Religiegeschiedenis: Het ware geloof?

Reformatie als cultuurclash

Onder de noemer 'Reformatie als cultuurclash' organiseert het erfgoedcentrum Diep in Het Hof in Dordrecht de expositie 'Het ware geloof?' Volgens het persbericht kunnen bezoekers zich deze zomer in Dordrecht "laven aan blinkend liturgisch vaatwerk of tot inkeer komen bij de kracht van het woord." De stad Dordrecht speelde een belangrijke rol in de Nederlandse politieke en kerkelijke geschiedenis.

1572

In 1572 vond in het Hof in Dordrecht de Eerste Vrije Statenvergadering plaats. Tijdens deze bijeenkomst werd besloten om Willem van Oranje te steunen en vormde het begin van de strijd van de Noordelijke Nederlanden tegen de katholieke overheersing van de Spaanse koning Filips II. Ook later speelde Dordrecht een rol van betekenis in de Nederlandse geschiedenis.

Twaalfjarig Bestand

Tijdens het Twaalfjarig Bestand ontstond een machtsstrijd tussen Holland en de andere gewesten van de Nederlanden. Raadpensionaris Johan van Oldenbarnevelt dacht dat stadhouder prins Maurits aanstuurde op een staatsgreep en liet in 1617 door de Staten van Holland de Scherpe Resolutie aannemen. De troepen die door Holland werden betaald zouden alleen de regering van Holland mogen gehoorzamen.
In Holland vond men ook dat geloofskwesties buiten de politiek gehouden moesten worden. De steden mochten religieuze zaken naar eigen inzicht regelen.

Remonstranten en contraremonstranten

Prins Maurits gebruikte alle middelen om zijn macht te verstevigen. Hij bezocht de gewesten en liet een aantal belangrijke kopstukken zoals Hugo de Groot en Johan van Oldenbarnevelt arresteren. Het religieuze meningsverschil moest met een synode, een kerkvergadering, worden opgelost. De synode van 1618-1619 in Dordrecht moest een einde maken aan het conflict tussen de remonstranten en de contraremonstranten.
De remonstranten werden ook wel arminianen genoemd. Zij waren geloofsgenoten van de in 1609 overleden Leidse hoogleraar Jacobus Arminis. Volgens Arminius stond niet reeds bij de geboorte vast of een schepsel naar de hemel of hel zou gaan. Het leven dat de mens voerde was belangrijk om een plaats in de hemel te bemachtigen.
De contraremonstranten dachten daar anders over. Zij deelden de mening van Franciscus Gomarus en waren ervan overtuigd dat God bij de geboorte van de mens het Laatste Oordeel al had geveld.

Kerkvergadering

Op de kerkvergadering ging het niet erg eerlijk toe. De remonstranten waren wel aanwezig in Dordrecht, maar wilden niet in het beklaagdenbankje plaatsnemen. Uiteindelijk werden de remonstranten uitgesloten en stelde de synode de contraremonstranten in het gelijk. Tweehonderd remonstrantse predikanten werden uit hun ambt gezet.
Prins Maurits, een aanhanger van Franciscus Gomarus, won ook de politieke strijd. Johan van Oldenbarnevelt (remonstrant) werd veroordeeld wegens hoogverraad en in 1619 op het Binnenhof in Den Haag onthoofd.

Expositie

De expositie in Dordrecht kwam tot stand in samenwerking met het Museum Catharijneconvent in Utrecht. Het Catharijneconvent bezit een grote collectie voorwerpen die te maken hebben met de religiegeschiedenis van Dordrecht. De organisatoren van de tentoonstelling in Dordrecht willen de komende jaren meer aandacht gaan besteden aan de rol van Dordrecht in "de periode van Revolte en Reformatie. Het succesvolle Calvijnjaar, met de tentoonstelling 'Calvijn & Wij' en het cultureel programma daarbij was een eerste stap."
De tentoonstelling "Het ware geloof?" is nog tot 26 september 2010 in Dordrecht te zien.

PS

Wie leest weet meer en begrijpt beter. In onze gewaardeerde nieuwsbrief staan veel tips en wetenswaardigheden over geschiedenis en cultuur waar u echt iets aan heeft. Lees Door de Nederlandse Geschiedenis en Leven in de delta als u meer wilt weten over de geschiedenis van Nederland.

Ontvang elke werkdag gratis geschiedenis per e-mail

Lees verder: meer informatie over Kerk en Samenleving

Kerk en Samenleving

Leven in de delta is een aantrekkelijke geschiedenisbundel en een reis door de tijd en door Nederland. U ziet Nederland door de ogen van een liefhebber van geschiedenis: beleef het verleden van ons land aan de hand van opzienbarende feiten en mooie verhalen.
Leven in de delta


Met 'Nederlandse kastelen: van motte tot buitenplaats' heeft Ben Hendriks een zeer toegankelijke studie geschreven over de geschiedenis van Nederlandse kastelen en het leven op kastelen door de eeuwen heen.
Nederlandse kastelen

Betrouwbare informatie kost veel tijd en geld, maar dankzij onze populaire producten heeft u op onze website toch gratis toegang.