Jansplein in Arnhem

Ligging

Het Jansplein ligt aan de Doelenstraat in het centrum van Arnhem. Aan de andere kant wordt het plein ontsloten door de Ruiterstraat, de Marienburgstraat en de Jansplaats. Midden op het Jansplein staat de Koepelkerk. Daar tegenover staat het voormalige postkantoor.

Jansplein

Op het Jansplein werd tot het midden van de jaren vijftig van de twintigste eeuw een varkensmarkt gehouden. Op de plaats waar nu de winkel van Dreamdresses staat, stond het kantoor van de varkensweger. Het pandje werd al voor de oorlog afgebroken. Aan deze zijde van het plein vestigden zich al vroeg in de twintigste eeuw cafés en andere horecazaken. De drinkers werden wel aan het denken gezet, want midden op het Jansplein stond toen ook al de Koepelkerk.

St Janskerk of Koepelkerk

De eerste steen van de St Janskerk of Koepelkerk op het Jansplein werd in 1837 gelegd. De kerk werd ontworpen door stadsarchitect Aytink van Falkenstein voor de Hervormde Gemeente in Arnhem. De kerk heeft als grondvorm een regelmatige achthoek. Zowel het exterieur als het interieur werd sober gedecoreerd. Na de Tweede Wereldoorlog werd de koepelkerk provisorisch hersteld. De tweede galerij werd gesloopt en de balustrade van de eerste galerij werd dichtgetimmerd. De rondlopende banken werden vervangen door klapstoelen.
In 1961 werd de kerk verkocht aan de Vrijgemaakte Gereformeerde Gemeente. Na jaren van verval werd de kerk in 1976 gerestaureerd. Tijdens deze renovatie werd het oorspronkelijke kerkinterieur weer aangebracht, inclusief de tweede galerij.

Postkantoor op het Jansplein

Het postkantoor op het Jansplein werd ontworpen door de rijksbouwmeester C.H. Peters. Het nieuwe postkantoor werd in 1889 gebouwd op de plaats waar vroeger het huis van Baron van Verschuer had gestaan. Het gebouw kwam in twee fasen tot stand. In 1905 kwam het perceel naast het postkantoor beschikbaar. De staat kocht het terrein op, zodat het postkantoor uitgebreid kon worden. Hierdoor ontstond de typische asymmetrische gevelpartij. Oorspronkelijk had de directeur op de eerste verdieping een dienstwoning met negen kamers.
Aan het begin van de eenentwintigste eeuw besloot het Nederlandse postbedrijf tot de sluiting van het traditionele postkantoor. Ook het postkantoor in Arnhem werd verkocht. In 2011 vestigde de boekhandel Selexyz Dekker v.d. Vegt zich in het monumentale postkantoor op het Jansplein. De boekwinkel ging na enkele jaren failliet en het pand kwam weer leeg te staan. In het pand vestigde zich het 't Taphuys.

Jansplaats

Op de Jansplaats stond voor de Tweede Wereldoorlog een openbaar toilet, een Krul, met daarnaast een waterpomp. Nu staat er een standbeeld van hertog Karel van Gelre. Het beeld symboliseert de sterke verbondenheid van de stad met het graafschap en latere hertogdom Gelre. Karel overleed in 1538 in Arnhem en werd begraven in de Eusebiuskerk. Zijn graftombe met liggend beeld van de hertog, gekleed in wapenuitrusting, is de belangrijkste bezienswaardigheid in de Eusebiuskerk.

Karel van Gelre

Arnhem was trouw aan Gelre en was betrokken bij de strijd tegen Gelre's vijanden. Hiervoor kreeg Arnhem privileges en bescherming van Karel. Onder Karel van Gelre werd de strijd gestreden tegen het machtige Bourgondië-Habsburg. Arnhem werd verschillende keren belegerd in een oorlog, die vijftig jaar zou duren. Veel hielp het niet, want vijf jaar na de dood van hertog Karel moest zijn opvolger de macht over Gelre afstaan aan Karel de Vijfde.

PS

Wie leest weet meer en begrijpt beter. In onze gewaardeerde nieuwsbrief schenken wij regelmatig aandacht aan de geschiedenis van Arnhem. Lees meer over de geschiedenis van Arnhem. Ons interessante e-book over de geschiedenis van Arnhem is een aanrader. Deze stad heeft veel te bieden. Arnhem speelde al in de vijftiende eeuw een belangrijke rol.

Ontvang elke werkdag gratis geschiedenis per e-mail

Gerelateerd: geschiedenis Arnhem

Gelderland
Geschiedenis Arnhem
Arnhem A/Z

Arnhem is de stad die tijdens de Tweede Wereldoorlog de speerpunt vormde tijdens Operatie Market Garden. Hierbij bleek de verovering van de Rijnbrug in het centrum van Arnhem 'een brug te ver'. De Slag om Arnhem en de gevolgen hiervan ontbreken natuurlijk niet in deze uitgave. Arnhem heeft echter veel meer te bieden, dan enkel oorlogsherinneringen. De stad speelde al een belangrijke rol in de vijftiende eeuw.
Arnhem: Geschiedenis en wetenswaardigheden


Deze uitgave over Gelderland van Ruud van Capelleveen is zeker niet saai te noemen. Gelderland heeft een rijke geschiedenis en ook landschappelijk veel te bieden. De auteur informeert u op onderhoudende wijze over de geschiedenis en wetenswaardigheden van de honderdvijftig meest interessantste plaatsen in Gelderland.
Bezienswaardigheden in Gelderland

Betrouwbare informatie kost veel tijd en geld, maar dankzij onze populaire producten heeft u op onze website toch gratis toegang.