Kasteel Well te Bergen (L)

Fraaie waterburcht in Limburg

Kasteel Well is een fraaie waterburcht. Het huidige kasteel werd pas gebouwd in de vijftiende eeuw, maar kreeg pas later, in de zeventiende eeuw, zijn huidige aanzicht. Achter het huidige kasteel liggen de resten van een torenmolen uit de vijftiende eeuw. Lang is verondersteld dat hier ook de resten van een voorganger van het kasteel van Well aanwezig zouden zijn.

Vierkante hoofdburcht

Het huidige kasteel bestaat uit een vierkante hoofdburcht, die een zware vierkante toren heeft op de zuidoosthoek. Deze toren heeft een ranke, gewelfde knobbelspits en dateert uit de vijftiende eeuw. Het kasteel heeft een binnenplaats. Deze binnenplaats is geheel volgebouwd. De meeste gebouwen hebben drie verdiepingen. Aan de oostzijde sluit het poortgebouw de binnenplaats af. Een gemetselde brug voert naar de voorburcht.

De voorburcht is U-vormig

De voorburcht is U-vormig. Zij dateert voornamelijk uit de zeventiende eeuw. Deze voorburcht heeft, evenals de hoofdburcht, een zware ronde hoektoren. Het helmdak van deze toren wordt gesierd door een dakruiter, in de vorm van een lantaarn. Deze toren staat op de hoek van de noordvleugel van de voorburcht. Ook aan de oostzijde van de noordelijke vleugel staat nog een wat slankere toren. De voorburcht bestaat uit drie vleugels. De zuidelijke dienstvleugel heeft een open hal, die steunt op kolommen. De middelste vleugel, die het poortgebouw vormt, heeft, recht tegenover de ingang van de hoofdburcht, een poort die naar een brug leidt, waarover het kasteelterrein betreden of verlaten kan worden.
Daarvoor, maar nog binnen de omgrachting van de voorburcht, ligt nog een oude tiendschuur, ook het jagershuis genoemd.
Zowel de hoofdburcht als de voorburcht zijn omgracht. Het gehele terrein is meer dan 250 meter lang en circa 200 meter breed.

Er rust een vloek op het kasteel

Er rust een vloek op het kasteel. Die vloek houdt in dat er niet meer dan drie generaties van eenzelfde familie op het slot mogen zetelen. En inderdaad het lijkt er ook op. Veel verschillende families hebben het kasteel in eigendom gehad. Bovendien heeft er zich op het kasteel in het verleden veel afgespeeld, wat een gevolg van deze vloek zou kunnen zijn. Er zijn ruzies geweest, heksenverbrandingen, problemen met de wettelijkheid van nakomelingen e.d. En dan is er het verhaal van graaf Max Henri, die met de rentmeestersdochter het kasteel ontvluchtte en met haar naar Kevelaer ter bedevaart trok. Van daar stuurden ze een met beider bloed geschreven verklaring naar het kasteel, waarin ze meedeelden dat ze bij elkaar hoorden.

Bewoners

De eerste bekende heer van kasteel Well is de voogd van Straelen, Arnold, die zich heer van Wel en Bergen noemt. In het begin van de vijftiende eeuw wordt het kasteel verkocht aan de familie Van Arendaal. Deze familie wordt opgevolgd door de Van Bylandts en die familie, rond 1600, weer door die van Vlodrop.
Het kasteel is ook in die tijd vaak het middelpunt geweest van krijgshandelingen. Ook Frederik Hendrik, de stedendwinger, is bij zijn tocht langs de Maas nog in Well geweest.
Het kasteel heeft in de tijd van de tachtigjarige oorlog veel van oorlogshandelingen te lijden gehad. Het heeft wel enige tijd geduurd voor alle schade hersteld was.

Richard Wolters

Ook in de periode hierna ging het slot van hand tot hand. Verschillende families zijn eigenaren van het kasteel geweest, totdat het in het begin van de twintigste eeuw in handen kwam van Richard Wolters uit Düsseldorf na een veiling, waarbij het grootste deel van de kasteelinventaris werd verkocht en voor goed naar het buitenland verdween. Hij heeft getracht het kasteel zo goed mogelijk te onderhouden, maar gezien de moeilijke tijden, die in het verschiet lagen, was dat vrijwel een onmogelijke zaak. Richard Wolters bleek, ondanks zijn goede zorgen, niet in staat de neergang van het kasteel te keren. Hij moest van tot tijd restanten van de inboedel verkopen.

Tweede Wereldoorlog

In de jaren van de Tweede Wereldoorlog werd het kasteel bezet door Duitse soldaten, waarna na de oorlog er Engelse militairen voor in de plaats kwamen. Dit heeft het kasteel bepaald geen goed gedaan. Het kasteel heeft door al deze vreemde bewoners zeer grote schade opgelopen.

Sancta Maria

Na de Tweede Wereldoorlog kwam het kasteel Well in handen van de stichting Sancta Maria, omdat het kasteel als vijandelijk vermogen door de Staat der Nederlanden werd verkocht. Deze stichting begon het kasteel weer bewoonbaar te maken. Er kwam een stichting Vormingscentra in het kasteel die zich onder meer ging bezig houden met sociale werkzaamheden. In 1969 werd de Stichting Limburgse Kastelen eigenaar van het kasteel Well. Van 1975 tot 1987 werd het kasteel door de Stichting Limburgse Kastelen gerestaureerd. Het kasteel werd in 1988 verkocht aan het Emerson College, die hier onder meer een internationale school exploiteert.

Ligging

Het kasteel Well ligt aan de noordzijde van het dorp Well, oostelijk van de Maas en westelijk van de rijksweg van Venlo naar Nijmegen, de N271. Het kasteel is niet te bezichtigen, want er is een school in gevestigd.

PS

Wie leest weet meer en begrijpt beter. In onze gewaardeerde nieuwsbrief schenken we veel aandacht aan kastelen. Lees Nederlandse kastelen: van motte tot buitenplaats als u meer wilt weten over de geschiedenis van Nederlandse kastelen en het leven op kastelen door de eeuwen heen. Kasteel Well te Bergen in Limburg is opgenomen in Kastelen in Nederland.

Ontvang elke werkdag gratis geschiedenis per e-mail

Kastelen in Nederland 4

Dit vierde deeltje in de serie Kastelen in Nederland van Ben Hendriks bevat een aantal interessante kasteelbeschrijvingen. In dit deel staan een groot aantal kastelen uit Limburg, zoals Amstenrade, Borgharen, Eijsden, Neercanne en Valkenburg en andere pareltjes uit andere delen van het land, zoals Gelderland, Noord-Holland en Groningen.
In Kastelen in Nederland 4 van Ben Hendriks staan dertig interessante kastelen.
Kastelen in Nederland 4

Literatuur

J.Th.H. de Win, Kasteel Well, publicatie in het Limburgs Landschap, 1978.

Dorian Kransberg en Hans Mils, Kastelengids van Nederland, Middeleeuwen, Haarlem, 1979.

Eigen documentatie.

Lees verder over kastelen: meer kasteelinformatie

Kastelen Nederland

Met 'Nederlandse kastelen: van motte tot buitenplaats' heeft Ben Hendriks een zeer toegankelijke studie geschreven over de geschiedenis van Nederlandse kastelen en het leven op kastelen door de eeuwen heen.
Kastelen: Van motte tot buitenplaats


Met 'Kastelen in Nederland' laten wij u genieten van de rijkdom van onze vaderlandse geschiedenis en in het bijzonder van de prachtigste en interessantste kastelen en huizen in Nederland.
Dankzij de vele illustraties is de uitgave 'Kastelen in Nederland' ook een kijkspel. Hierdoor krijgt u niet alleen een goede indruk hoe het kasteel in het Nederlandse landschap staat, maar wordt u ook geattendeerd op de uiterlijke bouwkundige bijzonderheden.
Kastelen in Nederland

Betrouwbare informatie kost veel tijd en geld, maar dankzij onze populaire producten heeft u op onze website toch gratis toegang.