Encykast Letter W

Kastelen Lexicon

Kastelen Lexicon met een overzicht van termen, uitdrukkingen en beschrijvingen met betrekking tot kastelen burchten, paleizen, havezaten, borgen, landhuizen en buitenplaatsen.

WALBURCHT

of vluchtburcht. Een omwalde ruimte, waar omwonenden zich in tijd van nood met hun bezittingen konden terugtrekken. Een walburcht is dus geen kasteel.

WANG

1. De zijkant van een dakvenster, schoorsteen, e.d.
2. De verdikking van een geweerkolf.
3. De dagkant van een schietgat.

WAPEN

1. Een aanvals- of verdedigingswapen.
2. Het herkenningsteken van een edelman.
3. Als 2 in de heraldiek. Hier bestaat het dan tenminste uit het schild, veelal ook met helm en helmteken en soms met nog enkele andere attributen.

WAPENBOEK

of Armoriaal. Dit boek bevat afbeeldingen van heraldische wapens met beschrijvingen of per wapen ten minste een naamsvermelding. Meestal werden deze boeken vervaardigd naar aanleiding van of ten behoeve van toernooien, waar de deelnemers slechts herkenbaar waren aan hun wapenrusting.

WAPENKONING

Zie Heraut.

WARANDE

Zie Vrije warande.

WARE

Dit was een eenheid op grond waarin de rechten op de gemeenschappelijke of onverdeelde gronden werden uitgedrukt. Zie Volgewaard.

WASTINSIGE

Een wastinsige of vrijgewijde is een vrije die zich aan de kerk had geschonken. Zijn enige verplichting was om een hoeveelheid kaarsenwas of een geldsom voor dat doel aan de kerk te schenken.

WATERLIJST

Een horizontale, in de gevel vooruitspringende lijst met het doel om te voorkomen dat regenwater langs de gevel stroomt. Zie ook Sokkel.

WATERSCHAP

Een samenwerkingsverband van belanghebbende boeren, al dan niet op initiatief van kerk of heer tot stand gekomen, ten einde de waterbeheersing van een gebied te bevorderen.

WEDE

Een plantaardige grondstof voor blauwe verf.

WEERGANG

De bovenzijde van een weermuur, die van kantelen is voorzien en waarover men kon lopen. Vandaar ook omloop genoemd. In latere tijden soms overkapt. Kasteel Hernen is hiervan het enige voorbeeld in Nederland.

WEERMUUR

Een, meestal van een weergang voorziene buitenmuur van een kasteel.

WELGEBORENEN

Zie Hommes de lignage.

WERPGATEN

Zie Machicoulis.

WETZEGGER

Hij die na een rechtsgeding het oordeel uitspreekt; in Noord-Holland en Friesland werden deze wetzeggers ook asege genoemd.

WIEGEDRUK

of Incunabel. Deze boeken behoren tot de oudste producten van de boekdrukkunst, namelijk, de eerste met losse letters gezette boeken uit het begin van de zestiende eeuw. De voorgangers van de wiegedrukken heetten blokboeken.

WISSELDORPEL

Bij schuiframen de onderregel van bovenraam en de bovenregel van het onderraam.

WITJES

In imitatiereliëf geschilderde afbeeldingen in een enkele kleur, meestal wit of lichtgrijs, genoemd naar de achttiende-eeuwse schilder Jacob de Wit, die zeer sterk een echt reliëf suggereren.

WOERD

Een natuurlijke of kunstmatige heuvel in het rivierengebied van Rijn, Waal en Maas.

WOLFDAK

Van een wolfdak is sprake als de nok van een zadeldak niet tot de geveleinden doorloopt, maar met driehoekige, hellende schilden is afgesloten.

WOONTOREN

Een eenvoudige, min of meer verdedigbare toren, waarin een groot deel van de niet zo rijke adel huisde. Enkele van deze torens groeiden, door toename van de welstand, in latere tijden langzaam uit tot grote kastelen. In het gebied ten noordwesten van Wijk bij Duurstede zijn nog vele woontorens te vinden.

WUESTUNG

Een in de veertiende of vijftiende eeuw door de bewoners verlaten nederzetting, wellicht onder invloed van een pestepidemie.

PS

Wie leest weet meer en begrijpt beter. In onze gewaardeerde nieuwsbrief schenken we veel aandacht aan kastelen. Lees Nederlandse kastelen: van motte tot buitenplaats als u meer wilt weten over de geschiedenis van Nederlandse kastelen en het leven op kastelen door de eeuwen heen.

Ontvang elke werkdag gratis geschiedenis per e-mail

Met 'Nederlandse kastelen: van motte tot buitenplaats' heeft Ben Hendriks een zeer toegankelijke studie geschreven over de geschiedenis van Nederlandse kastelen en het leven op kastelen door de eeuwen heen.
Kastelen: Van motte tot buitenplaats


Met 'Kastelen in Nederland' laten wij u genieten van de rijkdom van onze vaderlandse geschiedenis en in het bijzonder van de prachtigste en interessantste kastelen en huizen in Nederland.
Dankzij de vele illustraties is de uitgave 'Kastelen in Nederland' ook een kijkspel. Hierdoor krijgt u niet alleen een goede indruk hoe het kasteel in het Nederlandse landschap staat, maar wordt u ook geattendeerd op de uiterlijke bouwkundige bijzonderheden.
Kastelen in Nederland

Betrouwbare informatie kost veel tijd en geld, maar dankzij onze populaire producten heeft u op onze website toch gratis toegang.