Bhumibol Adulyadej (1927-2016)

Langst regerende vorst

Op 13 oktober 2016 overleed koning Bhumibol Adulyadej van Thailand. De gezondheid van de op dat moment langst regerende vorst ter wereld was al maanden slecht. Bhumibol, die ook Rama IX, de negende koning, wordt genoemd, kampte al jaren met een zwakke gezondheid. De koning, het symbool van nationale eenheid, overleed in een ziekenhuis in de hoofdstad Bangkok. Hij werd 88 jaar.

Repressie en macht

In Thailand was er veel eerbied voor koning Bhumibol Adulyadej. Verwonderlijk is dat niet, want de koning deed er veel aan om de leefomstandigheden voor de arme mensen te verbeteren. Hij werd overal op straat geëerd. Bij fabriekspoorten en toeristische attracties stonden metershoge portretten. Bovendien was er repressie. In mei 2014 greep het leger de macht en sindsdien werd majesteitsschennis weer fanatiek vervolgd. Kritiek op de koning werd niet geaccepteerd. Bloggers en journalisten werden wegens majesteitsschennis veroordeeld met een gevangenisstraf tot vijftien jaar.
Officieel had Bhumibol Adulyadej weinig macht, maar men zegt dat hij achter de schermen wel degelijk invloed uitoefende. Toen zijn gezondheid terugliep verloor hij zijn autoriteit en kwam er door een staatsgreep van het leger een einde aan de door Bhumibol gepropageerde democratie.

Koning

Bhumibol werd op 5 december 1927 geboren in Cambridge in de Amerikaanse staat Massachusetts. Hij studeerde rechten en politiek in Zwitserland. In 1946 overleed plotseling zijn broer Ananda Mahidol onder mysterieuze omstandigheden in zijn slaapkamer in Bangkok. Bhumibol keerde terug naar Thailand en besteeg op 9 juni 1946 de troon. Hij zou pas op 5 mei 1950 officieel gekroond worden. De absolute monarchie, de regeringsvorm waarbij de koning over volledige autoriteit beschikt en over alles mag beslissen, was in 1932 afgeschaft in Thailand. De koning had weinig invloed en meende gemist te kunnen worden. Bhumibol ging terug naar Zwitserland om zijn studie af te maken.

Huwelijk

De koning trad op 28 april 1950 in het huwelijk met Sirikit Kitiyakara. Het echtpaar kreeg een zoon en drie dochters. Prinses Ubol Ratana werd op 5 april 1951 geboren. Kroonprins Maha Vajiralongkorn zag op 28 juli 1952 het levenslicht. Daarna kreeg het koningspaar nog twee dochters: de prinsessen Maha Charki Sirindhorn (1955) en Chulabhorn (1957). Over het persoonlijke leven van de vorst is niet zo veel bekend. Wel weten we het een en ander over zijn fascinaties. Bhumibol was een groot muziekliefhebber. Hij speelde saxofoon en componeerde een aantal muziekstukken. Hoewel hij vooral een liefhebber van jazz was, schreef de koning ook een aantal orkestwerken.

Koninklijke Projecten

Bhumibol liet zich vooral in de jaren zeventig overal in het land zien. Hij bleek zeer geïnteresseerd te zijn in het alledaagse leven van zijn onderdanen. Hij bezocht afgelegen dorpen en zette projecten op om betere landbouwmethoden te ontwikkelen. Bhumibol probeerde misstanden op te lossen. Deze activiteiten resulteerden in de zogenaamde 'Koninklijke Projecten'. Een voorbeeld daarvan is zijn bemoeienis om de opiumteelt in het noorden van Thailand te vervangen door de productie van andere gewassen. Uiteindelijk zou door de teelt van thee en koffie de opiumproductie bijna geheel verdwijnen. Bhumibol bleek ook inventief. De koning zou de uitvinder zijn van de Chai Pattana, een eenvoudig apparaat waarmee zuurstof in zuurstofarm water kon worden ingebracht.

Relatie met Nederland

Koningin Beatrix bracht in januari 2004 met Willem-Alexander een staatsbezoek aan Thailand. Willem-Alexander had het land in 1987 al eens bezocht. Ook voor koningin Beatrix was het de tweede keer. Zij vergezelde Juliana en Bernhard in 1963 tijdens een officieel bezoek aan Thailand en maakte daar het 'onvergetelijke' Loi Krathongfeest mee. "Onze bilaterale betrekkingen zijn vierhonderd jaar geleden op bescheiden schaal begonnen. In de loop van die eeuwen hebben zij zich van simpele handelscontacten uitgebreid tot een rijk geschakeerd netwerk van contacten en een levendig verkeer van personen, goederen en ideeën," zei koningin Beatrix in 2004. Na de dood van Bhumibol dachten Willem-Alexander en de voormalige vorstin met warmte terug aan de ontmoetingen in Thailand. "Voor het Thaise volk was hij gedurende zijn lange regeerperiode van meer dan zeventig jaar een baken van stabiliteit, ook in woelige tijden. Steeds weer beklemtoonde hij de waarden van harmonie en vreedzame samenwerking."

Opvolging

Koning Bhumibol Adulyadej wees in 2002 kroonprins Maha Vajiralongkorn aan als opvolger, maar deze zoon is niet erg geliefd, zeker niet bij de huidige machthebbers. Men zal in Thailand een lange rouwperiode in acht nemen en het zal nog lang duren voordat de kroonprins wordt gekroond. Enkele dagen na het overlijden van Bhumibol liet het hof weten dat de kroonprins liever enige tijd met het volk rouwt om de dood van zijn vader. De 96-jarige Prem Tinsulanonda, het hoofd van de Koninklijke Adviesraad, werd als tijdelijk regent van Thailand aangewezen. Deze periode zal een jaar duren. Intussen gaat in Thailand de aandacht uit naar het zielenheil van de overleden koning. Bhumibol wordt overal herdacht. Boeddhistische monniken bidden op straat voor de, in hun ogen, heilige vorst.

Lees Koninklijke Geschiedenis als u meer wilt weten over de geschiedenis van de belangrijkste koninklijke huizen.

Ontvang elke werkdag gratis geschiedenis per e-mail

Lees verder: meer informatie over royalty

Hoofdpagina Royalty

In deze bundel is een eerste selectie opgenomen van de artikelen die Ruud van Capelleveen over het Koninklijk Huis schreef voor nieuwsbrieven en websites. Voor deze uitgave werden de meeste columns herschreven, geactualiseerd en aangevuld. Door deze wijzigingen blijven de artikelen interessant; nu en later.
Koninklijke geschiedenis


Met deze uitgave over het Britse vorstenhuis komt u veel te weten: niet alleen over het wel en wee van alle Engelse koningen en koninginnen, maar ook over de tijd waarin zij leefden, de machtsstrijd waarin de koningen verwikkeld raakten en de oorlogen die zij voerden. In dit digitale boek staan alle Britse koningen en koninginnen vanaf Willem de Veroveraar.
Engelse koningen en koninginnen

Betrouwbare informatie kost veel tijd en geld, maar dankzij onze populaire producten heeft u op onze website toch gratis toegang.