Winston Churchill (1874-1965)

Britse politicus en staatsman

Winston Churchill was de premier die Groot-Brittannië door de Tweede Wereldoorlog loodste, maar reeds voor deze oorlog had hij een grote staat van dienst opgebouwd met verschillende ministersposten. Velen zullen zich de foto's en filmpjes uit de oorlogsjaren herinneren waarop Winston zijn 'V'-teken maakt. Deze 'V' stond voor victorie en Winston Churchill stak hiermee zijn landgenoten een hart onder de riem. Niets in deze houding en gebaren wijst op de depressies waar hij regelmatig aan leed. Winston Churchill noemde deze zwarte ellendige dagen zijn 'Black Dogs'.

Fameus adellijk geslacht

De politicus en staatsman Winston Leonard Spencer-Churchill werd op 30 November 1874 geboren op Blenheim Palace in Oxfordshire. Hij was de zoon uit het adellijke geslacht van Lord Randolph Churchill. Zijn moeder was de Amerikaanse Jennie Jerome. Winston was een nakomeling van de eerste hertog van Marlborough, John Churchill. Deze legeraanvoerder versloeg in 1704 bij het Duitse plaatsje Blenheim het Franse leger. Koningin Anne beloonde John Churchill voor deze overwinning met Blenheim Palace in de Cotswolds van Oxfordshire. Winston Churchill bracht zijn jeugd door op Blenheim en ook tijdens zijn kostschooljaren bracht hij zijn vakanties door op het landgoed van zijn familie. Het landgoed bij Blenheim Palace is tegenwoordig voor het publiek toegankelijk. In het paleis is een tentoonstelling ingericht, waarin veel aandacht wordt besteed aan Winston Churchill. In deze tentoonstelling zijn onder meer enkele brieven te zien, waaruit valt op te maken dat Churchill op jonge leeftijd al onconventionele ideeën had. Hierdoor kwam hij regelmatig in conflict met zijn vader. Bovendien leed Winston net als veel leden uit het geslacht Churchill aan depressies, die gepaard gingen met grillig gedrag. Volgens de wetenschapster Kay Redfield Jamison leed Churchill zijn hele leven aan depressies. Zelf noemde Churchill dit zijn 'Black Dogs' (Zwarte honden). De Amerikaanse psychologe concludeerde dat Winston een cyclothyme stoornis had. Bij deze ziekte worden depressies afgewisseld door perioden met ongekende werklust en een opgetogen stemming. Op de slechte dagen was Churchill prikkelbaar en vertoonde hij onstuimig en onvoorspelbaar gedrag.

Sandhurst en Zuid-Afrika

In 1893 ging hij studeren aan de militaire academie te Sandhurst. In 1895 werd hij officier. Winston deed ervaring op tijdens veldtochten in Brits-Indië. Drie jaar later nam hij deel aan Kitcheners opmars in Afrika naar Chartoem en aan de Slag bij Omdoerman. Na thuiskomst beëindigde Winston Churchill zijn militaire loopbaan. Op uitnodiging van de krant London Morning Post werkte Churchill tijdens de Tweede Boerenoorlog in 1899 als oorlogscorrespondent in Zuid-Afrika. Hij werd gevangen genomen, maar ontsnapte naar Lourenço Marques, het huidige Maputo in Mozambique. In Engeland werd hij als een held ontvangen. Dankzij deze populariteit werd Winston Churchill nog hetzelfde jaar in het Lagerhuis gekozen voor de conservatieven.

Minister van Handel en Marine

In 1908 trouwde Churchill met Clementine Hozier en werd minister van Handel. Churchills belangrijkste sociale hervorming was de werkloosheidsverzekering van 1911. In 1911 werd hij minister van Marine. Na een conflict met admiraal Fisher verdween hij van het politieke toneel. Tijdens de Eerste Wereldoorlog vocht hij enige tijd aan het front als kolonel. Omdat de aanval bij Gallipoli tegen de Turken mislukte werd in mei 1915 Winston Churchill, de verantwoordelijke minister van Marine, ontslagen door de Britse premier Herbert Asquith. Nadat Winston Churchill in 1917 van alle blaam was gezuiverd met betrekking tot het conflict met admiraal Fisher, werd hij weer in het kabinet opgenomen. Churchill werd minister van Oorlog. In 1921 werd Churchill minister van Koloniën. Hij speelde een belangrijke rol tijdens de conferentie van Caïro en het Ierse verdrag van 1922. In 1924 werd hij minister van Financiën, welk ambt hij tot 1929 vervulde. Tussen 1929 en 1939 speelde hij geen belangrijke rol op politiek terrein. Wel waarschuwde hij dat Duitsland een bedreiging voor de vrede in Europa vormde.

Premier in oorlogstijd

Na het uitbreken van de Tweede Wereldoorlog kwam hij weer in de regering als minister van Marine. Het aftreden van Neville Chamberlain maakte de weg vrij voor het premierschap van Winston Churchill. Hij vormde een coalitieregering en wierp zich op als oorlogsleider van het Engelse volk. Churchills toespraken waren een inspiratie voor het Britse volk. In zijn eerste toespraak als premier in mei 1940 verklaarde hij dat hij niets anders te bieden had als bloed, hard werk, tranen en zweet. Voor de Slag om Engeland zei hij: "Wij zullen ons eiland verdedigen, wat het ook zal kosten, wij zullen vechten op de stranden, wij zullen vechten op de landingsplaatsen, wij zullen vechten in de velden en op de straten, wij zullen vechten in de heuvels. Wij zullen ons nooit overgeven". Door zijn persoonlijke vriendschap met de Amerikaanse president Franklin D. Roosevelt kreeg Groot-Brittannië hulp van de andere zijde van de Atlantische Oceaan. Tussen de Verenigde Staten en Groot-Brittannië werd hiervoor de Lend Lease-constructie bedacht, waardoor Amerika legerbases in het Verenigd Koninkrijk en haar koloniën kon opzetten. Regelmatig raakte Winston Churchill in conflict met de Amerikanen over de te voeren strategie. Als geen ander begreep hij dat de grenzen van Europa tijdens deze oorlog getrokken zouden worden. Winston Churchill vertegenwoordigde zijn land tijdens de besprekingen met Franklin D. Roosevelt, Jozef Stalin en later president Harry S. Truman, waarbij de invloedsgebieden werden afgebakend.

Latere jaren

Na de overwinning van de geallieerden tegen Duitsland viel de regeringscoalitie van Churchill uiteen. Het Britse volk vond dat het in vredestijd een andere premier en regering nodig had en de conservatieven verloren de verkiezingen in juli 1945. Clement Attlee van de Labour Partij zou verantwoordelijk worden voor de opbouw van Engeland na de oorlog. Als oppositieleider verzette hij zich tegen de dekolonisatiepolitiek van Labour. Ook zag hij het communisme als bedreiging voor de wereldvrede. In deze periode schreef Winston Churchill zijn oorlogsherinneringen en bleef hij politiek actief voor de Conservatieven. In 1953 werd Churchill door koningin Elizabeth opgenomen in de Orde van de Kouseband en ontving hij Nobelprijs voor literatuur. Churchill ontving vele decoraties, waaronder het grootkruis in de Orde van de Nederlandse Leeuw. Winston Churchill bleef tot 1964 lid van het Lagerhuis en overleed in Londen op 24 januari 1965. Churchill werd begraven in het familiegraf op Saint Martin's Churchyard, Bladon, vlak bij Blenheim, Churchills geboorteplaats.

PS

Wie leest weet meer en begrijpt beter. In onze gewaardeerde nieuwsbrief schenken we regelmatig aandacht aan het Britse koninklijke huis en de kastelen, landhuizen en paleizen in Groot-Brittannië. Lees Groot-Brittannië: Geschiedenis en Wetenswaardigheden als u uw vakantie in Engeland wilt voorbereiden of meer wilt weten over de geschiedenis van dit interessante land. Winston Churchill komt ook voor in onze interessante uitgave Tweede Wereldoorlog: de hoofdrolspelers.

Ontvang elke werkdag gratis geschiedenis per e-mail

Lees verder: meer Politiek

Politiek

Leven in de delta is een aantrekkelijke geschiedenisbundel en een reis door de tijd en door Nederland. U ziet Nederland door de ogen van een liefhebber van geschiedenis: beleef het verleden van ons land aan de hand van opzienbarende feiten en mooie verhalen.
Leven in de delta


Met 'Nederlandse kastelen: van motte tot buitenplaats' heeft Ben Hendriks een zeer toegankelijke studie geschreven over de geschiedenis van Nederlandse kastelen en het leven op kastelen door de eeuwen heen.
Nederlandse kastelen

Betrouwbare informatie kost veel tijd en geld, maar dankzij onze populaire producten heeft u op onze website toch gratis toegang.