Oranjedieven in de Binnenlandse Strijdkrachten

Oranjedieven

De Binnenlandse Strijdkrachten kregen al snel een slechte naam toen de bevrijding van de zuidelijke provincies van Nederland een feit was. Premier Pieter Sjoerds Gerbrandy waarschuwde koningin Wilhelmina: "Alle handelingen van de Binnenlandse Strijdkrachten de goede, maar ook de verkeerde, worden verricht door jongelieden met een oranje armband, waarop gedrukt staat het woord Oranje, en die zich er op beroepen slechts verantwoording en gehoorzaamheid verschuldigd te zijn aan Zijne Koninklijke Hoogheid Prins Bernhard."

Gerbrandy

Pieter Sjoerds Gerbrandy (1885-1961) onderstreepte in deze tekst de woorden 'oranje', om de band met het koningshuis te benadrukken. Ook in het volgende fragment onderstreepte hij enkele woorden om Wilhelmina te wijzen op het gevaar van de misdragingen voor het huis van Oranje: "Dit wil zeggen, dat elke ten onrechte te verrichten arrestatie, elke bedenkelijke rekwisitie, in de ogen van de bevolking geschiedt op gezag van de Prins, ofschoon deze de handelingen in kwestie natuurlijk in het geheel niet zou goedkeuren. Het gevaar hiervan voor de reputatie van Zijne Koninklijke Hoogheid, en indirect van het gehele Oranjehuis, behoeft geen betoog."
Gerbrandy bracht Koningin Wilhelmina ook op de hoogte van de bijnamen waaronder het leger van de prins in bevrijd Nederland inmiddels bekend stond. Hij noemde deze termen in zijn brief aan de koningin "onrespectvolle uitdrukkingen". "'O(ranje)-D(ieven)', de 'W.A van de Prins', 'de Witte Terreur', zijn de minst erge van deze helaas reeds gangbare termen," schreef Gerbrandy.

Werkzaamheden Binnenlandse Strijdkrachten

De Binnenlandse Strijdkrachten hielden zich vooral bezig met het bewaken van de orde. De soldaten werden verder ingezet om leden van de NSB en andere collaborateurs op te sporen en te bewaken. De collaborateurs kregen het zwaar te verduren. De verdachte collaborateurs werden in afwachting van hun berechting opgesloten in interneringskampen. Niet zelden reageerden de bewakers van de Binnenlandse Strijdkrachten hun woede af op de gevangenen. Soms werd in de nachtelijke uren lukraak door de barakken geschoten. Honderden collaborateurs kwamen in de kampen om het leven.
De misstanden in de kampen bleef niet onopgemerkt. "Er geschiedt in Nederland onrecht," schreef Henk van Randwijk in Vrij Nederland. "Er komen ergerlijke schandalen voor en er worden schanddaden bedreven aan weerloze gevangenen! Zolang zulks zich voordoet spreken wij en wij dringen er bij de regering op aan, snelle maatregelen te nemen om aan deze wantoestanden een eind te maken." De minister van Justitie stelde in 1948 vast, dat tussen januari 1946 en september 1947 ongeveer driehonderd gedetineerden om het leven waren gekomen. Hun dood zou mede te wijten zijn geweest aan het wangedrag van kamp- en gevangenisleidingen.

Opheffing

Vanaf augustus 1945 werden de soldaten van de Binnenlandse Strijdkrachten opgenomen in de Koninklijke Landmacht. De organisatie van de Binnenlandse Strijdkrachten werd in 1948 ontmanteld en opgeheven. Na de Tweede Wereldoorlog werd door prins Bernhard het Herinneringsinsigne Binnenlandse Strijdkrachten 1944-1945 ingesteld. Dit insigne voor de manschappen werd door prins Bernhard aan alle leden van de Binnenlandse Strijdkrachten uitgereikt. Het was een persoonlijk initiatief van de prins. "Het is mij een behoefte, om dit insigne gelijkertijd, als postume hulde toe te kennen aan diegenen die, in dienst bij de Binnenlandse Strijdkrachten, hun leven hebben gegeven voor de vrijheid van het vaderland, en ik moge het derhalve thans aan u als nabestaande doen toekomen. Ik verzoek u, dat insigne te willen aanvaarden als bewijs van mijn eerbied en diepe erkentelijkheid voor hem die in den strijd het hoogste offer bracht, " schreef de prins in een brief aan de nabestaanden.
Het herinneringsinsigne was geen officiële decoratie. De prinselijke onderscheiding mocht daarom niet op de uniformen van de Nederlandse strijdkrachten gedragen worden.
De bevelhebber, prins Bernhard, werd in 1946 door koningin Wilhelmina benoemd tot Commandeur in de Militaire Willems-Orde.

PS

Wie leest weet meer en begrijpt beter. In onze gewaardeerde nieuwsbrief schenken we regelmatig aandacht aan de beslissende momenten en belangrijkste personen in de Tweede Wereldoorlog. Lees Tweede Wereldoorlog: de Hoofdrolspelers als u meer wilt weten over de geschiedenis van de Tweede Wereldoorlog.

Ontvang elke werkdag gratis geschiedenis per e-mail

Lees verder: meer Tweede Wereldoorlog

Tweede Wereldoorlog

'Tweede Wereldoorlog: de hoofdrolspelers' is de 'wie is wie' van deze oorlog. In deze publicatie nam Ruud van Capelleveen de belangrijkste personen op die een rol van betekenis speelden in dit wereldomvattende conflict. U kunt in deze biografiën snel de belangrijkste feiten opzoeken.
In 'Tweede Wereldoorlog: de hoofdrolspelers' van Ruud van Capelleveen treft u de biografieën aan van 165 mannen en vrouwen die in deze oorlog een beslissende rol speelden.
Tweede Wereldoorlog: de hoofdrolspelers


In 'Door de Nederlandse geschiedenis' vertelt Ruud van Capelleveen veel over de Nederlandse geschiedenis: over de moordenaar van Willem van Oranje, Balthasar Gerards, over raadpensionaris Johan van Oldenbarnevelt, die met prins Maurits in conflict raakte, over de invloed van koning Lodewijk Napoleon, die door zijn broer Napoleon Bonaparte aangewezen werd om de Franse belangen te dienen als koning over Nederland, over de Slavenhandel van de WIC en andere belangrijke episodes uit onze vaderlandse geschiedenis.
'Door de Nederlandse geschiedenis' is een bundeling van de beste artikelen van Ruud van Capelleveen over de geschiedenis van Nederland.
Door de Nederlandse geschiedenis

Betrouwbare informatie kost veel tijd en geld, maar dankzij onze populaire producten heeft u op onze website toch gratis toegang.