Dirk Jan de Geer (1870-1960)

Nederlandse politicus

De Nederlandse politicus Dirk Jan de Geer was minister-president toen Nederland in 1940 werd aangevallen door Duitsland. De regering vluchtte naar Londen. Nadat hij enkele maanden in Londen leiding had gegeven aan de regering in ballingschap zegde Wilhelmina het vertrouwen in hem op. De koningin vond hem te defaitistisch.

Opleiding

Jonkheer Dirk Jan de Geer werd op 14 december 1870 geboren in Groningen. Dirk Jan studeerde rechten in Utrecht en werd in 1901 lid van de Rotterdamse Gemeenteraad. Van 1908 tot 1920 was hij gedeputeerde voor de Provinciale Staten van Zuid-Holland.

Christelijk Historische Unie

De advocaat Dirk Jan De Geer was lid van de Christelijk Historische Unie (CHU) en zat van 1907 tot 1921 voor deze partij in de Tweede Kamer.
Van 1921 tot 1923 en van 1929 tot 1933 was De Geer minister van Financiën. Van 1925 tot 1926 was De Geer minister van Binnenlandse Zaken. Van 1926 tot 1929 combineerde hij de functies van premier en minister van Financiën. In 1933 werd De Geer benoemd tot minister van Staat en fractieleider van de CHU in de Tweede Kamer.

Londen

In het tweede door hem gevormde kabinet (1939) beheerde hij tevens financiën. De Geer week met de regering uit naar Londen waar hij in 1940 moest aftreden, omdat hij vrede met Adolf Hitler voorstond. Hij keerde via Lissabon en Berlijn naar Nederland terug. Hoewel anti-nationaal-socialist en pacifist publiceerde hij met medeweten van de bezetter 'De synthese in de oorlog', een brochure, die na de oorlog aanleiding was tot een veroordeling.

Latere jaren

De Geer werd na de oorlog gerechtelijk veroordeeld. De bijzondere strafrechter veroordeelde hem in oktober 1947 tot een jaar voorwaardelijke gevangenisstraf. Bovendien werd De Geer ontslagen als minister van Staat en werden hem in 1950 alle onderscheidingen afgenomen. Meindert van der Kaaij betwijfelde of De Geer na de oorlog een eerlijk strafproces kreeg. In 'Een eenzaam staatsman, een biografie' (2012) beschreef Van der Kaaij dat Nico Sikkel, de procureur-fiscaal bij het Bijzonder Gerechtshof die De Geer aanklaagde, een zwager van Pieter Gerbrandy was. De opvolger van Dirk Jan de Geer in Londen zou zich bijzonder hebben ingespannen om zijn voorganger veroordeeld te krijgen.

Overlijden

Dirk Jan de Geer overleed op 27 november 1960 in Soest.

Kabinet in oorlogstijd

Na de Tweede Wereldoorlog schreef Pieter Sjoerds Gerbrandy (1885-1961), minister-president van Nederland in oorlogstijd, onder de titel 'Enige hoofdpunten van het regeringsbeleid in Londen', een verslag over de regeringsjaren van zijn kabinet gedurende de oorlog. De bevolking diende te worden geïnformeerd over de belangrijke werkzaamheden van het kabinet in Londen.
Kabinet in oorlogstijd: evacuatie naar Londen

PS

Wie leest weet meer en begrijpt beter. In onze gewaardeerde nieuwsbrief staan veel tips en wetenswaardigheden over geschiedenis en cultuur waar u echt iets aan heeft. Lees Door de Nederlandse Geschiedenis en Leven in de delta als u meer wilt weten over de geschiedenis van Nederland.

Ontvang elke werkdag gratis geschiedenis per e-mail

Lees verder: meer Politiek

Politiek

Leven in de delta is een aantrekkelijke geschiedenisbundel en een reis door de tijd en door Nederland. U ziet Nederland door de ogen van een liefhebber van geschiedenis: beleef het verleden van ons land aan de hand van opzienbarende feiten en mooie verhalen.
Leven in de delta


Met 'Nederlandse kastelen: van motte tot buitenplaats' heeft Ben Hendriks een zeer toegankelijke studie geschreven over de geschiedenis van Nederlandse kastelen en het leven op kastelen door de eeuwen heen.
Nederlandse kastelen

Betrouwbare informatie kost veel tijd en geld, maar dankzij onze populaire producten heeft u op onze website toch gratis toegang.