John Frostbrug in Arnhem

Rijnbrug

De John Frostbrug is een van de drie verkeersbruggen over de Nederrijn bij Arnhem. Omdat de John Frostbrug uit 1935 de oudste is wordt deze in Arnhem ook wel Oude Brug genoemd. In de Tweede Wereldoorlog speelde de brug een hoofdrol in Market Garden. De brug kon in september 1944 echter niet blijvend veroverd worden door de geallieerden.

Market Garden

De oudste brug in Arnhem over de rivier de Nederrijn, die hier ook nog wel simpelweg Rijn wordt genoemd, verbindt het centrum van de stad Arnhem via de Nijmeegseweg met het zuiden. De naam John Frostbrug kwam pas veel later. Pas in 1977 werd de Rijnbrug vernoemd naar De Britse luitenant-kolonel John Dutton Frost. Tijdens de Slag om Arnhem (Market Garden) bereikte hij met zijn eenheid de brug, maar hij slaagde er niet in om de brug blijvend op de Duitsers te veroveren.

Geschiedenis

Voor aanleg van de toegangswegen naar de Rijnbrug moesten in de jaren dertig van de twintigste eeuw huizen aan de Rijnkade en de Marktstraat worden gesloopt. Ook moest een deel van de Louwersgracht worden gedempt. Hierdoor verdween ook de fraaie gietijzeren voetgangersbrug over de Louwersgracht. Bovendien moest het complex van de Gelderse Blindenvereniging aan de Markstraat worden gesloopt. Dit gebouw was eerst gebruikt als dependance van het Gemeenteziekenhuis, dat om de hoek aan de Eusebiusbinnensingel stond. Het ziekenhuis verhuisde in 1931 naar de wijk Alteveer. De blinden werden in 1934 ondergebracht in twee aanpalende villa's aan de Utrechtseweg.

Arnhem-Zuid

De Rijnbrug kwam in 1935 gereed. Na de oplevering van de Rijnbrug werd een begin gemaakt met het bouwen van huizen in Arnhem-Zuid. De Arnhemmers kwamen echter niet over de brug. Zij wilden daar niet wonen. De Arnhemmers moesten overgehaald worden met allerlei premies, zoals enkele maanden gratis wonen en gratis stoffering. Uiteindelijk werd Arnhem-Zuid toch een levendige, veelal ruim opgezette, gemeenschap. Vooral sinds de jaren zestig werd dit stadsdeel in snel tempo uitgebreid richting Elst en Huissen.

Kronenburg

Arnhem-Zuid kreeg met Kronenburg een eigen winkelcentrum, waar veel voorzieningen werden ondergebracht. Naast een groot winkelcentrum kreeg Arnhem-Zuid een grote bibliotheek en enkele sportgelegenheden. Voor sport en recreatie komen nu zelfs veel bewoners uit het noorden naar het zuiden. Vooral de Rijnhal en Gelredome, dat over een uitschuifbare grasmat beschikt, trekken veel bezoekers. Gelredome werd de thuishaven van voetbalclub Vitesse, maar wordt ook gebruikt voor grootschalige evenementen en popconcerten.
De uitbreiding van Arnhem-Zuid zal waarschijnlijk doorgaan tot de grenzen van andere gemeenten worden bereikt. De laatste wijk in ontwikkeling is de wijk Schuytgraaf, waar zevenduizend woningen en een kantorenpark worden gebouwd met veel aandacht voor groenstroken.

Baileybrug

De oude Rijnbrug, die na de Tweede Wereldoorlog John Frostbrug ging heten, werd in 1940 bij de inval van de Duitsers opgeblazen. De brug werd verbouwd en na de Slag om Arnhem door geallieerde bombardementen verwoest en na de oorlog weer hersteld. Een tijdlang was de oeververbinding provisorische hersteld met een tijdelijke baileybrug.

Market Garden

Terwijl het einde van de Tweede Wereldoorlog in zicht leek, werd Arnhem één van de zwaarst getroffen steden in Nederland. Over deze dramatische periode verschenen honderden boeken. Velen kennen de speelfilm "A bridge too far" waarin te zien is hoe de geallieerde legers met de grote militaire operatie Market Garden in Arnhem hun Waterloo beleven. Terwijl grondtroepen Limburg en Noord-Brabant binnenrukten, moesten luchtlandingstroepen de bruggen over de Maas, de Waal en de Rijn veroveren. Op 17 september 1944 landden tienduizend Engelse en Poolse parachutisten op de heidevelden ten westen van Arnhem. Aanvankelijk leek het goed te gaan. De parachutisten rukten op naar Arnhem, maar kregen onverwacht sterke tegenstand van Duitse pantsertroepen. Dagenlang woedden er in en rond de stad hevige gevechten.

John Frost

Slechts een kleine groep Britse parachutisten, onder aanvoering van luitenant-kolonel John Dutton Frost (1912-1993), bereikte de Rijnbrug en wist deze vier dagen in handen te houden, maar het geallieerde leger dat de brug bij Nijmegen had veroverd, slaagde er niet in om tot Arnhem door te dringen. John Frost moest de strijd staken en vluchtte met de resterende troepen bij Oosterbeek over de Rijn. De meeste historische gebouwen en kerken waren in de Tweede Wereldoorlog veranderd in ruïnes. Na de oorlog werd het puin geruimd. Enkele historische gebouwen konden worden gerestaureerd. Op de open plekken werden nieuwe huizen, kantoren en winkels gebouwd. Na jaren van wederopbouw was het beeld van de Arnhemse binnenstad totaal veranderd.

Rijksmonument

In 2007 werden de John Frostbrug, het Huis der Provincie op de Markt en het voormalige hoofdkantoor van de Arnhemse Kunstzijde Unie (Akzo) aan de Velperweg in Arnhem rijksmonument. Deze gebouwen en de brug komen voor op de door minister Plasterk van Cultuur gepresenteerde lijst van naoorlogse topmonumenten. De gebouwen op deze lijst krijgen extra aandacht en indien nodig komt eerder geld beschikbaar voor onderhoud en verbeteringen, want deze gebouwen moeten worden behouden voor nu en in de toekomst.

PS

Wie leest weet meer en begrijpt beter. In onze gewaardeerde nieuwsbrief schenken wij regelmatig aandacht aan de geschiedenis van Arnhem. Lees meer over de geschiedenis van Arnhem. Ons interessante e-book over de geschiedenis van Arnhem is een aanrader. Deze stad heeft veel te bieden. Arnhem speelde al in de vijftiende eeuw een belangrijke rol.

Ontvang elke werkdag gratis geschiedenis per e-mail

Gerelateerd: geschiedenis Arnhem

Gelderland
Geschiedenis Arnhem
Arnhem A/Z
Bekende plekken in Arnhem

Arnhem is de stad die tijdens de Tweede Wereldoorlog de speerpunt vormde tijdens Operatie Market Garden. Hierbij bleek de verovering van de Rijnbrug in het centrum van Arnhem 'een brug te ver'. De Slag om Arnhem en de gevolgen hiervan ontbreken natuurlijk niet in deze uitgave. Arnhem heeft echter veel meer te bieden, dan enkel oorlogsherinneringen. De stad speelde al een belangrijke rol in de vijftiende eeuw.
Arnhem: Geschiedenis en wetenswaardigheden


Deze uitgave over Gelderland van Ruud van Capelleveen is zeker niet saai te noemen. Gelderland heeft een rijke geschiedenis en ook landschappelijk veel te bieden. De auteur informeert u op onderhoudende wijze over de geschiedenis en wetenswaardigheden van de honderdvijftig meest interessantste plaatsen in Gelderland.
Bezienswaardigheden in Gelderland

Betrouwbare informatie kost veel tijd en geld, maar dankzij onze populaire producten heeft u op onze website toch gratis toegang.