De Bijenkorf in Amsterdam

Fraai winkelpand aan het Damrak

Het warenhuis De Bijenkorf aan het Damrak in Amsterdam werd aan het begin van de twintigste eeuw ontworpen door de architecten Jacques van Straaten en Bernard Lubbers. Zij plaatsten de hoofdingang van de winkel aan de Dam, het plein dat jaarlijks het decor vormt voor de Dodenherdenking op 4 mei. De Bijenkorf werd opgetrokken in een mengeling van barokke elementen met Beaux-Arts classicisme, zoals dat ook bij Duitse en Franse warenhuizen werd toegepast, schreef Hildegard Blom. Het gebouw is sinds 2001 een rijksmonument.

Jacques van Straaten

Architect Jacques van Straaten (1862-1920) was aan het einde van de negentiende eeuw onder meer betrokken bij het ontwerp van het kasteeldorp Haarzuilens, waar hij samen met Joseph Cuypers het raadhuis ontwierp. Zijn belangrijkste en grootste opdracht was echter het ontwerp voor het warenhuis De Bijenkorf in Amsterdam. Jacques van Straaten had eerder voor Arthur Isaac gewerkt. Voor deze opdrachtgever ontwierp hij het Groot Bioscoop Theater op de Nieuwendijk. Hij kreeg officieel op 8 februari 1910 de opdracht tot het ontwerpen van het gebouw op het Damrak. In de vroege plannen is te zien dat de architect aanvankelijk uitging van een winkel op de begane grond met daarboven kantooretages.

Problemen

Een slecht huwelijk en alcoholische problemen werden na 1911 steeds eclatanter, schreef Hildegard Blom. Het vormde uiteindelijk een breekpunt in zijn carrière. Arthur Isaac wilde Van Straaten ontslaan, maar de ondernemer was bang dat het vertrek van de architect de bouwvoortgang in de weg zou staan. In december 1911 werd de rechterhand van Jacques van Straaten, Bernard Lubbers, door de opdrachtgever naar voren geschoven als uitvoerend architect voor het winkelpand. Van Straaten werd afgekocht met 50.000 gulden.

Bernard Lubbers

Bernard Lubbers (1881-1968) was in 1903 als tekenaar in dienst getreden bij Van Straaten. In 1910 werd hij betrokken bij het ontwerp van het warenhuis op het terrein van de oude koopmansbeurs aan het Damrak. Hij claimde al tijdens de bouw de eigenlijke ontwerper te zijn. Volgens historici wordt deze bewering ondersteund door tekeningen en andere archiefstukken.

Allure

Het bouwplan werd kort na het vertrek van Jacques van Straaten aangepast. In samenspraak met de gemeente besloot Arthur Isaac het winkelpand meer allure te geven. Het zou een torentje krijgen op de hoek van het Damrak en de Dam. Hiermee zou de winkel een 'hommage' brengen aan het door Jacob van Campen ontworpen Paleis op de Dam. Bovendien werd besloten dat het winkelpand uit vijf winkelverdiepingen ging bestaan.
De samenwerking tussen architect Lubbers en de gemeente verliep uitstekend. Hij zou nooit erkenning krijgen als de eigenlijke ontwerper van het warenhuis, maar werd in 1919 bij Publieke Werken aangesteld als tijdelijk architect-bureauchef. In 1930 volgde een benoeming tot hoofdarchitect van Amsterdam.

PS

Wie leest weet meer en begrijpt beter. In onze gewaardeerde nieuwsbrief schenken wij regelmatig aandacht aan geschiedenis van Amsterdam. Lees Amsterdam: Stadsgeschiedenis in 150 episoden als u uw bezoek aan Amsterdam wilt voorbereiden of meer wilt weten over de geschiedenis van Amsterdam. De Bijenkorf komt ook voor in onze uitgave Amsterdam: Stadsgeschiedenis in 150 episoden.

Ontvang elke werkdag gratis geschiedenis per e-mail

Leven in de delta

'Leven in de delta' is een reis door de tijd en door Nederland. De teksten en de vele foto's verduidelijken veel.
U komt veel te weten door het lezen van 'Leven in de delta'. Ruud van Capelleveen heeft veel geschreven over kastelen, de ontwikkeling van de spoorwegen in Nederland en de Tweede Wereldoorlog. Ook deze onderwerpen zijn goed vertegenwoordigd in 'Leven in de delta'.
Leven in de delta

Vervolg uw reis door Amsterdam

Amsterdam Hoofdpagina
ABC van Amsterdam

Ruud van Capelleveen schrijft regelmatig een artikel over de rijke geschiedenis van de hoofdstad van Nederland. In dit e-book verzamelde hij 150 verhalen die zijn grote interesse en betrokkenheid tonen. Deze uitgave over Amsterdam bevat 150 episoden uit de rijke geschiedenis van Amsterdam aan de hand van interessante plaatsen en opmerkelijke verhalen. U kunt de geschiedenis van deze prachtige stad en zijn soms eigenwijze inwoners volgen vanaf de middeleeuwen tot in deze tijd.
Amsterdam


In 'Door de Nederlandse geschiedenis' vertelt Ruud van Capelleveen veel over de Nederlandse geschiedenis: over de moordenaar van Willem van Oranje, Balthasar Gerards, over raadpensionaris Johan van Oldenbarnevelt, die met prins Maurits in conflict raakte, over de invloed van koning Lodewijk Napoleon, die door zijn broer Napoleon Bonaparte aangewezen werd om de Franse belangen te dienen als koning over Nederland, over de Slavenhandel van de WIC en andere belangrijke episodes uit onze vaderlandse geschiedenis.
Door de Nederlandse geschiedenis

Betrouwbare informatie kost veel tijd en geld, maar dankzij onze populaire producten heeft u op onze website toch gratis toegang.