Victor Horta (1861-1947)

Belgische architect

De Belgische architect Victor Horta is een van de belangrijkste Belgische vertegenwoordigers van de art nouveau. Horta ontwierp veel woonhuizen, maar ook openbare gebouwen, die nog altijd gebruikt en bezocht kunnen worden, zoals het Centraal Station van Brussel aan het Europakruispunt en het Paleis voor Schone Kunsten aan de Ravensteinstraat in Brussel.

Opleiding

Victor Horta werd op 6 januari 1861 geboren in Gent. Victor doorliep de middelbare school in zijn geboorteplaats. Hij begon zijn loopbaan als interieurontwerper in Parijs. In de Franse hoofdstad kwam Victor Horta in contact met het impressionisme en andere moderne kunststromingen. In Parijs ontdekte Victor Horta op het atelier van Jules Dubuysson ook de mogelijkheid om te kunnen bouwen met moderne materialen als staal en glas.

Brussel

Na de dood van zijn vader keerde Victor Horta in 1880 terug naar België. Horta vestigde zich in Brussel, waar hij tot 1884 studeerde aan de academie. In deze periode raakte hij bevriend met Paul Hankar, die later net als Victor Horta een belangrijke figuur binnen de beweging van de art nouveau zou worden.

Alphonse Balat

Victor Horta begon zijn loopbaan als architect bij Alphonse Balat, die in die jaren de hofarchitect van koning Leopold II was. Hierdoor raakte Victor Horta betrokken bij het ontwerp van de koninklijke serres van Laken. Dit was Horta's eerste ontwerp van glas en staal in België. Horta was van 1920 tot 1927 directeur van de architectuurafdeling van het Hoger Instituut voor Schone Kunsten in Antwerpen. Deze functie oefende hij tussen 1927 en 1931 ook uit aan de Academie van Schone kunsten in Brussel.

Opdrachten

Omstreeks 1885 begon Victor Horta met een eigen architectenbureau. Zijn eerste opdrachten betroffen woonhuizen in Gent. Daarna richtte hij zich op publieke opdrachten. Dankzij zijn contacten in de vrijmetselaarsloge kreeg hij opdrachten voor winkels en woningen in Brussel en omgeving. Een aantal van Horta's gebouwen zijn verdwenen door afbraak. Het Paleis voor Schone Kunsten aan de Ravensteinstraat in Brussel (1928) en een aantal andere gebouwen is nog toegankelijk. Daarnaast zijn een aantal woningen op de werelderfgoedlijst van de UNESCO geplaatst.

Art Nouveau

Typisch voor de gebouwen van Victor Horta waren de gebogen lijnen en het gebruik van metaal en glas. Bovendien was Victor Horta een vernieuwer door het gebruik van de opvallende decoratievormen, die kenmerkend zijn voor de Art Nouveau. Enkele creaties van Horta werden afgebroken. Het bekendste gesloopte Hortagebouw is het socialistische Volkshuis aan de Joseph Stevensstraat in de Zavelwijk. De metalen spanten zijn bewaard gebleven en deels verwerkt in een Antwerpse horecagelegenheid met de naam Horta, niet ver van het Rubenshuis.

Licht

Door het gebruik van niveauverschillen, waardoor goed gebruik gemaakt kon worden van ramen en lichtkoepels, bracht Victor Horta op alle verdiepingen en in elke kamer licht naar binnen. Hierdoor ontstond een voor die tijd opmerkelijke ruimtelijke ervaring. Een van de laatste opdrachten van Horta was het Centraal Station van Brussel. Dit station Brussel-Centraal werd ontworpen door Horta, maar afgemaakt door Maxime Brunfaut. Het station werd in 1953 geopend door koning Boudewijn.

Overlijden

Victor Horta werd in 1932 door koning Albert I verheven tot baron. Horta overleed op 8 september 1947 in Brussel. Hij werd begraven op de begraafplaats van Elsene. In Brussel werd de Baron Hortastraat naar hem vernoemd. Zijn woning aan de Amerikaansestraat 27 in Brussel-Sint-Gillis werd na zijn dood ingericht als museum. Dit Victor Hortamuseum is een bezienswaardigheid. Het is een mooi voorbeeld van de huizen die Horta ontwierp. Dat geldt zowel voor het ruim laten binnenvallen van daglicht, als technische snufjes zoals een aansluiting voor een stofzuigerslang in de kamers op een centrale stofzuigleiding.

PS

Wie leest weet meer en begrijpt beter. In onze gewaardeerde nieuwsbrief staan veel tips en wetenswaardigheden over geschiedenis en cultuur waar u echt iets aan heeft. Lees Kunstbegrip en Kijken naar Kunst als u meer wilt weten over kunstenaars en kunststromingen.

Ontvang elke werkdag gratis geschiedenis per e-mail

Lees verder: meer over kunst en kunstenaars

Kunst

Met 'Uit de kunst' van Ruud van Capelleveen komt u veel te weten over belangrijke kunststromingen en kunstenaars. De auteur koos interessante voorbeelden. De belangrijkste kunststromingen tussen de renaissance en de twintigste eeuw komen in deze uitgave ter sprake. 'Uit de kunst' is een gevarieerde bundel over kunst en kunstenaars.
Uit de kunst

In 'Kijken naar kunst' staan honderdvijftig interessante en fraai geïllustreerde verhalen van Ruud van Capelleveen over opmerkelijke kunstenaars. Hij koos interessante voorbeelden.
De belangrijkste kunststromingen tussen de renaissance en de twintigste eeuw komen in deze uitgave ter sprake.
Kijken naar Kunst

Betrouwbare informatie kost veel tijd en geld, maar dankzij onze populaire producten heeft u op onze website toch gratis toegang.