Graftombe Willem van Oranje in Delft

Interieur Nieuwe Kerk op de Markt in Delft

De graftombe van Willem van Oranje in de Nieuwe Kerk in Delft werd ontworpen door Hendrik de Keyser, de architect die ook het stadhuis in Delft ontwierp. De prins van Oranje verbleef aan het einde van zijn leven in Delft. Hij woonde in het voormalige Sint Agathaklooster, waar hij in 1584 werd vermoord.

Graf Willem van Oranje

Na de Beeldenstorm werd het Sint Agathaklooster overgenomen door de stad Delft. De bewoonsters, een zestigtal nonnen, mochten blijven wonen, maar er mochten geen nieuwe novicen bijkomen en zij moesten een deel van het Sint Agathaklooster vrijmaken.
In 1583, nadat hij in Antwerpen was beschoten, nam Willem van Oranje zijn intrek in het vrijgekomen deel. Vanaf die tijd wordt het gebouw de Prinsenhof genoemd.

Grafmonument

Willem van Oranje kreeg zijn opleiding aan het hof in Brussel. Landvoogdes Maria van Hongarije zorgde ervoor dat de Duitse Wilhelm een goede opvoeding kreeg. Hij kreeg er zelfs les in Nederlands. Het zal hem goed zijn bevallen in Brussel. Hij liet een aardig optrekje bouwen bij het paleis op de Coudenberg, de locatie, waar tegenwoordig de Koninklijke Bibliotheek te vinden is. Een gewaardeerde Vlaamse lezer attendeerde mij hierop. In dit bouwwerk uit de twintigste eeuw bleef op verzoek van koningin Juliana een fragment van Willems paleis bewaard. Deze 'Nassaukapel' dient nu als expositieruimte.

Willem de Zwijger

Via Brussel en Antwerpen keren we terug naar Delft. We volgen het spoor van Willem van Oranje, de man die zich afzette tegen Filips II. Willem van Oranje in 1564: "Ik kan niet goedkeuren, dat vorsten over het geweten van hun onderdanen willen heersen en hun vrijheid van geloof en godsdienst ontnemen."
Willem van Oranje koos de zijde van de opstandige Beeldenstormers. Hij werd zo gevaarlijk voor Filips II, dat hij in de ban werd gedaan: de moordenaar zou rijkelijk worden beloond.

Detail grafmonument

Er werden verschillende aanslagen op het leven van Willem van Oranje beraamd. In maart 1582 werd hij in Antwerpen door de Baskische huursoldaat Jean Jaurequi beschoten. Jaurequi "schoot op de prins toen die samen met Filips van Marnix enkele tapijten aan het bekijken was. De kogel ging dwars door de wang van Willem en het bloed was nauwelijks te stelpen," schreef mijn lezer. Dankzij de goede zorgen van zijn derde vrouw Charlotte de Bourbon overleefde Willem. "De artsen hebben toen Charlotte loden kogels tegen de wonde laten houden en daardoor is de bloeding uiteindelijk gestopt." De vroege dood van Charlotte wordt mede toegeschreven aan deze uitputtende verzorging. De dader werd direct door de lijfwachten gegrepen. Willem schonk hem genade: Jean Jaurequi stierf een voor die tijd zachte dood. Hij werd gewurgd.

Beeldengroep op graftombe

Zoals gezegd, woonde Willem van Oranje later in de Prinsenhof in Delft. Hier liep hij op 10 juli 1584 Balthasar Gerards tegen het lijf. Met beiden liep het slecht af.
Balthasar Gerards schoot enkele keren op Willem van Oranje. De kogelgaten in de muur bij de trap van de Prinsenhof zouden het gevolg zijn van deze schoten. De prins overleed pas nadat hij de onsterfelijke woorden "Heere Godt weest mijn siele ghenadich, ick ben seer gequetst, Heere Godt weest mijn siele, ende dit arme volck ghenadich" zou hebben gesproken.
De moordenaar vluchtte, maar werd al snel gegrepen. Hoe dat precies afliep leest u in onze biografie over het leven van Balthasar Gerards.

PS

Wie leest weet meer en begrijpt beter. In onze gewaardeerde nieuwsbrief schenken we veel aandacht aan royalty en koninklijke huizen. Lees Koninklijke Geschiedenis als u meer wilt weten over de geschiedenis van de belangrijkste koninklijke huizen. Graftombe Willem van Oranje komt ook voor in de interessante geschiedenisbundel Koning Eenoog.

Ontvang elke werkdag gratis geschiedenis per e-mail

Geschiedenis Extra

In Geschiedenis Extra presenteren wij geschiedenis op een prettige manier: gemakkelijk leesbare informatieve teksten, geïllustreerd met veel afbeeldingen.
Met Delft in de Gouden Eeuw, Crisisjaren in Nederland, Drielandenpunt, Limes: de Romeinse grens, Deisme, Lodewijk Napoleon en andere interessante onderwerpen uit de Nederlandse geschiedenis.
Geschiedenis Extra

Lees verder: geschiedenis Zuid-Holland

Zuid-Holland
Bezienswaardigheden Delft

Leven in de delta is een aantrekkelijke geschiedenisbundel en een reis door de tijd en door Nederland. U ziet Nederland door de ogen van een liefhebber van geschiedenis: beleef het verleden van ons land aan de hand van opzienbarende feiten en mooie verhalen.
Leven in de delta


Met 'Nederlandse kastelen: van motte tot buitenplaats' heeft Ben Hendriks een zeer toegankelijke studie geschreven over de geschiedenis van Nederlandse kastelen en het leven op kastelen door de eeuwen heen.
Nederlandse kastelen

Betrouwbare informatie kost veel tijd en geld, maar dankzij onze populaire producten heeft u op onze website toch gratis toegang.