Kasteel Dussen

Echt middeleeuws kasteel

Kasteel Dussen is een echt middeleeuws kasteel. Het is een compact bouwblok, dat bestaat uit drie vleugels op een vrijwel vierkant oppervlak. Tegen de noordzijde zijn twee zware ronde torens gebouwd, waartussen een poort, die toegang geeft tot een kleine binnenplaats. Alleen de kelderverdieping dateert nog uit de stichtingstijd, de veertiende eeuw. Het kasteel is geheel omgracht en is bereikbaar via een stenen toegangsbrug. Op het terrein voor het huidige kasteel lagen vroeger bijgebouwen, maar deze zijn in de twintigste eeuw onder de slopershamer gevallen.

Binnenplaats

Het bijzondere van kasteel Dussen zijn de galerijen op de binnenplaats. Deze galerijen liggen ruim twee meter boven de vloer van de binnenplaats. Aan de zijden van de lange vleugels bevinden zich vijf bogen, die gescheiden worden door slanke Toscaanse zuiltjes, die de verdieping erboven dragen. Ook aan de zuidzijde van de binnenplaats bevinden zich links en rechts bogen, die worden onderbroken door een trappartij, die van de binnenplaats naar de galerij voert. De galerij zelf is fraai betegeld met bruine en grijze tegels.

Stichtingsakte

Dussen werd al in de twaalfde eeuw genoemd en wellicht bestond er toen al een voorganger van het huidige kasteel. Met de bouw van het huidige kasteel werd echter pas begonnen in 1387. Dit jaartal is bekend, omdat er een stichtingsakte bestaat, waarin staat vermeld dat heer Arent van Dussen toestemming kreeg om het kasteel te bouwen. Als tegenprestatie voor deze toestemming moest hij zijn huis openstellen voor de hertog van Brabant, als deze er over wilde beschikken. Dat gebeurde meestal in roerige tijden; dan werd er door de hertog een afdeling militairen op het slot gelegerd. Het geslacht van Dussen bleef eigenaar van het kasteel tot in de zeventiende eeuw.

Tachtigjarige Oorlog

Kasteel Dussen werd in de Tachtigjarige Oorlog zwaar beschadigd. De nieuwe eigenaar, Walraven, baron van Gent, die heer van Oyen was, heeft het kasteel fraai laten herstellen. Hij liet niet alleen de galerijen aanleggen, maar hij heeft onder meer ook de woonvleugels met een verdieping op laten hogen. Helaas moest Walraven al in 1628 uit financiële overwegingen het kasteel verkopen.

Bewoners

De nieuwe eigenaar werd de familie Van Axel. Van deze familie vererfde het slot in vrouwelijke lijn op verschillende andere families. In het begin van de twintigste eeuw werd het kasteel gedurende ruim twintig jaar bewoond door de zusters Karmelietessen. Zij waren uit Frankrijk verdreven en zochten in Nederland een onderkomen. Omdat er geen kapel was in het kasteel, werd voor hen een aanbouw aan het kasteel gemaakt. Op de zuidoosthoek werd de kapel over de slotgracht uitgebouwd, die ook met een hoge brug over de gracht bereikbaar was. Bij de latere restauratie werd deze slotkapel weer verwijderd, omdat deze aanbouw niet paste bij een middeleeuws kasteel. Door deze wel begrijpelijke sloop, is in feite echter een stukje geschiedenis van het kasteel voorgoed verdwenen. Na het vertrek van de zusters werd het kasteel verkocht aan de heer Suringar, die het kasteel ter beschikking stelde aan zijn wat excentrieke zuster, die bekend is geworden door het boek van Antoon Coolen 'De vrouw met de zes slapers'.

Openbare veiling

In 1931 werd kasteel Dussen openbaar geveild. Omdat de gemeente als eis had gesteld dat het kasteel niet gesloopt mocht worden, kwam er geen koper opdagen. In 1935 werd het kasteel daarom gekocht door de gemeente Dussen. De gemeente liet het kasteel grondig restaureren en geschikt maken om het als gemeentehuis te kunnen gebruiken. Maar in de Tweede Oorlog lag het kasteel in de frontlinie en werd door beschietingen ernstig beschadigd. Opnieuw moest het kasteel worden gerestaureerd. Daarmee werd in 1947 begonnen. De restauratie duurde tot 1953.

Gemeentehuis

Kasteel Dussen werd als gemeentehuis gebruikt vanaf de renovatie, die in 1953 begon. Sinds de samenvoeging van de gemeente Dussen met de gemeente Werkendam wordt het kasteel gebruikt voor representatieve doeleinden en voor besloten partijen, voornamelijk in de kelderruimten. In het zomerseizoen worden er rondleidingen gehouden, maar ook 's winters vinden er verschillende activiteiten plaats.

Ligging

Het kasteel ligt aan de noordoostzijde van het dorp Dussen in het Land van Altena, in het noorden van Noord-Brabant. Het dorp ligt ten noorden van de provinciale weg van Hank naar Meeuwen ten noorden van de Bergsche Maas.

PS

Wie leest weet meer en begrijpt beter. In onze gewaardeerde nieuwsbrief schenken we veel aandacht aan kastelen. Lees Nederlandse kastelen: van motte tot buitenplaats als u meer wilt weten over de geschiedenis van Nederlandse kastelen en het leven op kastelen door de eeuwen heen. Kasteel Dussen is opgenomen in Kastelen in Nederland.

Ontvang elke werkdag gratis geschiedenis per e-mail

Kastelen in Nederland 4

Dit vierde deeltje in de serie Kastelen in Nederland van Ben Hendriks bevat een aantal interessante kasteelbeschrijvingen. In dit deel staan een groot aantal kastelen uit Limburg, zoals Amstenrade, Borgharen, Eijsden, Neercanne en Valkenburg en andere pareltjes uit andere delen van het land, zoals Gelderland, Noord-Holland en Groningen.
In Kastelen in Nederland 4 van Ben Hendriks staan dertig interessante kastelen.
Kastelen in Nederland 4

Literatuur

Drs. G. Ros-de Korte, Het kasteel te Dussen, deel III uit de serie 'Nederlandse Kastelen' uitgegeven door de Nederlandse Kastelenstichting en de ANWB, z.j.

Doriann Kransberg en Hans Mils, Kastelengids van Nederland, Middeleeuwen, Haarlem, 1979.

Anton van Oirschot, Middeleeuwse kastelen van Brabant, hun bewoners en bewogen geschiedenis, Rijswijk, 1981.

Eigen documentatie.

Lees verder over kastelen: meer kasteelinformatie

Kastelen Nederland

Met 'Nederlandse kastelen: van motte tot buitenplaats' heeft Ben Hendriks een zeer toegankelijke studie geschreven over de geschiedenis van Nederlandse kastelen en het leven op kastelen door de eeuwen heen.
Kastelen: Van motte tot buitenplaats


Met 'Kastelen in Nederland' laten wij u genieten van de rijkdom van onze vaderlandse geschiedenis en in het bijzonder van de prachtigste en interessantste kastelen en huizen in Nederland.
Dankzij de vele illustraties is de uitgave 'Kastelen in Nederland' ook een kijkspel. Hierdoor krijgt u niet alleen een goede indruk hoe het kasteel in het Nederlandse landschap staat, maar wordt u ook geattendeerd op de uiterlijke bouwkundige bijzonderheden.
Kastelen in Nederland

Betrouwbare informatie kost veel tijd en geld, maar dankzij onze populaire producten heeft u op onze website toch gratis toegang.