Hendrik van Oranje-Nassau (1820-1879)

Nederlandse prins

De Nederlandse prins Hendrik vergaarde een vermogen met zijn deelneming in een tinertsmijn op het eiland Billiton in Nederlands-Indië. Hij wordt echter vooral herinnerd door zijn functie bij de marine. Hij wordt niet voor niets 'Hendrik de Zeevaarder' genoemd. Belangrijker was zijn post in Luxemburg. Hendrik was stadhouder van het groothertogdom.

Jeugd

Prins Hendrik werd in juni 1820 op Paleis Soestdijk geboren als Willem Frederik Hendrik van Oranje-Nassau. Hendrik was de derde zoon van koning Willem II en Anna Paulowna. Willem II bemoeide zich persoonlijk met hun opvoeding. Hij was een voorstander van een vrije opvoeding van zijn kinderen. Hendrik werd samen met zijn oudere broers Willem en Alexander opgevoed. De drie jongens bleken geen van allen grote studiebollen. De relatie tussen Hendrik en zijn moeder was hecht. De band tussen vader en zoon was minder goed. Hendrik ging al vroeg naar zee. Hij werd op tienjarige leeftijd door zijn grootvader tot adelborst der eerste klasse benoemd.

Zeevaarder

Hendrik was jarenlang aan de marine verbonden en werd daarom ook wel 'de Zeevaarder' genoemd. In 1835 bezocht hij als eerste prins van de Huis van Oranje de kolonies Aruba, Curaçao en Suriname. In 1837 bezocht hij ook Nederlands-Indië. Hendrik zou de enige Oranje blijven die Indonesië in de koloniale tijd bezocht. Hij bleef er zeven maanden. Hendrik zou later een vermogen vergaren met zijn deelnemingen in de toenmalige kolonie. Hendrik investeerde onder meer in een tinertsbedrijf van Vincent Gildemeester van Tuyll van Serooskerken en John Francis Loudon op het eiland Billiton. Het bedrijf Billiton zou in 1860 worden omgezet in een naamloze vennootschap. Het bedrijf behoorde van 1972 tot de verkoop aan Gencor in 1994 bij Shell.

Luxemburg

Door zijn broer, de Nederlandse koning Willem III, werd Hendrik op 5 februari 1850 aangesteld als stadhouder van het groothertogdom Luxemburg, want in die tijd hoorde Luxemburg nog bij Nederland. Daar zou pas verandering in komen na de dood van koning Willem III. Prins Hendrik verbleef daar op kasteel Walferdange in de vallei van de Alzette. Hendrik verfraaide het woonhuis en de tuinen.

Amalia van Saksen-Weimar-Eisenach

Prins Hendrik trad twee keer in het huwelijksbootje. Op 19 mei 1853 huwde hij in Weimar met Amalia Maria da Gloria Augusta van Saksen-Weimar-Eisenach (1830-1872), die hij op Madeira had leren kennen. Het paar woonde op kasteel Walferdange. Amalia was erg geliefd bij de bevolking van Luxemburg. Het huwelijk bleef kinderloos. Zij besteedde daarom veel tijd aan charitatief werk. Zij introduceerde onder meer de door Friedrich Fröbel ontwikkelde kleuterschool in Luxemburg. Amalia overleed op 1 mei 1872. Zij werd begraven in de Nieuwe Kerk te Delft. In de stad Luxemburg richtte men ter herinnering een standbeeld op.

Dynastie

Door de vroege dood van de oudste zonen en de zwakke gezondheid van de derde zoon van Willem III hing de voortgang van het huis Oranje-Nassau aan een zijden draadje. Prins Hendrik besloot daarom voor een tweede keer te trouwen. Hij trad op 24 augustus 1878 in Potsdam in het huwelijk met de dochter van prins Frederik Karel, Maria Elisabeth Louise Frederika van Pruisen (1855-1888), maar ook dit huwelijk zou kinderloos blijven, want Hendrik overleed al na vijf maanden. Willem III lostte het opvolgingsprobleem uiteindelijk zelf op door een huwelijk met Emma, waaruit Wilhelmina werd geboren. Omdat Willem III geen mannelijke opvolger ging Luxemburg voor het Huis van Oranje verloren.

Admiraal van de Nederlandse marine

Hendrik zou als getuige optreden bij het huwelijk van Willem en Emma op 7 januari 1879 in Schloss Arolsen, maar moest verstek laten gaan omdat hij de mazelen had. Hendrik was in Nederland niet vergeten en werd op zijn sterfbed nog tot admiraal van de Nederlandse marine benoemd. Prins Hendrik overleed op 13 januari 1879 op kasteel Walferdange. Het lichaam van de prins werd overgebracht naar Nederland en bijgezet in de grafkelder van de Oranjes in de Nieuwe Kerk in Delft.

Erfenis

Hendrik liet een vermogen van twaalf miljoen gulden na aan zijn broer en zuster. Zijn weduwe Maria zou niets krijgen, omdat Hendrik en Maria niet in gemeenschap van goederen waren getrouwd. De echtgenote zou uiteindelijk worden bedeeld met een royaal jaargeld. Maria zou in 1885 in Berlijn in het huwelijk treden met Albert van Saksen-Altenburg, maar ook dit huwelijk duurde niet erg lang. Maria van Pruisen overleed op 20 juni 1888 in Slot Albrechtsberg in Dresden.

PS

Wie leest weet meer en begrijpt beter. In onze gewaardeerde nieuwsbrief schenken we veel aandacht aan royalty en koninklijke huizen. Lees Koninklijke Geschiedenis als u meer wilt weten over de geschiedenis van de belangrijkste koninklijke huizen.

Ontvang elke werkdag gratis geschiedenis per e-mail

Lees verder: meer informatie over royalty

Hoofdpagina Royalty

In deze bundel is een eerste selectie opgenomen van de artikelen die Ruud van Capelleveen over het Koninklijk Huis schreef. Voor deze uitgave werden de meeste artikelen herschreven, geactualiseerd en aangevuld. Door deze wijzigingen blijven de artikelen interessant; nu en later.
Koninklijke geschiedenis


In deze publicatie in de serie Kastelen in Nederland van Ben Hendriks staan vooral veel kastelen en paleizen die zijn bewoond of eigendom zijn geweest van de koninklijke familie die zijn bewoond of eigendom zijn geweest van de koninklijke familie, zoals Huis ten Bosch, Soestdijk, Drakensteyn, Noordeinde, Paleis Het Loo, het Oude Loo. Ook deze uitgave van Ben Hendriks staat weer garant voor veel leesplezier.
Kastelen in Nederland


Met deze uitgave over het Britse vorstenhuis komt u veel te weten: niet alleen over het wel en wee van alle Engelse koningen en koninginnen, maar ook over de tijd waarin zij leefden, de machtsstrijd waarin de koningen verwikkeld raakten en de oorlogen die zij voerden. In dit digitale boek staan alle Britse koningen en koninginnen vanaf Willem de Veroveraar.
Engelse koningen en koninginnen

Betrouwbare informatie kost veel tijd en geld, maar dankzij onze populaire producten heeft u op onze website toch gratis toegang.