn 64a voor dames boven de zeventig. In het testament van Pieter Teyler werd niet gesproken over een museum. Dit plan werd bedacht door de vijf vrienden die als executeurs-testamentair optraden. Het Teyler was het eerste museum in Nederland. In januari 2012 werd het Teylers - het geheel van gebouwen, collecties en geschiedenis - door de Nederlandse staat voorgedragen voor de Werelderfgoedlijst van UNESCO.

PS

Wie leest weet meer en begrijpt beter. In onze gewaardeerde nieuwsbrief staan veel tips en wetenswaardigheden over geschiedenis en cultuur waar u echt iets aan heeft. Lees Door de Nederlandse Geschiedenis en Leven in de delta als u meer wilt weten over de geschiedenis van Nederland. Pieter Teyler in Haarlem staat ook in de interessante bundel 'Nederland in verleden tijd'.

Ontvang elke werkdag gratis geschiedenis per e-mail

Lees verder: geschiedenis Haarlem

Noord-Holland
Geschiedenis Haarlem
Teylers Hofje
Teyler en de Verlichting
Teylers Museum

Leven in de delta is een aantrekkelijke geschiedenisbundel en een reis door de tijd en door Nederland. U ziet Nederland door de ogen van een liefhebber van geschiedenis: beleef het verleden van ons land aan de hand van opzienbarende feiten en mooie verhalen.
Leven in de delta


Met 'Nederlandse kastelen: van motte tot buitenplaats' heeft Ben Hendriks een zeer toegankelijke studie geschreven over de geschiedenis van Nederlandse kastelen en het leven op kastelen door de eeuwen heen.
Nederlandse kastelen

Betrouwbare informatie kost veel tijd en geld, maar dankzij onze populaire producten heeft u op onze website toch gratis toegang.