Paleis Soestdijk in Baarn

Openstelling Soestdijk

Paleis Soestdijk te Baarn, de voormalige woning van koningin Juliana en prins Bernhard kreeg in 2017 een nieuwe bestemming. Soestdijk werd aangekocht door de MeyerBergman Erfgoed Groep om er onder de noemer Made by Holland een platform voor innovatie en een podium voor excellente prestaties van ondernemend Nederland onder te brengen. Ook rondleidingen, evenementen, culturele activiteiten en zakelijke bijeenkomsten maken onderdeel uit van de plannen van de nieuwe eigenaar.

Koninklijk paleis

Het dorp Soestdijk valt gedeeltelijk onder de gemeente Baarn en gedeeltelijk onder de gemeente Soest. Paleis Soestdijk ligt in het gedeelte dat onder de gemeente Baarn ressorteert. Dit heeft nog al eens problemen opgeleverd tussen de beide gemeenten, want men heeft graag dat de publiciteit die het paleis genereert op de eigen gemeente betrekking heeft. Hoe het met de verhouding tussen die gemeenten ook zij, Paleis Soestdijk ligt echt in de gemeente Baarn. Toen er nog prinsesjes op Soestdijk geboren werden was het bericht: "In Baarn is een prinsesje geboren", dan ook volkomen juist.

Oranjevorsten

Er hebben veel Oranjevorsten (tijdelijk) op Paleis Soestdijk gewoond, zoals de stadhouders Willem III, de vrouwen van Willem IV en Willem V, de (latere) koningen Willem I, Willem II en Willem III, koningin Emma en koningin Juliana.

Willem III

De bouwer van het huidige paleis is prins Willem III, die later koning van Engeland werd. Hij kocht in 1674 landgoederen onder Baarn en Soest, waarop verschillende boerenhoeven stonden. Op de plaats van een van die boerderijen liet de prins een jachtslot bouwen. Het middengedeelte van het huidige paleis is ongeveer het slot dat werd gebouwd door prins Willem III. Behalve Soestdijk bezat de prins ook jachtgebieden rond het Loo en in Dieren, plaatsen waar hij eigenlijk liever verbleef.

Lodewijk Napoleon

In de tijd na de Franse revolutie werd het paleis aanvankelijk min of meer als een hotel en later zelfs als paardenstalling gebruikt. Gelukkig besloot koning Lodewijk Napoleon in 1806 zelf in het paleis te gaan wonen, dat hij als een fraai buitenverblijf liet inrichten. Daarmee redde hij waarschijnlijk paleis Soestdijk van de ondergang.

Koning Willem II

Koning Willem I schonk het paleis aan zijn zoon prins Willem Frederik George Lodewijk, de latere koning Willem II, omdat hij zich zo dapper had gedragen in de strijd tegen de Fransen tijdens de Slag bij Waterloo. De prins liet het paleis duchtig verbouwen, waarmee het paleis het aanzien van nu verkreeg, vooral door de verhoging van het middengedeelte met de merkwaardige klokkenkamer en de vleugels met de gebogen zuilengangen. Tijdens de grootscheepse verbouwing kreeg het paleis ook zijn witte pleisterlaag. De prins liet ook het park en de tuinen opnieuw inrichten als Engels landschapspark, een stijl, die in die tijd voor eigenaren van grote buitenverblijven gemeengoed was geworden.

Oranjeprinsessen

Koning Willem III had niet zo veel op met paleis Soestdijk. Hij verbleef liever op het Loo, maar koningin Emma kwam er graag, evenals haar dochter Wilhelmina.
Vanaf haar huwelijk - met uitzondering van enkele oorlogsjaren - heeft Juliana met haar gezin op Soestdijk gewoond. Drie van de vier Oranjeprinsessen zijn op paleis Soestdijk geboren. Prinses Margriet werd in oorlogstijd geboren toen Juliana met haar dochters in Ottawa, Canada, verbleef.

Koninklijke residentie

Toen prinses Juliana koningin van Nederland werd in 1948 werd paleis Soestdijk de koninklijke residentie. Onder het Nederlandse volk is Paleis Soestdijk vooral bekend geworden door het jaarlijkse defilé met Koninginnedag. Van heinde en verre kwamen Oranjegezinde Nederlanders met goedbedoelde, vaak zelfgemaakte of -gebakken geschenken naar Soestdijk om hun gaven aan de koningin aan te bieden. Zelfs Wim Sonneveld heeft aan dit gebeuren aandacht besteed in zijn onvergetelijke act van de opperstalmeester, waarin de rododendrons van Soestdijk een cruciale rol speelden.

Nieuwe bestemming

Na het overlijden van prins Bernhard in 2004 verloor paleis Soestdijk zijn functie als woonhuis en werkpaleis voor de koninklijke familie. Het paleis en de paleistuin werden in oktober 2006 opengesteld voor het publiek en ondertussen zocht men naar een nieuwe bestemming voor paleis Soestdijk. Nog geen jaar later werd de 100.000ste bezoeker verwelkomd. Er bleek nog altijd veel belangstelling te zijn voor het paleis, dat zoveel jaren het thuis is geweest van koningin Juliana en prins Bernhard. Paleis Soestdijk kon jarenlang op afspraak bezocht worden, omdat de overheid geen nieuwe bestemming kon bedenken.

MeyerBergman Erfgoed Groep

Uiteindelijk werd aan marktpartijen gevraagd om met voorstellen te komen. Hieruit kwam de MeyerBergman Erfgoed Groep in juni 2017 als winnaar uit de bus. Het rijk droeg op 20 december 2017 paleis Soestdijk over aan de MeyerBergman Erfgoed Groep. Dit bedrijf zal een gedeelte van paleis Soestdijk gaan inrichten als hotel. Soestdijk moet een plek worden waar jonge generaties en nieuwe Nederlanders kunnen ontdekken welke kansen er liggen op gebieden als waterbeheersing, agricultuur en voeding, design en duurzame energie. Gerenommeerde partijen en starters komen er in contact met elkaar en met een breed publiek. Het park rond Paleis Soestdijk wordt een proeftuin voor innovatie en evenementen en het paleis zal ook ruimte bieden voor tentoonstellingen. Het bosgebied gaat open voor het publiek, maar er worden wel 65 woningen gebouwd op het terrein van de voormalige marechausseekazerne. Voorts worden er hotels en andere horecavoorzieningen gebouwd.

Bezoek

Het Paleis is nog steeds in de weekenden te bezichtigen. Het is aan te raden om vooraf de website van paleis Soestdijk te raadplegen voor bijzonderheden, arrangementen en openingstijden.

Tien vrouwen van Soestdijk

De eerste bekende bewoners van het huis Soestdijk waren de Amsterdamse burgemeester Cornelis de Graeff en zijn vrouw Catharina Hooft. Zij kochten deze hofstede in 1638 en lieten het verbouwen tot een riante buitenplaats.
Tien vrouwen van Soestdijk

Anna Paulowna op Soestdijk

Anna Paulowna was de vijfde Oranjevrouw die regelmatig in de zomermaanden op Soestdijk woonde. Zij was de dochter van tsaar Paul van Rusland en de echtgenote van koning Willem II. Thera Coppens vertelt over haar bemoeienis met paleis Soestdijk in Tien vrouwen van Soestdijk.
Anna Paulowna op Soestdijk

Rijk draagt Soestdijk over aan Made by Holland

De Nederlandse overheid droeg op 20 december 2017 paleis Soestdijk over aan de MeyerBergman Erfgoed Groep, die Soestdijk onder het motto Made by Holland ontwikkelt tot een podium voor excellente presentaties van ondernemend Nederland.
Rijk draagt Soestdijk over aan Made by Holland

Toekomst Paleis Soestdijk

Paleis Soestdijk zal de komende jaren een metamorfose ondergaan. Paleis Soestdijk wordt een proeftuin voor innovatie. Made By Holland zal een gedeelte van het paleis ook inrichten als hotel, vertelde minister Plasterk.
Toekomst Paleis Soestdijk

PS

Wie leest weet meer en begrijpt beter. In onze gewaardeerde nieuwsbrief schenken we veel aandacht aan kastelen. Lees Nederlandse kastelen: van motte tot buitenplaats als u meer wilt weten over de geschiedenis van Nederlandse kastelen en het leven op kastelen door de eeuwen heen. Paleis Soestdijk is opgenomen in Kastelen in Nederland.

Ontvang elke werkdag gratis geschiedenis per e-mail

Kastelen en paleizen

In deze publicatie in de serie Kastelen in Nederland van Ben Hendriks staan vooral veel kastelen en paleizen die zijn bewoond of eigendom zijn geweest van de koninklijke familie die zijn bewoond of eigendom zijn geweest van de koninklijke familie, zoals Huis ten Bosch, Soestdijk, Drakensteyn, Noordeinde, Paleis Het Loo, het Oude Loo. Ook deze uitgave van Ben Hendriks staat weer garant voor veel leesplezier.
Kastelen in Nederland

Literatuur

Ir. J.D.M. Bardet, Kastelenboek provincie Utrecht, Bussum, 1975, 5e dr.

H.L. Janssen e.a.(red.), 1000 jaar Kastelen in Nederland, Utrecht, 1996.

Topografische Dienst, Compact Provincie Atlas 1:50.000 Utrecht/Flevoland, Groningen, 1997.

Eigen documentatie.

Lees verder over kastelen: meer kasteelinformatie

Kastelen Nederland
Paleis Soestdijk Dossier

Met 'Nederlandse kastelen: van motte tot buitenplaats' heeft Ben Hendriks een zeer toegankelijke studie geschreven over de geschiedenis van Nederlandse kastelen en het leven op kastelen door de eeuwen heen.
Kastelen: Van motte tot buitenplaats


Met 'Kastelen in Nederland' laten wij u genieten van de rijkdom van onze vaderlandse geschiedenis en in het bijzonder van de prachtigste en interessantste kastelen en huizen in Nederland.
Dankzij de vele illustraties is de uitgave 'Kastelen in Nederland' ook een kijkspel. Hierdoor krijgt u niet alleen een goede indruk hoe het kasteel in het Nederlandse landschap staat, maar wordt u ook geattendeerd op de uiterlijke bouwkundige bijzonderheden.
Kastelen in Nederland

Betrouwbare informatie kost veel tijd en geld, maar dankzij onze populaire producten heeft u op onze website toch gratis toegang.