Encykast Letter L

Kastelen Lexicon

Kastelen Lexicon met een overzicht van termen, uitdrukkingen en beschrijvingen met betrekking tot kastelen burchten, paleizen, havezaten, borgen, landhuizen en buitenplaatsen.

LAATBANK

De naam, in Zuid-Nederland, van een rechtbank, waarin een aantal laten (= half vrijen) onder leiding van de heer moesten oordelen over domeinaangelegenheden.

LAGE RECHTSPRAAK

Het recht van een mindere heer, die geen bevoegdheid had om over halsmidrijven te oordelen, maar wel bevoegd was om kleine overtredingen te berechten.

LANDRECHT

Het recht van de landsheer, dat gebonden was aan een vast gebied met duidelijke grenzen, in tegenstelling met onder meer het leenrecht.

LANDSCHAP, DE (OUDE)

Ook wel De Olde Landschap genoemd; hiermee wordt de provincie Drenthe bedoeld.

LANDSCHAPSSTIJL

Een stijl voor de aanleg van tuinen en parken. Deze stijl ontstond tegen het einde van de achttiende eeuw en legde de nadruk op het natuurlijke landschap. Hij wordt ook wel de Engelse stijl genoemd.

LANDSHEERLIJK TIJDPERK

Het tijdperk na de Karolingische tijd, waarin de zelfstandige staatjes onder de landsheren in ontwikkeling zijn gekomen.

LANDWEER

Een dijk of dam, die dienst deed als verdedigingslinie. Landweren zijn nu nog vaak in het landschap herkenbaar.

LANS

Een stootwapen met lange schacht en metalen punt, in gebruik bij de ruiterij.

LANTAARN

Een lichtdoorlatende bekroning van een grote koepel of toren.

LATEI

Een, meestal, stenen balk als overspanning van een muuropening als deur of raam.

LATRINE

Een privaat in een bivak bij een leger te velde.

LEDIGE HAND

Van een belening met de ledige hand was sprake na het overlijden van een leenheer. Een nieuwe belening was dan nodig, waarbij echter geen heergewaad betaald hoefde te worden.

LEDIGMAN

Leenman. Zie Ligesse.

LEEN

Een stuk land, een kasteel, een positie of dergelijke, dat of die door de landsheer onder zekere voorwaarden aan een leenman werd opgedragen.

LEENGERICHT

Een commissie van wijze (leen)mannen, bijeengeroepen dor de landsheer, die moest oordelen over onderlinge geschillen tussen leenmannen.

LEENHEER

Een leenheer was hij die gronden en dergelijk in leen verstrekte aan leenmannen. Aanvankelijk was dit alleen de koning, later kon dit ook een landsheer zijn.

LEENHOF

Zie Leenkamer.

LEENKAMER

Oorspronkelijk de plaats waar hulde en manschap werd gedaan. Alle leenakten werden hier opgemaakt, ingeschreven en bewaard. In later tijden verschuift de betekenis naar al die zaken die betrekking hebben op de verhoudingen tussen alle leenmannen van een bepaalde leenheer.

LEENMAN

Een leenman was hij, die van een landsheer onder bepaalde voorwaarden een goed in leen had ontvangen. Daarnaast kon een leenman soms ook beschikken over het eigen allodiaal goed.

LEENSTELSEL

Een middeleeuws rechtsstelsel waarbij lenen worden uitgegeven door de landsheer (de leenheer) aan zijn vazallen (de leenmannen) met het doel hen aan hem te binden.

LEGIST

Een rechtskundige, in dienst van het bestuursapparaat van een landsheer.

LESSENAARSDAK

Een hellend dak in de vorm van een lessenaar.

LICHTENBERGERS

Zie Lokhorsten.

LIGESSE

Een bijzondere vorm van leenverhouding, waarbij de leenman (homo ligius) in de regel slechts een enkele leenheer (dominus ligius) had. Deze verhouding werd aanvankelijk het eerst toegepast door de geestelijke leenheren. In de Nederlanden heette deze leenman een ledigman.

LISEEN

Een smalle muurverzwaring in de vorm van een pilaar.

LIT D'ANGE

Een hemelbed.

LOCATOR

De leider van een ontginningsnederzetting, die het schoutambt mocht bekleden.

LODEWIJK

Zie onder Louis.

LOGGIA

Zie Berceau.

LOKHORSTEN

en Lichtenbergers. Twee adellijke partijen in de huidige provincie Utrecht, die in de vijftiende eeuw een wisselende strijd om de macht streden. Ze werden daarbij gesteund door adellijke geslachten van buiten de provincie.

LOODSLAB

Een in het metselwerk van een schoorsteen bevestigde reep lood, waarvan het vrije gedeelte (als slab) een goede aansluiting heeft met het dakvlak en inwatering voorkomt.

LOTTING

De zitting van een etstoel in Drenthe, bestaande uit drost en etten. Dit rechtscollege kwam enige malen per jaar bijeen.

LOUIS XIV STIJL

Een (bouw)stijl, daterende uit het eind van de zeventiende eeuw, begin achttiende eeuw.

LOUIS XV STIJL

Een (bouw)stijl uit het midden van de achttiende eeuw.

LOUIS XVI STIJL

Een (bouw)stijl die ontstond tegen het einde van de achttiende eeuw.

PS

Wie leest weet meer en begrijpt beter. In onze gewaardeerde nieuwsbrief schenken we veel aandacht aan kastelen. Lees Nederlandse kastelen: van motte tot buitenplaats als u meer wilt weten over de geschiedenis van Nederlandse kastelen en het leven op kastelen door de eeuwen heen.

Ontvang elke werkdag gratis geschiedenis per e-mail

Met 'Nederlandse kastelen: van motte tot buitenplaats' heeft Ben Hendriks een zeer toegankelijke studie geschreven over de geschiedenis van Nederlandse kastelen en het leven op kastelen door de eeuwen heen.
Kastelen: Van motte tot buitenplaats


Met 'Kastelen in Nederland' laten wij u genieten van de rijkdom van onze vaderlandse geschiedenis en in het bijzonder van de prachtigste en interessantste kastelen en huizen in Nederland.
Dankzij de vele illustraties is de uitgave 'Kastelen in Nederland' ook een kijkspel. Hierdoor krijgt u niet alleen een goede indruk hoe het kasteel in het Nederlandse landschap staat, maar wordt u ook geattendeerd op de uiterlijke bouwkundige bijzonderheden.
Kastelen in Nederland

Betrouwbare informatie kost veel tijd en geld, maar dankzij onze populaire producten heeft u op onze website toch gratis toegang.