Evacuatie Arnhem 1944

Market Garden

In het Openluchtmuseum staat een monument ter herinnering aan de evacuatie van de Arnhemse burgers in 1944. Dit oorlogsmonument staat verdekt opgesteld tussen de bomen van het Openluchtmuseum. Na de mislukte geallieerde aanval, Market Garden, op Arnhem in september 1944, moesten de Arnhemse burgers Arnhem op last van de Duitse bezetter verlaten. De Arnhemmers werd opgedragen hun huizen binnen drie dagen te verlaten. Zij kregen geen hulp van het stadsbestuur of de bezetter. Velen wisten niet waar ze heen moesten. Een groot aantal verborg zich in het Openluchtmuseum aan de Schelmseweg.

Drama Slag om Arnhem

De Duitse tegenstand bij Arnhem was een grote tegenvaller voor de Britse legeraanvoerders Robert Elliot Urquhart en John Frost. Arnhem werd door de Duitse legerleider Walter Model hermetisch afgesloten met tanks en gemotoriseerde kanonnen. In het centrum werd hard gevochten. De Britse parachutisten werden systematisch uitgeschakeld. Urquhart besloot daarom zijn troepen terug te trekken naar het gebied rond Hartenstein, het hotel dat later ingericht zou worden als oorlogsmuseum. John Frost moest zijn strijd bij de Rijnbrug na een paar dagen opgeven. De Slag om Arnhem was mislukt.

Vlucht

Van de ruim tienduizend man van Urquharts divisie waren na enkele dagen strijd 1200 soldaten gesneuveld. Meer dan 6000 geallieerde soldaten werden door de Duitsers gevangengenomen. In de nacht van 25 op 26 september 1944 evacueerde Urquhart zijn resterende troepen over de Rijn naar de Betuwe. Ongeveer tweeduizend geallieerde soldaten konden zich deze nacht in veiligheid brengen. De Arnhemse burgers mochten niet naar het zuiden vluchten, want daar zat het geallieerde leger. Zij moesten naar het noorden en vonden onderdak in plaatsen op de Veluwe en verder naar het noorden. De evacués werden ondergebracht bij mensen die hiertoe gedwongen werden. De evacués werden soms ondergebracht in stallen of kippenhokken. Velen hadden het erg slecht bij de gastgezinnen.

Openluchtmuseum

Ongeveer zeshonderd burgers uit Arnhem zochten in 1944 in het Openluchtmuseum een tijdelijk onderkomen. Het waren vooral evacués uit de wijken Alteveer en Geitenkamp. Alle gebouwen, de huizen in de Zaanse buurt, de molens, de boerderijen werden benut. Zelfs in de plaggenhut woonde een ontheemde familie. In het Openluchtmuseum vonden niet alleen gewone burgers een onderkomen. In het park schuilden ook verzetsmensen. In de Delftse molen verbleven destijds drie verzetsmensen. In november 1944 hielden de Duitsers een razzia op het museumterrein aan de Schelmseweg. Hierbij werd de Arnhemse boekhandelaar en verzetsman Anton Zwiers doodgeschoten.

Nagedachtenis

Na de razzia moesten de evacués het Openluchtmuseum verlaten. Alleen enkele zieken bleven achter. Voor de resterende Arnhemmers begon een lijdensweg. Bij thuiskomst in 1945 zagen zij, dat de Duitsers alles wat bruikbaar was uit hun huizen hadden gestolen. De wederopbouw heelde niet alle wonden. De gedwongen vlucht uit Arnhem liet bij velen een geestelijk litteken achter.

PS

Wie leest weet meer en begrijpt beter. In onze gewaardeerde nieuwsbrief schenken wij regelmatig aandacht aan de geschiedenis van Arnhem. Lees meer over de geschiedenis van Arnhem. Ons interessante e-book over de geschiedenis van Arnhem is een aanrader. Deze stad heeft veel te bieden. Arnhem speelde al in de vijftiende eeuw een belangrijke rol.

Ontvang elke werkdag gratis geschiedenis per e-mail

Gerelateerd: geschiedenis Arnhem

Gelderland
Geschiedenis Arnhem
Arnhem A/Z

Arnhem is de stad die tijdens de Tweede Wereldoorlog de speerpunt vormde tijdens Operatie Market Garden. Hierbij bleek de verovering van de Rijnbrug in het centrum van Arnhem 'een brug te ver'. De Slag om Arnhem en de gevolgen hiervan ontbreken natuurlijk niet in deze uitgave. Arnhem heeft echter veel meer te bieden, dan enkel oorlogsherinneringen. De stad speelde al een belangrijke rol in de vijftiende eeuw.
Arnhem: Geschiedenis en wetenswaardigheden


Deze uitgave over Gelderland van Ruud van Capelleveen is zeker niet saai te noemen. Gelderland heeft een rijke geschiedenis en ook landschappelijk veel te bieden. De auteur informeert u op onderhoudende wijze over de geschiedenis en wetenswaardigheden van de honderdvijftig meest interessantste plaatsen in Gelderland.
Bezienswaardigheden in Gelderland

Betrouwbare informatie kost veel tijd en geld, maar dankzij onze populaire producten heeft u op onze website toch gratis toegang.