Doodstrijd Alexander

Hartverlamming

Willem Alexander Karel Hendrik Frederik, prins van Oranje, overleed 's middags om twee uur op 32-jarige leeftijd aan een hartverlamming, meldde een inlegvel bij de Tilburgsche Courant op 21 juni 1884. De kranten hadden al dagenlang geschreven over de slechte gezondheid van prins Alexander, de jongste zoon van koning Willem III en Sophie van Wurtemberg.

Zorgen

Het Algemeen Dagblad had een week eerder al alarmerend nieuws gebracht. De krant schreef op 14 juni 1884 dat de hoop dat de prins gedurende de afgelopen nacht enige rust zou nemen ten dele werd verwezenlijkt. Na een braking, waarvoor dokter Vinkhuijzen in de nachtelijke uren bij de patiënt werd geroepen, heeft de prins toch tegen de ochtend nog even gerust en zelfs geslapen. De gezondheid van prins Alexander was al lange tijd een grote bron van zorg. Hij leefde teruggetrokken en maakte op velen een vreemde en soms verwarde indruk.

Broze gezondheid

Prins Alexander had al jaren een broze gezondheid en zijn gezondheid was al jaren een bron van zorg. Het koninklijk huis openbaarde aan het einde van zijn leven dagelijks een of meerdere bulletins over de gezondheid van de prins. Zijn dood kwam totaal onverwacht voor de journalist van de Tilburgsche Courant. "Na de afloop van het ziekteproces verwachte niemand een zo spoedig heengaan. De toestand van de prins gaf althans gisteren geen grond om een zo droevige afloop te vrezen, daar zijn geest toen buitengemeen werkzaam en helder was, in die mate dat Zijne Koninklijke Hoogheid na een tijdperk van stilte zijn wens, om te spreken over enkele zaken waarvoor hij in zijn gezonde dagen steeds met ijver en belangstelling werkzaam was, weer kenbaar maakte."

Doodstrijd

Zijn toestand verslechterde snel. Zijn artsen waren bezorgd om zijn 'ingezonken toestand'. Het Algemeen Handelsblad schreef uiterst gedetailleerd over de doodstrijd van de prins. Ook de adviezen van de arts van prins Alexander stonden uitgebreid in de krant. Zijn verzorgers moesten de prins zoveel mogelijk laven met versterkende dranken, als eiwit met melk, bouillon, en een weinig madera-wijn, want de prins kon niet meer normaal eten. Intussen was zijn lichaamstemperatuur sterk gedaald, de polsslag reeds flauw en de ademhaling buitengewoon versneld, zodat de respiratiewerktuigen wel 40 à 42 maal per minuut werkten. IJsomslagen werden aan het hoofd van de lijder gelegd en hem ijsbrokjes in de mond gegeven, hetgeen voor het ogenblik zichtbaar verkwikkend werkte.

Overlijden

Omstreeks half twee was het buiten twijfel dat de prins zijn bewustzijn bijna geheel verloren had. In enigszins ijlende toestand sprak hij namen uit van verschillende personen uit zijn hofhouding, zelfs van dienaren die vroeger aan zijn paleis verbonden waren. Zijn hart werkte steeds slechter. Men heeft de stervende prins nog met eau de cologne verfrist en mosterdomslagen aan zijn hart gelegd. De doodstrijd was begonnen. De ogen, die in weerwil van zijn ingezonken toestand, dusver nog helder stonden, werden mat. De prins liet het hoofd in het kussen vallen en blies, terwijl enige woorden hem ontsnapten, waaruit men opmaakte dat Zijne Koninklijke Hoogheid steeds hulp verlangde, zacht en kalm klokslag twee uur de laatste adem uit.

Staatscourant

De dood van de kroonprins werd op 21 juni 1884 aangezegd in de Staatscourant: "Het heeft de Almachtige behaagd Zijne Koninklijke Hoogheid prins Alexander der Nederlanden, prins van Oranje, tot zich te nemen." Nog geen 33 jaar mocht de derde zoon van de koning worden, schreef de journalist van het Algemeen Handelsblad. "Evenals zijn beide broers prins Maurits die op 4 juni 1850 op slechts 6-jarige ouderdom stierf, en de oudste zoon van de koning die op 11 juni 1879, bijna 40 jaar oud, heenging, is ook hij in de zomermaand overleden, de laatste mannelijke afstammeling die met onze koning de naam van Oranje-Nassau voert."

Hofstad in rouw

Den Haag was in rouw gedompeld. Het overlijden van de kroonprins bracht diepe ontsteltenis teweeg, schreef de journalist van het Algemeen Handelsblad. "Omstreeks vijf uur werd de rouw aan het paleis van de vorstelijke dode zichtbaar." De blinden voor de ramen van het gebouw werden gesloten en dit voorbeeld kreeg navolging. "In tal van woningen op de Kneuterdijk en het Voorhout geschiedde hetzelfde. Het klokkenspel dat de klokslag op de grote toren voorafgaat, zwijgt. Veel winkeliers in de Hoogstraat, die als hofleveranciers het koninklijk wapen voeren, lieten de gordijnen vallen en van verschillende woningen en gebouwen is de vlag halfstok gehesen en van de rouwrimpel voorzien." Op last van de burgemeester werden publieke vermakelijkheden en muziekuitvoeringen tot nader orde geschorst.

PS

Wie leest weet meer en begrijpt beter. In onze gewaardeerde nieuwsbrief schenken we veel aandacht aan royalty en koninklijke huizen. Lees Koninklijke Geschiedenis als u meer wilt weten over de geschiedenis van de belangrijkste koninklijke huizen.

Ontvang elke werkdag gratis geschiedenis per e-mail

Lees verder: meer Koninklijk Huis

Koninklijk Huis
Koninklijk Huis in Nederland
Koninklijke Geschiedenis

In deze bundel is een eerste selectie opgenomen van de artikelen die Ruud van Capelleveen over het Koninklijk Huis schreef. Voor deze uitgave werden de meeste artikelen herschreven, geactualiseerd en aangevuld. Door deze wijzigingen blijven de artikelen interessant; nu en later.
Koninklijke geschiedenis


In deze publicatie in de serie Kastelen in Nederland van Ben Hendriks staan vooral veel kastelen en paleizen die zijn bewoond of eigendom zijn geweest van de koninklijke familie die zijn bewoond of eigendom zijn geweest van de koninklijke familie, zoals Huis ten Bosch, Soestdijk, Drakensteyn, Noordeinde, Paleis Het Loo, het Oude Loo. Ook deze uitgave van Ben Hendriks staat weer garant voor veel leesplezier.
Kastelen in Nederland


Met deze uitgave over het Britse vorstenhuis komt u veel te weten: niet alleen over het wel en wee van alle Engelse koningen en koninginnen, maar ook over de tijd waarin zij leefden, de machtsstrijd waarin de koningen verwikkeld raakten en de oorlogen die zij voerden. In dit digitale boek staan alle Britse koningen en koninginnen vanaf Willem de Veroveraar.
Engelse koningen en koninginnen

Betrouwbare informatie kost veel tijd en geld, maar dankzij onze populaire producten heeft u op onze website toch gratis toegang.