Koninklijk Huis betaalt geen belasting
Tekst: Ruud van Capelleveen, oktober 2016
Auteur van Door de Nederlandse Geschiedenis en Koninklijke Geschiedenis
Auteur van Door de Nederlandse Geschiedenis en Koninklijke Geschiedenis
Geheime regeling

Foto Patrick van Katwijk (RVD): Koning Willem-Alexander en zijn gezin in de tuin van de Eikenhorst
RTL Nieuws bracht op 10 oktober 2016 aan het licht dat er een geheime afspraak bestaat tussen de Nederlandse overheid en het Koninklijk Huis, waardoor betaalde belasting heimelijk wordt gecompenseerd. De koning moet belasting betalen, maar doet dat feitelijk niet, omdat hij hiervoor een geheime aanvullende uitkering ontvangt. Het parlement werd hierover niet geïnformeerd.Financieel Statuut
In 1973 trad de Wet Financieel Statuut van het Koninklijk Huis in werking. Hierin werd geregeld dat de Nederlandse staat alle kosten zou betalen die te maken hebben met de koninklijke functie. Ook werd een eind gemaakt aan de belastingvrijheid die de koning sinds 1848 genoot over de voordelen uit zijn vermogen. Vanaf 1973 moest het Koninklijk Huis belasting gaan betalen over de opbrengst van het privé-vermogen.Geheime afspraak
Het parlement wist niet dat de toenmalige premier Piet de Jong een geheime afspraak met het Koninklijk Huis haf gemaakt. Zij ontvingen een compensatie voor de betaalde belasting, zodat er voor hen per saldo niets veranderde. Hierdoor betaalt koning Willem-Alexander mogelijk nog altijd geen belasting over het voordeel dat hij met zijn vermogen geniet, want het door hem betaalde bedrag wordt gecompenseerd met een geheime toelage. Deze compensatie was zo geheim, dat zelfs Mark Rutte het bestaan hiervan niet kende. Hij zei dat er eerst verder onderzoek moest worden gedaan.Onbehagen
RTL Nieuws kan niet precies aangeven hoe groot het bedrag is dat tegen de wens van het parlement aan de koning wordt gegeven. Het gaat waarschijnlijk om ongeveer 250.000 euro per jaar. Volgens RTL beklaagden de ambtenaren, die destijds opdracht kregen om de compensatie vast te stellen, zich over de inhaligheid van de Oranjes. Tijdens een gesprek op Huis ten Bosch, het toenmalige werkpaleis van koningin Juliana, voerde vooral prins Bernhard de druk op. De koninklijke familie mocht er geen dubbeltje op toeleggen. Volgens RTL sprak de ambtelijke top over 'gevoelens van onbehagen'. Er werd lang over de zaak gesproken en er werd veel op papier gezet. De journalist van RTL trof 'dozen vol notities en gespreksverslagen' aan.Nationaal Archief
RTL Nieuws heeft de democratie een grote dienst bewezen met dit bijzondere onderzoek. Zij ontdekten dat het archief met de documenten over de totstandkoming van de Wet Financieel Statuut van het Koninklijk Huis in 2010 door het ministerie van Financiën aan het Nationaal Archief was overgedragen. Het ministerie wilde dit archief als staatsgeheim bestempelen, waardoor het pas in 2050 openbaar zou worden, maar het Nationaal Archief stemde niet in met deze kwalificatie. Hierdoor is het archief 'beperkt openbaar' en kan het worden ingezien met goedkeuring van de directeur van het Nationaal Archief.Vreemde afspraak
In de Tweede Kamer is al vaak over de vergoedingen van het Koninklijk Huis gesproken. Premier Mark Rutte zei vorig jaar nog dat de koning "alle belastingen betaalt die wij allemaal betalen," maar dat is niet juist. De koning betaalt geen belasting over zijn inkomsten en nu blijkt hij ook te worden gecompenseerd voor de belasting die voortkomt uit hetgeen hij in box 3 moet aangeven voor zijn vermogen. De emeritus hoogleraar Jaap Zwemmer vindt het heel vreemd dat daar toen een afspraak over is gemaakt. Hij zei dit in het NOS Radio 1 Journaal. Hij noemde het ongebruikelijk om een vergoeding te geven voor belasting die moet worden betaald. "Het klopt niet omdat alleen uitkeringen uit hoofde van de functie zijn vrijgesteld van belastingen. Het gewone vermogen is daar niet van vrijgesteld, dus dat hoort gewoon belast te worden. Als je daar van de staat dan weer een compensatie voor krijgt, is dat niet in orde."Reacties
"Wij vinden al langer dat de koning gewoon belasting moet betalen," zei Jeroen Recourt (PvdA) tegen een verslaggever van de NOS. Het Tweede Kamerlid vindt het onacceptabel dat de koninklijke familie compensatie krijgt voor de belasting die zij betalen over het rendement van hun vermogen. "Als het klopt willen we dat het ogenblikkelijk stopt."Namens de koning reageerde ook de Rijksvoorlichtingsdienst: "De voorbereiding van het wetsvoorstel en de behandeling in de Kamer hebben meerdere jaren in beslag genomen, waarbij diverse departementen en diensten zijn betrokken. Beide Kamers hebben de wet destijds goedgekeurd."
Maar was die toestemming er ook gekomen als het parlement over de compensatie was ingelicht? Deze bijzondere regeling zal in de Tweede Kamer aan de orde komen tijdens de behandeling van de begroting van het Koninklijk Huis in oktober 2016.
Rapport Van Baalen

Rapport Van Baalen
PS
Wie leest weet meer en begrijpt beter. In onze gewaardeerde nieuwsbrief schenken we veel aandacht aan royalty en koninklijke huizen. Lees Koninklijke Geschiedenis als u meer wilt weten over de geschiedenis van de belangrijkste koninklijke huizen.Ontvang elke werkdag gratis geschiedenis per e-mail
Lees verder: meer Koninklijk Huis
Koninklijk HuisKoninklijk Huis in Nederland
Koninklijke Geschiedenis
Leestip
Een informatieve gratis nieuwsbrief over geschiedenis. Interessante verhalen over Historische Plaatsen, Kastelen, Royalty, WO2 en Wetenschap.
Al twintig jaar een begrip in Nederland bij liefhebbers van geschiedenis.
Mis niets ...
Neem nu een abonnement op onze
Gratis Nieuwsbrief
Mis niets ...
Neem nu een abonnement op onze
Gratis Nieuwsbrief
Koninklijke geschiedenis

Koninklijke geschiedenis
Kastelen en paleizen

Kastelen in Nederland
Engelse koningen en koninginnen

Engelse koningen en koninginnen
Betrouwbare informatie kost veel tijd en geld, maar dankzij onze populaire producten heeft u op onze website toch gratis toegang.