Joseph Goebbels (1897-1945)

Duitse politicus

De Duitse politicus Joseph Goebbels werd op 29 oktober 1897 geboren in Rheydt. Goebbels groeide op in een kleinburgerlijk katholiek milieu. In zijn jeugd werd Joseph Goebbels getroffen door kinderverlamming, waardoor hij gedeeltelijk kreupel werd.
Joseph Goebbels studeerde Duits en filosofie. Hij promoveerde in 1921 in Heidelberg op een proefschrift over het toneel tijdens de romantiek.

NSDAP

In 1925 werd Joseph Goebbels lid van de NSDAP, de partij van Adolf Hitler. Een jaar later werd Joseph Goebbels door Adolf Hitler tot gouwleider van Berlijn benoemd. In Berlijn kwam Joseph Goebbels tijdens spreekbeurten goed voor de dag. De bijeenkomsten droegen altijd een spectaculair karakter.
Joseph Goebbels werd in 1928 afgevaardigde in de Rijksdag. Tevens werd hij benoemd tot hoofd van de propaganda-afdeling van de NSDAP. Na de machtsovername in 1933 werd Joseph Goebbels minister voor Volksvoorlichting en Propaganda.

Manipulatie publieke opinie

Tijdens de Tweede Wereldoorlog was propaganda een oorlog in woorden en beelden, om de harten en gedachten van mensen te winnen en hen te overtuigen van het nut van de doelstellingen van de nazi-partij. Hiervoor gebruikten propagandisten methoden uit de reclamebranche. Over propaganda noteerde hij in zijn dagboek: "Je moet in telkens wisselende vormen eeuwig hetzelfde zeggen. Uiteindelijk is het volk zeer conservatief. Het moet door voortdurende herhaling doordrongen worden van onze beginselen."
Joseph Goebbels zorgde ervoor dat de radio en de kranten dienstbaar werden gemaakt aan de nazi-politiek. Hiervoor gebruikte hij de perswet van 1933. Goebbels controleerde de berichtgeving en kon daardoor de publieke opinie manipuleren. Zowel de kranten als de radiozenders werden verplicht om bepaalde berichten op te nemen. Kranten die zich hier niet aan hielden, zoals de Vossische Zeitung, werden verboden.

Propagandamachine

De propagandamachine van Joseph Goebbels organiseerde bovendien bijeenkomsten en liet propagandafilms maken waarin het nazi-gedachtegoed werd verheerlijkt. Deze films werden bijvoorbeeld opgenomen in de bioscoopjournaals, de 'Wochenschau'. Naast documentaires werden ook speelfilms vervaardigd, waarin bijvoorbeeld werd ingespeeld op vooroordelen ten opzichte van de joodse bevolking. Het ministerie van Goebbels voegde soms verschillende Duitse bioscoopjournalen bij elkaar om er zo een avondvullende documentaire van te maken. Een voorbeeld hiervan is de propagandafilm 'Feuertaufe' over de verovering van Polen.

Redevoeringen

"We mogen de oorlog gewoonweg niet verliezen," noteerde Goebbels op 16 januari 1940. Joseph Goebbels was een opzwepende spreker. Het ging echter ook wel eens mis. In 1940 kondigde Goebbels aan dat in Engeland een paniekstemming heerste en dat dit land spoedig in handen van Duitsland zou vallen. Toen dit onwaar bleek te zijn, verloor zijn propagandamachine aan invloed. Veel militairen geloofden eind 1942 niet meer in een overwinning.
De beroemdste redevoering van Joseph Goebbels stamt uit 1943. In het Berlijnse Sportpaleis vroeg hij de aanwezigen of ze de 'totale oorlog' wensten. Achteraf kunnen we vaststellen dat deze vraag op een goed moment werd gesteld. Duitsland stond op dat moment in feite in een verloren positie. Operatie Barbarossa, de aanval op Rusland, was na aanvankelijk succes op een groot fiasco uitgelopen. De oorlog zou ook voor de Duitse burgers steeds meer gaan ingrijpen in hun bestaan.

Trouwe aanhanger van Adolf Hitler

Joseph Goebbels behoorde tot de trouwste aanhangers van Adolf Hitler. Met Martin Bormann was hij getuige bij het huwelijk tussen Adolf Hitler en Eva Braun. Na Adolf Hitler en Eva Braun, benam ook Goebbels op 1 mei 1945 zijn vrouw, kinderen en zichzelf het leven.

Dagboek van Joseph Goebbels

Dankzij de brieven en de dagboeken van enkele topmensen uit de omgeving van Adolf Hitler weten we veel over de ontwikkelingen in de hoogste kringen van het Derde Rijk. De dagboeken van Joseph Goebbels nemen een speciale plaats in. Goebbels sprak Hitler vaak en deed daar uitgebreid verslag van in zijn dagboek, waarvoor hij in oktober 1936 een contract met uitgever Max Amann afsloot.
Dagboek van Joseph Goebbels

PS

Wie leest weet meer en begrijpt beter. In onze gewaardeerde nieuwsbrief schenken we regelmatig aandacht aan de beslissende momenten en belangrijkste personen in de Tweede Wereldoorlog. Lees Tweede Wereldoorlog: de Hoofdrolspelers als u meer wilt weten over de geschiedenis van de Tweede Wereldoorlog. Joseph Goebbels komt ook voor in onze interessante uitgave Tweede Wereldoorlog: de hoofdrolspelers.

Ontvang elke werkdag gratis geschiedenis per e-mail

Lees verder: meer Tweede Wereldoorlog

Tweede Wereldoorlog
Duitsland in WO2

'Tweede Wereldoorlog: de hoofdrolspelers' is de 'wie is wie' van deze oorlog. In deze publicatie nam Ruud van Capelleveen de belangrijkste personen op die een rol van betekenis speelden in dit wereldomvattende conflict. U kunt in deze biografiën snel de belangrijkste feiten opzoeken.
In 'Tweede Wereldoorlog: de hoofdrolspelers' van Ruud van Capelleveen treft u de biografieën aan van 165 mannen en vrouwen die in deze oorlog een beslissende rol speelden.
Tweede Wereldoorlog: de hoofdrolspelers


In 'Door de Nederlandse geschiedenis' vertelt Ruud van Capelleveen veel over de Nederlandse geschiedenis: over de moordenaar van Willem van Oranje, Balthasar Gerards, over raadpensionaris Johan van Oldenbarnevelt, die met prins Maurits in conflict raakte, over de invloed van koning Lodewijk Napoleon, die door zijn broer Napoleon Bonaparte aangewezen werd om de Franse belangen te dienen als koning over Nederland, over de Slavenhandel van de WIC en andere belangrijke episodes uit onze vaderlandse geschiedenis.
'Door de Nederlandse geschiedenis' is een bundeling van de beste artikelen van Ruud van Capelleveen over de geschiedenis van Nederland.
Door de Nederlandse geschiedenis

Betrouwbare informatie kost veel tijd en geld, maar dankzij onze populaire producten heeft u op onze website toch gratis toegang.