Vjatsjeslav Molotov (1890-1986)

Russische politicus

De Russische politicus Vjatsjeslav Molotov was een revolutionair en later voorzitter van de Raad van Volkscommissarissen. Hij werd minister van Buitenlandse Zaken van de Sovjet-Unie en was medeverantwoordelijk voor de Grote Zuivering. Hij werd vooral bekend door het Molotov-Ribbentroppact, dat hij in naam van Jozef Stalin sloot met nazi-Duitsland in 1939.

Revolutionair

Vjatsjeslav Molotov werd op 9 maart 1890 in Koekarka in het gouvernement Vjatka geboren als Vjatsjeslav Michajlovitsj Skrjabin. Vjatsjeslav nam de schuilnaam Molotov aan toen hij als revolutionair politiek actief werd. Molotov was een politieke tegenstander van het tsaristische bewind. Molotov was in 1906 lid geworden van de bolsjewistische fractie van de Russische Sociaaldemocratische Arbeiderspartij (RSDAP). Hij werd enkele keren gearresteerd en verbannen. Molotov was vanaf 1912 medewerker van de Pravda, de krant van de Bolsjewieken. Bij deze krant werkte ook Jozef Stalin. Na de Russische Revolutie in 1917 was Molotov een naaste medewerker van Jozef Stalin.

Machtsstrijd

Na de dood van Vladimir Lenin in januari 1924 ontstond een machtsstrijd in de communistische partij. Molotov steunde Stalin in zijn strijd tegen Lev Trotski, Lev Kamenev, Grigori Zinovjev en Nikolaj Boecharin. Hierdoor groeide hij uit tot een leidende figuur in de kring rond Stalin. De saai ogende Molotov bleek over een groot bestuurlijk talent te beschikken. In 1930 werd hij benoemd tot premier van Rusland. In 1939 zou hij bovendien de functie krijgen van minister van Buitenlandse Zaken.

Grote Zuivering

De moord op Sergej Kirov op 1 december 1934 luidde het begin van de Grote Zuivering in. In drie jaar tijd werden ongeveer twee miljoen Russen terechtgesteld of naar een straf- of werkkamp gezonden. De voormalige oppositieleiders binnen de partij, waaronder trotskisten, intellectuelen, officieren, kunstenaars en andere tegenstanders werden het slachtoffer van deze barbaarse zuivering, want niet alleen de tegenstanders, maar ook hun familieleden, vrienden en toevallige naamgenoten werden vermoord. Het leger verloor veel officieren. Het Russische leger kon daardoor aanvankelijk nauwelijks tegenstand bieden aan het Duitse leger.

Molotov-Von Ribbentroppact

Na het Verdrag van München en de daarop volgende invasie van Tsjecho-Slowakije door Duitsland, besloot Jozef Stalin dat een verdrag met Adolf Hitler uitkomst zou kunnen bieden. Hij stuurde Molotov naar de onderhandelingstafel. Molotov ontmoette zijn Duitse ambtgenoot Joachim Ribbentrop in augustus 1939. Deze besprekingen resulteerden in een niet-aanvalsverdrag. Dit verdrag werd vernoemd naar de onderhandelaars: het Molotov-Von Ribbentroppact. Later bleek het verdrag een geheim protocol te bevatten, waarin werd bepaald dat Finland en de Baltische Staten binnen de invloedssfeer van Rusland lagen. Bovendien werd Polen door Duitsland en Rusland onderling verdeeld.

Tweede Wereldoorlog

Het verdrag hield Adolf Hitler niet tegen. Duitsland viel Rusland binnen en Molotov knoopte betrekkingen aan met Groot-Brittannië en de Verenigde Staten. Hij reisde hiervoor in 1941 naar Londen en in 1942 naar Washington. Hij bereikte overeenstemming met Winston Churchill en Franklin Roosevelt om een tweede front in Europa te openen. Tot onvrede van Stalin zou dit tweede front pas in 1943 met de invasie in Italië en de aanval in Normandië in 1944 tot stand komen. Als metgezel van Jozef Stalin nam Vjatsjeslav Molotov deel aan de belangrijke geallieerde conferenties in de Tweede Wereldoorlog: Teheran, Jalta en Potsdam.

Chroesjtsjov

Na de Tweede Wereldoorlog behartigde hij jarenlang de Russische belangen in de Verenigde Naties en op internationale conferenties. Tijdens deze bijeenkomsten bleek hij een taai onderhandelaar. In de jaren na de dood van Jozef Stalin in 1953 kwam hij in conflict met Nikita Chroesjtsjov. Na deze strijd verloor hij een groot aantal functies. Molotov werd tijdelijk als ambassadeur naar Mongolië gestuurd. Aan het begin van de jaren zestig was hij enkele jaren vertegenwoordiger van de Sovjet-Unie bij het Internationale Bureau voor Atoomenergie in Wenen tot hij in 1964 uit de partij werd gestoten.

Rehabilitatie

Onder Leonid Brezjnev volgde een rehabilitatie. Uiteindelijk werd Molotov in 1984 weer toegelaten tot de bijeenkomsten van de communistische partij. Vjatsjeslav Molotov overleed op 8 november 1986 in Moskou. Molotov werd 96 jaar. Hij werd begraven op de Novodevitsji-begraafplaats, het kerkhof van het Novodevitsji-klooster in een buitenwijk van Moskou.

Molotovcocktail

De naam van deze Russische politicus leeft nog voort in het woord molotovcocktail, een met brandbare vloeistof gevulde fles, die met een lont tot ontploffing gebracht kan worden. Dergelijke wapens werden tijdens de Russische Burgeroorlog na de Russische Revolutie voor het eerst in grote aantallen gebruikt. De naam is echter afkomstig uit Finland. Tijdens de Winteroorlog (1939-1940) gebruikten de Finnen veelvuldig brandbommen. De Finnen vernoemden deze brandbommen naar de toenmalige minister van Buitenlandse Zaken van Rusland.

PS

Wie leest weet meer en begrijpt beter. In onze gewaardeerde nieuwsbrief schenken we regelmatig aandacht aan de beslissende momenten en belangrijkste personen in de Tweede Wereldoorlog. Lees Tweede Wereldoorlog: de Hoofdrolspelers als u meer wilt weten over de geschiedenis van de Tweede Wereldoorlog. Vjatsjeslav Molotov komt ook voor in onze interessante uitgave Tweede Wereldoorlog: de hoofdrolspelers.

Ontvang elke werkdag gratis geschiedenis per e-mail

Lees verder: meer Tweede Wereldoorlog

Tweede Wereldoorlog

'Tweede Wereldoorlog: de hoofdrolspelers' is de 'wie is wie' van deze oorlog. In deze publicatie nam Ruud van Capelleveen de belangrijkste personen op die een rol van betekenis speelden in dit wereldomvattende conflict. U kunt in deze biografiën snel de belangrijkste feiten opzoeken.
In 'Tweede Wereldoorlog: de hoofdrolspelers' van Ruud van Capelleveen treft u de biografieën aan van 165 mannen en vrouwen die in deze oorlog een beslissende rol speelden.
Tweede Wereldoorlog: de hoofdrolspelers


In 'Door de Nederlandse geschiedenis' vertelt Ruud van Capelleveen veel over de Nederlandse geschiedenis: over de moordenaar van Willem van Oranje, Balthasar Gerards, over raadpensionaris Johan van Oldenbarnevelt, die met prins Maurits in conflict raakte, over de invloed van koning Lodewijk Napoleon, die door zijn broer Napoleon Bonaparte aangewezen werd om de Franse belangen te dienen als koning over Nederland, over de Slavenhandel van de WIC en andere belangrijke episodes uit onze vaderlandse geschiedenis.
'Door de Nederlandse geschiedenis' is een bundeling van de beste artikelen van Ruud van Capelleveen over de geschiedenis van Nederland.
Door de Nederlandse geschiedenis

Betrouwbare informatie kost veel tijd en geld, maar dankzij onze populaire producten heeft u op onze website toch gratis toegang.